Kunst op Zondag | Tussen de oren

Kunst zit tussen de oren. Delen van de hersenen spelen een grote rol bij het maken van kunst en bij het waarderen van kunst. Al jaren onderzoeken wetenschappers hoe kunstenaars functioneren en hoe kunstliefhebbers kunst waarderen. De onderzoeksresultaten zouden nuttig kunnen zijn op gebied van onder andere de ontwikkeling van artificiële intelligentie, cultuureducatie en behandeling van diverse (geestes)ziekten. Wetenschappers van de Vanderbilt University in Nashville organiseerden een experiment waarbij muzikanten en mensen zonder muzikale training dezelfde creatieve opdrachten uitvoerden. De muzikanten bleken vindingrijker en overdachten informatie ook op een kwalitatief betere manier. Bij elektrische stimulatie van de linker dorsolaterale prefrontale cortex blijken  proefpersonen concrete schilderijen en foto’s mooier te vinden. De onderzoekers denken dat oordeelsvorming over abstracte kunst anders verloopt dan bij niet-abstracte kunst, omdat er andere hersengebieden bij betrokken zijn.

Adi Hoesle – Brainpainting

De Duitse kunstenaar Adi Hoesle en prof. dr. Andrea Kübler van de Universiteit van Würzburg ontwikkelden een apparaat dat gedachten vertaalt in schilderijen. Hier nadere uitleg over Brainpainting.

Filmpje bij Kunst op Zondag | Tussen de oren, van zondag 15 december 2013.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Martijn Steenwijk – Brain at rest

In 2014 vindt de Brain Awareness Week plaats van 10 tot en met 16 maart. Onderdeel is ‘Hersenkunst, the art of neuroscience’, een wedstrijd voor hersenwetenschappers en technici om kunst te maken van hun dagelijks werk. Inzendingen kunnen hier worden gedaan.

Winnaar van 2012 was  Martijn Steenwijk van het VU medisch centrum met Brain at rest.

Filmpje bij Kunst op Zondag | Tussen de oren, van zondag 15 december 2013.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Sjoerd Vos – The Intergalactic Brain

In 2014 vindt de Brain Awareness Week plaats van 10 tot en met 16 maart. Onderdeel is ‘Hersenkunst, the art of neuroscience’, een wedstrijd voor hersenwetenschappers en technici om kunst te maken van hun dagelijks werk. Inzendingen kunnen hier worden gedaan.

Eén van de winnaars van 2013 was Sjoerd Vos ((Universitair Medisch Centrum Utrecht) met The Intergalactic Brain.

Filmpje bij Kunst op Zondag | Tussen de oren, van zondag 15 december 2013.

Adeline Pastor, prima ballerina bij het Aalto Ballet te Essen – Amazing Pirouettes

In een experiment werden 29 ballerina’s en 20 vrouwelijke roeiers rondgedraaid in een stoel en moesten aangeven hoe snel ze dachten dat ze nog aan het draaien waren van zodra de stoel stopte met bewegen. Hun hersenactiviteit werd in kaart gebracht op MRI-scans.

De danseressen bleken een veel betere kijk op de situatie te hebben. De ballerina’s met de meeste ervaring bleken zelfs resistent tegen het duizelen. Het doel is nu de specifieke hersenregio’s bij patiënten met chronische duizeligheid te onderzoeken, om van daaruit aan een behandeling te werken.

Filmpje bij Kunst op Zondag | Tussen de oren, van zondag 15 december 2013.