Dit jaar reiken we voor de derde keer de Gouden Hockeystick uit, de prijs voor de klimaatontkenner van het jaar. Normaal gesproken verzamelen we eerst nominaties en stellen een shortlist samen, maar nu is het overduidelijk aan wie de prijs toebehoort, een heuse oeuvreprijs zelfs. Daarbij, het bedrijf heeft besloten het land te ontvluchten, zodat dit het laatste jaar zou zijn waarin het de prijs überhaupt zou kunnen ontvangen. We vonden in de voorgaande jaren meer dan genoeg redenen om deze oliereus te nomineren voor de shortlist (2019, 2020), dus deze laatste kans om hen in het steeds hetere zonnetje te zetten laten we niet lopen. Het is een indrukwekkend oeuvre: Shell weet zelf sinds midden jaren ‘80 dat de uitstoot van fossiele brandstoffen de aarde opwarmt en wij weten inmiddels ook dat zij sindsdien hun opperste best deden om deze wetenschap verborgen te houden, verwarring te zaaien of hun rol bij klimaatverandering actief te ontkennen. Al vanaf het moment dat #ShellKnew, zag onze nationale trots kansen om de verantwoordelijkheid voor minder CO2-uitstoot bij overheden en consumenten te leggen, en daar richtten zij hun lobby dan ook op. De ontkenning voorbij Maar tegenwoordig is Shell natuurlijk óók bezorgd en zeer betrokken bij klimaatactie. Net als vele andere klimaatontkenners heeft Shell begrepen dat ontkennen geen zin heeft en dat er slimmere en effectievere strategieën zijn om niets te hoeven doen: geen denial maar delay (en division, deflection en doomism), zoals Michael E. Mann constateerde. Wij constateerden enkele jaren geleden ook al dat we fases 1 en 2 van de klimaatontkenning definitief voorbij zijn, en we zien nu een wirwar van fases 3 tot en met, eh, wat het gelegenheidsargument op dat moment is. Shell belooft een hoop, zeker sinds Milieudefensie met succes in hun nek hijgt, maar het is vooral een hoop greenwashing en weinig action action action. Ook hun net-zero-belofte is uiteindelijk niets anders dan klimaatuitstel, “a cynical effort to bolster corporate images in a calculated attempt to buy time to extract more oil and gas”. We mogen Shells ‘transitie’ naar netto nul dat grotendeels leunt op bomen planten gerust ‘delusional’ noemen: tegen 17 miljard euro investering per jaar in fossiele brandstoffen valt niet op te planten. Daarnaast wil Shell meer CO2 gaan opslaan - een methode die nog altijd zowel technisch als economisch als politiek onzeker en daarom controversieel is. Kampioen greenwashing Tegenover business as usual staat slechts 2 tot 3 miljard euro investering in hernieuwbare energie en waterstof - net zoveel als hun marketingbudget, waarbij aangetekend moet worden dat waterstof een dubieuze oplossing is. En wat is zo’n belofte überhaupt waard, wetende dat Shell die investering in de afgelopen jaren niet waarmaakte? De afgelopen 9 jaar gaf Shell bovendien nog altijd een slordige 215 miljoen euro uit aan lobby binnen de EU. Vorig jaar bleek dat Shell betrokken is bij ten minste acht handelsorganisaties die actief lobbyen tegen klimaatmaatregelen in de VS en Australië. Toch doet het bedrijf alsof het kampioen klimaatbescherming is, als we hun greenwashing moeten geloven: zo’n beetje elke reclame van het bedrijf focust zich op hoe groen het is, hoe hard het bezig is met een CO2-neutrale toekomst - hoewel het nog altijd poogt de verantwoordelijkheid toch vooral op ons af te schuiven (‘Wij veranderen, verander mee’). De farce dat iedereen met 1 cent per liter extra ‘klimaatneutraal’ zou kunnen rijden ligt ook nog vers in het geheugen. Het land waar het bedrijf zich nu gaat vestigen zal zich in zijn handjes knijpen met zo’n klimaatkampioen. Dit jaar nog sponsorde Shell daar, in het London Science Museum, een expo over