Verslagschaamte

Politici van nieuwe partijen beklagen zich vaak over de aandacht die ze krijgen. Ze klagen dat nieuwsmedia te weinig over hen berichten, of verkeerd over hen berichten. In hoeverre zijn die klachten terecht? Recent wetenschappelijk onderzoek geeft een – heel beperkte – eerste indruk. “Jullie moesten je schamen!” Een “dame die lesgeeft aan het mbo” spreekt journalist Ariejan Korteweg bestraffend toe op FvD Summer Nights te Zaandam. De anonieme dame vervolgt: “Niets dan leugens verspreiden jullie!” In De Volkskrant van de dag erna, 3 september, meldt Korteweg dat op die samenkomst van FvD-aanhang het idee leeft “dat de media de affaires hebben opgeblazen.” Dit geluid is niet nieuw. Ook bij andere anti-immigratiepartijen werd luid geklaagd over “de media.” Het schoolvoorbeeld hiervan is CD-leider Hans Janmaat. Toen een reporter hem na de Tweede Kamerverkiezingen van 1998 vroeg waardoor zijn partij al haar zetels had verloren gaf een zichtbaar geëmotioneerde Janmaat live op TV het antwoord: “Door u!”, waarna hij de verslaggever te lijf ging.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Gerard Stolk (cc)

De blote dijen van AIVD of wat er schuil gaat achter die dekmantels

ANALYSE - Niet eens zo lang geleden schoof de dekmantel van de AIVD ten aanzien van activiteiten jegens Nederlandse journalisten onthullend hoog op. De Telegraaf had een klacht ingediend bij het Europese Hof nadat journalisten van de krant door de geheime dienst onder surveillance waren geplaatst. Ze hadden staatsgeheimen in handen en dat rechtvaardigde volgens de AIVD ook voor de geheime dienst ‘bijzondere middelen’ om de journalisten in de gaten te houden. En dat mocht dus niet, aldus een kekke samenvatting van de verantwoordelijk minister van Binnenlandse Zaken, Plasterk (PvdA) in november 2012.

Het EHRM komt unaniem tot het oordeel dat de inzet van bijzondere bevoegdheden door de AIVD tegen de Telegraafjournalisten een schending oplevert van artikel 8 van het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) (privacy) en artikel 10 EVRM (recht op vrije meningsuiting en informatievergaring); de strafvorderlijke inbeslagneming van documenten bij De Telegraaf acht het Hof (in meerderheid; vijf tegen twee) in strijd met artikel 10 EVRM.


En waar in Amerika volgens de meeste betrokkenen zowel PRISM als het afluisteren van journalisten bij AP zijn gemeld bij (geheime, dat wel) commissies en ook het Congres (in select gezelschap, dat ook weer) ervan af wist, mist dergelijk (en degelijk) toezicht in Nederland. De geheime dienst onderwierp zonder last en ruggespraak Nederlandse journalisten aan een streng beleid van toezicht.

Foto: Een andere reuzedam in Brazilië, de Sobradinho dam in deelstaat Bahia (Wikimedia / Luan)

Belo Monte-dam, media-bedreiging (alweer), verkiezingsstrijd

ELDERS - Deze week vanuit Latijns-Amerika: de Belo Horizonte Monte-dam, de stroom berichten over geweld tegen media en journalisten duurt voort, en de Venezolaanse verkiezingsstrijd wordt ook in het parlement zelf gewelddadig.

Om met het laatste te beginnen: sinds de nipte verkiezingsoverwinning van Chavista-kandidaat Nicolas Maduro op diens rivaal Henrique Capriles is het onrustig in Venezuela. Gewelddadige incidenten na de verkiezingen eisten al zeven dodelijke slachtoffers en Capriles’ formele betwisting van het resultaat bij het Venezolaanse Hooggerrechtshof betekent dat de bron van de spanning voorlopig blijft voortbestaan. Die spanningen leiden ook tot hevige botsingen in het parlement. Oppositieleden gingen met een spandoek in protest tegen het besluit van Chavista-voorzitter Diosdado Cabello om alleen parlementsleden spreekrecht toe te kennen die de overwinning van Maduro erkenden. Vervolgens ontstond een knokpartij tussen regerings- en oppositieleden, waarbij rake klappen vielen.

