Schrijven in de luwte

Literatuur en publiciteit, hoe verhouden zich deze twee fenomenen zich tot elkaar? Kun je een goede dichter zijn terwijl je voortdurend in de spotlights staat? Laat je de bron waaruit je put dan niet te veel vervuilen? Of loop je zelfs het risico dat de bron raakt opgedroogd? Sinds het lezen van de biografie van M. Vasalis, geschreven door Maaike Meijer, houden deze vragen me bezig. M. Vasalis (1909-1998) was in de vorige eeuw misschien wel de meest aansprekende dichteres van ons land. Bekend is bijvoorbeeld haar gedicht over de Afsluitdijk. Er verschenen van haar drie dichtbundels: Parken en woestijnen (1940), De vogel Phoenix (1947) en Vergezichten en gezichten (1954).  In de jaren zestig constateerde ze dat haar inspiratie niet groot genoeg meer was om tot goede gedichten te komen en verklaarde ze M. Vasalis dood. Ondanks de stilte verdween de belangstelling voor haar poëzie niet. Haar werk werd bekroond met de Constantijn Huygensprijs (1974) en P.C. Hooftprijs (1982). Na haar dood verscheen er postuum een vierde bundel: De oude kustlijn (2002). De vrouw achter Vasalis was Margaretha Drooglever Fortuyn – Leenmans. De dichteres was wel aanwezig bij de prijsuitreikingen, maar verder wilde ze beslist geen aandacht voor haar persoon, niet

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 25-09-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hella Haasse en de onbeschreven oorlog

, door

Wie literatuur over de Tweede Wereldoorlog verzamelt, moet een behoorlijk groot huis hebben om de stapels verhalen over dappere koeriersters, doodgeschoten WA-mannen, verstopte joodse kindertjes en satanisch kwaadaardige Moffen en NSB’ers in op te slaan. Hermans, Mulisch, Wolkers, Vestdijk – ze overspoelden ons tot diep in de 20ste eeuw met boeken over “het enige grote trauma van ons land”. Niemand raakte de zogeheten “Politionele Acties” aan – behalve de gisteravond overleden schrijfster Hella Haasse.

Maar ook wie informatieve werken zoekt over de koloniale oorlog van Nederland in Indonesië, wordt slecht bediend. Ik heb een paar geschiedenisboeken die de term nauwelijks waard zijn, zoals het propagandawerkje De Mariniersbrigade van Wim Hornman (Verba, 1995):

Het inpel [infanteriepeloton] van A-inco [infanteriecompagnie A], ingedeeld bij het verkenningsorgaan onder leiding van luitenant Van Landewijk, nam deel aan dit “cleanen” waarbij Van Landewijk nog snel moest reageren toen plotseling een TNI-soldaat vanuit een koffietuin, gewapend voor hem sprong. Van Landewijk was zijn aanvaller echter een fractie van een seconde voor!

Over Rawagede geen woord (Logisch, want dat was de Landmacht, waarover in dit boek vooral minachtend wordt gesproken), en over Bondowoso vooral verbolgenheid dat de pers zo negatief berichtte over de dood van 46 gevangen “opstandelingen”  in twee goederenwagons (in 1947!) door “een wel zeer ongelukkige samenloop van omstandigheden”. Honderd man de hele dag in twee gesloten wagons zonder water of voedsel, in de Indonesische zon. Wat je noemt “ongelukkig”.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Quote du Jour

Quote du Jour | Oeroeg

, door

” ‘Gaat Oeroeg mee?’ vroeg ik, toen zij uitgesproken was. Mijn moeder zuchtte. Zij zat op een lage rieten stoel naast het bed, in een kimono van gebloemde stof, omgeven door haar onafscheidelijke aura van eau de cologne. ‘Hoe kan dat?’ vroeg ze ongeduldig, terwijl ze met een vochtige zakdoek haar slapen bette. ‘Wees toch niet zo dom. Oeroeg is immers een inlandse jongen.’
‘Hoeft hij niet naar school?’ hield ik vol. Mijn moeder stond op en kuste mij vluchtig op de wang. ‘Misschien wel,’ zei ze vaag. ‘Naar een ander soort school, natuurlijk. Ga nu slapen.’ ”