klimaatverandering, in ruil voor een verbod op kritische uitlatingen over Shell. Ook ‘deflect and divide’ zijn tactieken die het bedrijf tot kunst heeft verheven. Gouden Hockeystick 2.0 De ontwikkelingen weg van glasharde ontkenning nopen ook tot een rebranding van de Gouden Hockeystick. Echte klimaatontkenning zien we steeds minder, maar de andere tactieken - delay, deflection, division, doomism - zijn springlevend. In 2019 riepen we de ‘prijs’ voor de klimaatontkenner van het jaar in het leven mede vanwege de media-aandacht voor het ‘klimaat alarm’ (sic) met de boodschap “Er is geen klimaatcrisis”. Ook dat jaar richtten ‘wetenschapsjournalist’ Marcel Crok en emeritus hoogleraar Guus Berkhout klimaatontkennend instituut Clintel op en stuurden zij een brief naar de VN, een actie die door The Guardian een “climate science denying declaration” werd genoemd. Baudet, die dat jaar won, riep dat klimaatverandering een hoax is en verspreidde andere klimaatontkennende onwaarheden. We maakten ons zorgen dat klimaatontkenning weer meer mainstream zou worden, waar onwillende partijen als Shell en ons kabinet dan weer van zouden profiteren. We hadden ongelijk, want de prijs zag ook het levenslicht in een periode waarin het serieus nemen van klimaatontkenning op zijn eind liep. De media werden kritischer richting ontkenners en noemden klimaatverandering steeds meer als vaststaand feit. Zo bezien kunnen we 2019 misschien zien als het jaar van de laatste stuiptrekking van ‘klassieke’ klimaatontkenning. Het tweede jaar van de verkiezing merkten we bij de nominaties al dat de spoeling dunner werd. Bovendien had het kleine clubje van klimaatontkenners steeds minder invloed op het debat. Mainstream klimaatontkenning is de afgelopen jaren zo goed als uitgestorven. Zelfs Clintel vecht nu vooral tegen windmolens, waarmee de stichting en passant ook laat zien dat ze onoprecht is en zich geen zorgen maakt over ‘de wetenschap’, maar zuiver tot doel heeft de energietransitie te vertragen. Maar dat maakt het misschien nog wel urgenter en belangrijker om de schijnwerpers te blijven richten op de organisaties en individuen die - nu dus meer verdekt en indirect - via de 4 D's (delay, deflection, division, doomism) klimaatbeleid frustreren en vertragen. En dat is minstens even zorgwekkend. Dus we reiken de Gouden Hockeystick voortaan niet meer uit aan de klimaatontkenner van het jaar, maar aan de klimaatvertrager van het jaar. Oh, is dat geen woord? Gaan we nu die discussie weer voeren?
Vandaag, 24 januari 2022, levert Koninklijke Shell zijn titel in en gaat gewoon verder hetzelfde te doen wat het al decennia lang doet: een van de grootste vervuilers van de wereld zijn. Alleen vanaf nu officieel niet meer in Nederland, want het bedrijf probeert te voorkomen dat het moet gaan bijdragen aan het oplossen van de problemen die het mede zelf veroorzaakt heeft. Het werd juridisch net iets te warm onder de voeten.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Onze klimaatminister is verkozen tot de grootste verspreider van klimaatonzin, Clintel komt nipt op de tweede plek.
Het was vanaf de opening van de stembus al duidelijk: onze minister van klimaat Eric Wiebes (VVD) kon op de meeste stemmen rekenen. Niet zo gek, denken wij, want wij horen de minister geregeld zeggen dat Nederland zo goed bezig is, terwijl we ook allemaal weten dat het nog maar de vraag is of Nederland de klimaatdoelen voor 2030 – 49% CO2-reductie ten opzichte van 1990 – gaat halen. Officieel is het hele kabinet Rutte-III overtuigd van de noodzaak om fossiele energie vaarwel te zeggen, maar ondertussen kreeg de fossiele industrie dit jaar nog evenveel subsidie (4,5 miljard!) als CO2-besparende maatregelen.