Niet alleen de oppositie in Venezuela, ook journalisten moesten het deze week weer ontgelden in Zuid-Amerika. Met name de moord op twee zoons (20 en 21 jaar oud) van een Mexicaans onderzoeksjournalistenkoppel is een nieuw dieptepunt in dit thema – hoewel de moorden volgens autoriteiten niet in verband staan met het journalistieke werk van de ouders. Maar de cijfers liegen er niet om: geweld tegen journalisten leidt nauwelijks tot veroordelingen. In Colombia overleefde onderzoeksjournalist Ricardo Calderón een kogelregen, die volgens hemzelf ook direct in verband staat met zijn werk. Op Twitter was #NoNosCallarán (ze zullen ons niet doen zwijgen) trending topic. Dezelfde situatie van straffeloosheid die in Colombia en Mexico heerst leidt ook in de rest van het continent tot grote zorgen over het toenemende gevaar voor (lokale) journalisten.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Journalisten gearresteerd in Ferguson

Ze versloegen de raciale onlusten in het Amerikaanse stadje waar de politie vorige week een ongewapende Afrikaans-Amerikaanse man doodschoot.

De arrestatie was ongeprovoceerd en redelijk hardhandig.

Onwillekeurig moest ik denken aan wat er na Vietnam gebeurde. Er kwamen toen vele veteranen terug die een baan vonden bij de verschillende politiekorpsen in het land. Het probleem was dat deze veteranen in Vietnam opgedane ervaring met arrestaties en verhoormethoden meenamen naar de straten van de VS. Het heeft tijden gekost om dit gedrag weer uit te bannen.

Foto: Wikimedia Commons/Prensa Libre

Zuid-Amerika: mediavrijheid, inheemse issues, dictator

ELDERS - Deze week vanuit Latijns-Amerika: Buenos Aires viert kroning Máxima inheemse volken bezetten Braziliës congres, veiligheid van journalisten in het nieuws in Mexico en Brazilië, en de zaak tegen Guatemala’s voormalige dictator, Efraín Ríos Montt, krijgt een geschorste rechter weer terug.

In Brazilië drongen deze week honderden oorspronkelijke bewoners van Brazilië het congres binnen, om tegen een maatregel te protesteren die territoriumbeleid zou centraliseren. Critici van de maatregel vrezen dat grootgrondbezitters zo grotere invloed zouden krijgen over gebieden waar inheemse volken leven. Het levert mooie filmpjes op van congresleden die in paniek vluchten voor de indianen, die binnenstormen om vervolgens doodleuk in een kringetje te gaan dansen.

Eveneens in Brazilië verontrustend nieuws over de zaak van de vermoorde journalist Rodrigo Neto de Faria en fotograaf Walgney Carvalho. Vijf agenten, die zouden behoren tot de milities waar Neto de Faria onderzoek naar deed, zijn gearresteerd in samenhang met de zaak. In Mexico protesteerden journalisten ondertussen tegen het groeiende geweld jegens hun beroepsgroep, en tegen de veronderstelde medeplichtigheid van de overheid daaraan.

Tot slot is in Guatemala een rechter die eerder van partijdigheid was beschuldigd weer op de rechtszaak tegen voormalig dictator Efraín Ríos Montt gezet. Niet alle overige rechters waren het eens met de beslissing en onvrede heerst in de rechtszaal. Ríos Montt is het eerste voormalig staatshoofd dat door een tribunaal in zijn eigen land wordt berecht, onder meer voor de dood van 1771 Maya indianen in 1982 en 1983.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Journalisten De Pers checken de feiten niet

Zo langzamerhand heb ik er een dagtaak aan om iedere keer weer de fabeltjes over de olie- en benzineprijs uit de wereld te helpen.
Dit keer was het De Pers die zich liet misbruiken door United Consumers en de BOVAG. En niet gehinderd door enige drang om op zoek te gaan naar feiten hebben ze klakkeloos de persuitingen overgeschreven.
Dus laat ik kort zijn. Nee, het is nog steeds niet de hoogste benzineprijs (voor inflatie gecorrigeerd). Dat zou iets van 1,74 moeten zijn.
En ja, als de benzineprijs in 2008 werkelijk de olieprijs had gevolgd, zouden we een revolutie gehad hebben. Dus wees blij dat de oliemaatschappijen juist niet iedere verhoging in de olieprijs altijd helemaal doorberekenen.


En doordat ze ook weer over accijns begonnen, heb ik mijn grafiekje op dat punt ook maar weer eens bijgewerkt. Daar kan dus best nog een beetje bovenop.

Toenemend aantal journalisten in Syrië ontvoerd, vermoord

Eerst wat getallen:

The New York-based Committee to Protect Journalists says at least 30 journalists are being held and 52 have been killed since Syria’s civil war began in early 2011. The group also has documented at least 24 other journalists who disappeared earlier this year but are now safe.

Ter vergelijking:

In Iraq, 150 journalists were killed between the U.S. invasion in 2003 and the departure of American troops in 2011 — a rate similar to the CPJ’s figures for Syria — but the numbers of abducted journalists was smaller.

Volgende