Perspectieven

De bomen spiegelden zich in het gebroken glas, en de wolken kregen er barsten van. Op een hoek van het Auschwitz-monument zette een meneer met zorgvuldige gebaren een waxinelichtje neer en stak het aan. Ik legde mijn bloemen op een andere hoek en maakte een langzaam rondje om de glazen panelen: drie stappen, minuutje stilstaan; drie stappen, minuutje stilstaan. Tussendoor keek ik hoe het perspectief veranderde: hoe het licht na elke drie stappen anders brak, de spiegelingen veranderden, de lucht lichter of donkerder was geworden. Hoe een kras zich hield in de tijd. Meer mensen kwamen er gedenken. Geen toespraken, geen taptoe, geen protesten; alleen bloemen, een kaarsje en aandacht. Het was de stilste plek van de stad, die avond. Daarom was ik daar.

Polen vrijzinniger?

ELDERS - De voortschrijdende integratie van Oost-Europa in de Europese Unie kan ook in een land als Polen een meer open en vrijzinnige politieke cultuur ten goede komen.

Een opmerkelijk plaatje uit het conservatieve katholieke Polen: de nieuwe vrouwelijke premier Eva Kopacz feliciteert Hanna Gronkiewicz-Waltz, de zojuist gekozen vrouwelijke burgemeester van Warschau. Nog opmerkelijker : voor het eerst is er ook een openlijk homoseksueel gekozen tot burgemeester. Robert Biedron (38) is de nieuwe burgemeester van Slupsk, een stad met 100.000 inwoners in de noordwestelijke provincie Pommeren. Biedron, die in 2011 als eerste homoseksueel in het parlement werd gekozen maakt de weg vrij voor andere homo’s in de politiek. Er hebben zich dit jaar meer homo’s kandidaat gesteld dan ooit. In Warschau was Johanna Erbel, die zich als vlak voor de verkiezingen als biseksueel presenteerde, kandidaat voor de Groenen. Zij behaalde slechts 3% van de stemmen, maar dat lag volgens haar zelf niet aan haar geaardheid.

Opmerkelijk is ook de verkiezing van Mateusz Klinowski in Wadowice, de geboorteplaats van de voormalige paus Johannes Paulus II. Klinowski heeft openlijk toegegeven drugs te gebruiken, al zei hij er niet bij welke.

Het Burgerplatform (PO) van premier Kopacz won in de meeste plaatsen. De partij is voor Polen relatief liberaal, in het Europese Parlement maakt PO deel uit van de christendemocratische Europese Volkspartij. De verliezer, de rechtse nationalistische oppositiepartij PiS (Recht en Rechtvaardigheid), meent dat er geknoeid is en bekritiseerde het dysfunctioneren van het computersysteem bij de verkiezingen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.