We reiken de Gouden Hockeystick uit voor het verspreiden van des- of misinformatie over klimaatverandering en klimaatwetenschap. Natuurlijk is de minister geen klassieke klimaatontkenner, maar wij zijn er niet van overtuigd dat onze minister van klimaat het probleem van klimaatverandering zo serieus neemt als zou moeten. Waar is de urgentie, de drive om een tandje bij te zetten om die klimaatdoelen wél te halen, om écht koploper te zijn in de energietransitie, in plaats van met mooie woorden de hekken te sluiten? Welk signaal over klimaatverandering geeft de minister nu eigenlijk aan de burger?
Iedereen kan nu stemmen op de favoriete kandidaat voor onze verkiezing van de klimaatontkenner van het jaar! We reiken de Gouden Hockeystick – vernoemd naar Michael E. Manns bekende curve – uit aan de persoon of organisatie in Nederland die de grootste rol speelt in het verspreiden van des- of misinformatie over klimaatwetenschap of antropogene klimaatverandering. De kandidaten op de shortlijst zijn (op alfabetische volgorde):
Stem hieronder op je favoriete kandidaat. Op de shortlist vind je meer informatie over de kandidaten en de redenen van hun nominatie. De winnaar wordt begin december bekend gemaakt.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Sargasso reikt dit jaar voor de tweede keer een prijs uit voor de klimaatontkenner van het jaar: de Gouden Hockeystick! Gelukkig zien we in het klimaatdebat steeds minder traditionele klimaat(wetenschap)ontkenning, maar er wordt helaas nog genoeg onzin over klimaatverandering en klimaatwetenschap uitgekraamd. We reiken de prijs dan ook uit aan de persoon of organisatie in Nederland die de grootste rol speelt in het verspreiden van des- of misinformatie over klimaatwetenschap of antropogene (door de mens veroorzaakte) klimaatverandering.
Vorig jaar won FvD-voorman Baudet, wie krijgt dit jaar de twijfelachtige eer? De kandidaten (op alfabetische volgorde):
Klimaatontkenners gebruiken verschillende technieken om misinformatie te verspreiden, en een daarvan is datamanipulatie. John Christy maakte een grafiek die zou moeten aantonen dat klimaatopwarming niet bestaat. En met succes, want de grafiek is zelfs gebruikt in het Amerikaans congres. Ook onze grote vriend Marcel Crok gebruikte het tijdens zijn TedX talk die door Ted van een waarschuwing werd voorzien, omdat zijn ‘sweeping claims’ niet onderbouwd zijn. Crok blijft deze grafiek, ondanks de problemen die ermee zijn gewoon gebruiken. Maarten Keulemans trok hierover recent ook al aan de bel, maar gaat er verder niet heel erg diep op in.
Youtuber GraphWizard deed dat wel en maakte een filmpje om te reconstrueren hoe deze grafiek tot stand kwam. Kijk en huiver.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Afgelopen woensdag schreef Sargasso over een mini-college van Susan Crockford over ijsberen op een Haagse middelbare school, zoals vermeld op klimaatontkennersblog climategate.nl. Crockford is door de klimaatontkennende stichtingen Clintel en de Groene Rekenkamer uitgenodigd om in Nederland een paar dagen mis- en desinformatie te verspreiden over ijsberen en klimaatverandering. Zaterdag is Crockford in Almere, zondag in Diergaarde Blijdorp – waar de dierentuin zich van distantieerde – en dinsdag dus in Den Haag bij 120 leerlingen van het Lyceum Ypenburg.
