Toch nog een keer over Günter Grass

Het gedicht van Günter Grass heeft nogal voor opschudding gezorgd. In Nederland werd er al veel over bericht, ook meerdere malen hier op Sargasso, maar dat is nog niets vergeleken bij de discussie in Duitsland van de afgelopen weken. Het lijkt of iedereen het erover had. Zoveel aandacht voor een gedicht heb ik nog nooit eerder meegemaakt. De reacties zijn, zoals bekend, meestal negatief omdat velen het gedicht als een uiting van antisemitisme zien. Misschien kan dat een beetje gerelativeerd worden omdat het ook vaak om partijpolitiek gaat. Grass is al heel lang lid van de sociaaldemocratische SPD en alleen daarom al zijn vele conservatieven, bijvoorbeeld christendemocraten, het niet met hem eens. Zo las ik dat een politicus van de christendemocratische CDU vond dat het bij Grass altijd mis gaat zodra hij zich met politiek gaat bemoeien. Dat hoeft dan echter nog niet te kloppen. Er zijn namelijk ook velen die denken dat het juist mis gaat als een christendemocraat zich met politiek gaat bemoeien. Maar dat is partijpolitiek. Ook Leon de Winter schreef zijn sinterklaasgedicht over zijn mening dat Grass als antisemiet de Joden van alles de schuld geeft voor “Die Welt”, een krant van de conservatieve Springer Verlag. “Haut dem Springer auf die Finger” heette het vroeger.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 23-09-2022
Foto: copyright ok. Gecheckt 18-10-2022

Wat De Winter ons vanachter zijn keukentafel schenkt

, door

Aan zijn Bloemendaalse keukentafel beziet Leon de Winter de wereld en ziet dat alles goed is in Israël en de wereld. Toen hij een keertje Zomergast mocht zijn, onttrok Joris Luyendijk hem de bekentenis dat hij al jaren geen voet meer in het Midden-Oosten heeft gezet. Maar ja, De Winter leest Elsevier en de New York Times dus wat moet je verder nog weten? Leon heeft de wereld door. Wie kritiek heeft op Israël is een anti-semiet, dat weet hij zeker.

Het moet daarom ook pijn hebben gedaan toen hij in zijn geliefde New York Times een gedicht las van Günter Grass waarin de Duitse schrijver vraagtekens zet bij de hysterie rondom Iran en erop wijst dat er meer landen, in casu Israël ook niet bepaald de regionale vrede bevorderen. Uiteraard schoot De Winter in zijn Godwin-reflex en besloot een sinterklaasgedichtje te sturen aan Die Welt. De titel geeft al zijn intenties aan: Günter schenkt de Joden een gedicht. Günter heeft het nergens over joden, maar over Israël. De ‘de enige democratie in het Midden-Oosten’ is toch geen theocratie? Maar dat terzijde.

Hij zet al lekker in:

Güntertje kon het niet laten,

over oude Duitse waarheid moest hij praten:

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Enric Borràs (cc)

De kut-Marokkanen van de internationale politiek

, door

Onderstaande tekst van Said el Haji gaat niet over voetbal. Wel over schwalbes, ofwel fopduiken, op een ander speelvlak.

Eigenlijk heb ik deze tekst geschreven naar aanleiding van de strafklacht tegen Volkskrantcartoonist Jos Collignon, maar de ophef daarover ging zo snel liggen dat ik hem niet meer op Sargasso gepubliceerd kreeg toen ik hem afhad. Maar een nieuwe actuele aanleiding dient zich alweer aan: het gedicht van Nobelprijswinnaar Günter Grass, Wat gezegd moet worden, gepubliceerd in de Sueddeutsche Zeitung en La Repubblica van 4 april. Grass bekritiseert hierin de Westerse hypocrisie die zou schuilen in het militair beschermen van een kernmacht als Israël tegenover een land waarvan niet eens vaststaat dat het kernwapens bezit: Iran. Aanleiding van zijn gedicht vormt het besluit van Duitsland om een onderzeeboot te leveren aan Israël, boven op de vijf die het al geleverd heeft. ‘Israël bedreigt de reeds kwetsbare wereldvrede’, schrijft Grass. Een andere Duitse krant, Die Welt, betitelde de auteur als ‘eeuwige antisemiet’. Ik vind dat een typische schwalbe. Gaandeweg zal blijken waarom. Het zal ook duidelijk worden waarom steeds meer mensen maling hebben aan het verwijt van antisemitisme.

Schwalbes dus. Sommige spelers zijn er geweldig goed in. Luis Suarez, bijvoorbeeld. En Arjen Robben. Dramatisch en kermend van helse pijnen werpen ze zich op de grasmat, vooral in en om het strafschopgebied, in de hoop het eigenbelang te dienen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.