Clintel beroept zich op het ‘both sides’-argument:
De leerlingen van het @LyceumYpenburg verdiepen zich terecht in alle zijden van de klimaatdiscussie. Er is nog hoop. https://t.co/tWcn1jiIwg
— Stichting Clintel (@Clintel_NL) November 13, 2019
Fossielvrij Den Haag pikte het bericht op en gaf de info door aan de Haagse fractie van GroenLinks, die gisteren schriftelijke vragen voor de gemeenteraad heeft ingediend:
Afgelopen maandag schreef Sargasso dat klimaatontkenners binnenkort een lezing geven in Diergaarde Blijdorp. Susan Crockford mag op uitnodiging van stichting Clintel en de Groene Rekenkamer een lezing geven over ijsberen, en hoe goed het daarmee gaat. Wij vonden het in eerste instantie opvallend dat een stichting die opgericht is om twijfel te zaaien over klimaatwetenschap en klimaatverandering uitgerekend in een dierentuin mag gaan vertellen dat het geweldig gaat met de ijsbeer. Maar eigenlijk past het naadloos in de strategie van klimaatontkenners, aangezien de ijsbeer door hen wordt ingezet als bewijs dat het dus met klimaatverandering wel meevalt – precies de boodschap die Clintel wil verkondigen. En waar is het beter twijfel zaaien dan bij een organisatie die zich juist inzet voor ijsberen en het klimaat?
Ongemakkelijk
We belden daarom met Diergaarde Blijdorp. Diergaarde Blijdorp zegt zich “enigszins ongemakkelijk” te voelen bij deze lezing in hun dierentuin, maar het staat in principe iedereen vrij – ook mensen die een ander standpunt hebben over klimaatverandering – een zaal te huren voor lezingen voor de eigen doelgroep. Dus ook Clintel en de Groene Rekenkamer. De dierentuin wist overigens pas dat de lezing door Clintel werd georganiseerd toen het op Clintels website stond, want de boeking is niet gedaan onder naam van Clintel of de Groene Rekenkamer, wat bij ons op zich ook vragen oproept.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
De klimaatontkennende stichting Clintel organiseert binnenkort een lezing in De Rotterdamse dierentuin Diergaarde Blijdorp waar controversiële wetenschapsontkenner Susan Crockford mag vertellen dat het geweldig gaat met de ijsbeer. Crockford (riep iemand hier Crook?) zal op zondag 17 november in de Haaienzaal ‘inzichten’ verkondigen die door échte wetenschappers met de grond gelijk zijn gemaakt. In Blijdorp? Ja, het verbaast ons ook dat de dierentuin ruimte geeft aan klimaat- en andersoortige ontkenners om hun verhaal luister bij te zetten.
Crockford zal in haar lezing, getiteld ‘The Polar Bear Catastrophe that Never Happened’, vertellen dat er geen reden is om ons zorgen te maken over de ijsbeer – en dus over klimaatverandering. Zo wordt het althans door Clintel aangekondigd: “een voorbeeld van hoe gezonde scepsis over klimaatverandering verketterd wordt”. Recent schreef de New York Times over hoe klimaatontkenners de ijsbeer voor hun eigen gelijk inzetten om twijfel te zaaien over de bedreigingen van opwarming van de aarde. Crockfords blog ‘Polar Bear Science’ speelt daarin een centrale rol.
Weet Diergaarde Blijdorp welke stichtingen het in huis haalt? Clintel is opgericht door wetenschapsjournalist Marcel Crok en emeritus hoogleraar Guus Berkhout. De stichting claimt objectief’ te berichten over klimaatwetenschap, maar het NRC prikte dat al door: hun doel is om twijfel te zaaien. Clintel is internationaal bekend vanwege hun recente brief vol onwaarheden aan de Verenigde Naties die door 500 ‘klimaatsceptici’ werd ondertekend, met de boodschap ‘There is no climate emergency’. The Guardian bestempelde deze actie als regelrechte klimaatontkenning.
Tot 28 oktober kun je nog stemmen op een van de vier kandidaten voor Sargasso’s prijs voor klimaatontkenner van het jaar 2019: de Gouden Hockeystick. Op de shortlist vind je meer informatie over de kandidaten, de redenen van hun nominatie en onze criteria (de lijst met afvallers van dit jaar vind je hier). De winnaar wordt op 31 oktober bekend gemaakt.
Mocht het stemformulier hierboven niet verschijnen, probeer het dan via deze pagina.
AVG: Wij slaan je ip-adres gedurende de verkiezing op, zodat we de geldigheid van de stem kunnen verifiëren. Na de verkiezingen zullen de adressen worden verwijderd.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.