Een complottheorie komt zelden alleen

Klimaatverandering bestaat niet, Corona is maar een griepje, MH17 is een hoax en de aarde plat. De NWO/WEF/moslims/George Soros/joden proberen onze maatschappij over te nemen en Poetin is eigenlijk heel ok, maar wordt zwart gemaakt door de rest van de wereld. En ik kan nog wel even doorgaan, er zijn inmiddels bijna meer mainstream complottheorieën dan wetenschappelijke theorieën, lijkt wel. Galileo De aanhangers zijn natuurlijk 100% overtuigd dat zij de waarheid in pacht hebben. Zij zien als één van de weinigen in dat het anders zit, en dat ze verketterd worden is daar zelfs het bewijs van. De weinige complotten die wel waar bleken worden de critici in het gezicht gegooid, en als mensen wetenschappelijke complottheorieën verspreiden komt de naam 'Galileo' veel voorbij. Werd hij niet ook verketterd, maar bleek hij het uiteindelijk niet bij het juiste eind te hebben? En dat klopt. Maar in de tijd van Galileo bestond de wetenschap zoals wij hem kennen niet, en feitelijk was het conflict dat hij had niet met andere wetenschappers, maar met de kerk. Tegenwoordig hebben eenlingen het zo goed als altijd fout, net als waarschijnlijk toen. De Galileo-theorie is alsof je een lot in de loterij koopt en dan verwacht dat die van jou ook winnend is omdat er ooit iemand was die ook gewonnen heeft. De succesvolle eenling Maar dit is allemaal tot daar aan toe. Het is en blijft niet uitgesloten dat iemand toch gelijk heeft, ook al roeit hij tegen de stroom in. De kans is klein, zeer klein, maar niet nul. Soms blijken complotten echt te bestaan en de wetenschap heeft theorieën moeten herschrijven omdat een eenling ze overhoop gooide. Alleen, een complottheorie komt zelden alleen. Als iemand in één van bovenstaande theorieën gelooft, dan gelooft hij er gegarandeerd in meer, meestal ook nog eens totaal ongerelateerd. Zo is er een grote overlap tussen het ontkennen van klimaatverandering en er 'andere' ideeën op nahouden over Corona (Hoi Marcel!). En er is een overlap tussen coronasceptici en mensen die Poetin een toffe gast vinden. En vaak is het in de tijdlijn van klimaatontkenners ook niet heel lang zoeken naar een xenofobe tweet. Totaalpakket van theorieën Het probleem met het combineren van deze standpunten op verschillende vakgebieden is dat het al onwaarschijnlijk is dat je één keer gelijk hebt, laat staan twee, drie of zelfs meer keer. Dan lijken de theorieën vooral een vooropgesteld doel te dienen, en niet een middel te zijn om iets te verklaren. En dat maakt het verschil tussen de theorie van een Galileo en die van een complotdenker: Een echte Galileo komt niet met een totaalpakket van ongerelateerde theorieën. Een echte Galileo die komt wel alleen.

Door: Foto: Wutthichai Charoenburi (cc)
Foto: Galileo facing the Inquisition, Rome, 1633 (1870). Galileo Galilei (1564-1642), Italian astronomer, mathematician and physicist, in Rome in 1633 facing the Inquisition challenging his claim that the earth moves, thus contradicting the theories of Aristotle. From “Vies des Savants Illustres” by Louis Figuier. (Paris, 1870). copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Wil de Galileo van de klimaatwetenschap opstaan?

, door

ACHTERGROND - Het is een vaak gebruikt argument van de ontkenners van klimaatwetenschap: de kerk geloofde Galileo ook niet toen hij zei dat de aarde om de zon draait. De kerk is in de beeldspraak van ontkenners de huidige klimaatwetenschap. En Galileo is willekeurig welke ontkenner van die wetenschap, zolang deze maar beweert dat menselijk handelen niet de oorzaak is van de huidige klimaatverandering. Daarom vandaag een kleine zoektocht naar de Galileo van de klimaatwetenschap, die waarschijnlijk verre van compleet is. Waarbij Galileo naar mijn mening een wetenschapper was die, in weerwil van de heersende opvatting dat de aarde het middelpunt van het heelal, op zoek ging naar bewijzen voor de theorie van Copernicus, waarin de zon het middelpunt van het heelal is.

De aarde als middelpunt van het heelal

Tot aan de 17 eeuw was de opvatting van de kerk dat de aarde het centrum van het heelal was. Vlak voor zijn dood in 1534 publiceerde Copernicus zijn theorie, waarin de zon het centrum van het universum was. Het boek trok weinig aandacht van het Vaticaan totdat Galileo er in de 17e eeuw naar begon te verwijzen. Met behulp van onderzoek met zijn telescoop verzamelde hij bewijzen voor de theorie van Copernicus. Zijn publicaties hierover brachten Galileo in conflict met de Katholieke kerk en leverde hem uiteindelijk een levenslang huisarrest op. De Katholieke kerk sprak pas in 1992 haar excuses uit, waarmee Galilei’s naam werd gezuiverd en Galilei werd erkend als gelovig mens. Tijden veranderen, want inmiddels is de zon ook niet meer het middelpunt van het heelal in de theorieën over het heelal.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

KSTn – Galileo

, door

Logo kamerstukken van de dagBeetje vreemd om in de dagelijks stroom kamerstukken vandaag eentje te vinden uit 2003. Het betreft een overeenkomst tussen de Europese Unie en China over samenwerking bij het tot stand brengen van Galileo, het Europese alternatief voor GPS.
Waarom de publicatie pas naar vijf jaar is, is mij een raadsel.
Maar door de publicatie werd ik me er wel van bewust dat Galileo allang geen puur Europees project meer is. Landen als Israël, Zuid-Korea, Oekraïne en Marokko doen ook mee. Daar kan je op een (geo-) politieke manier naar kijken en op economische.
Economisch gezien is het natuurlijk verstandig om zoveel mogelijk partijen te laten deelnemen, ook financieel, om later de markt zo groot mogelijk te maken. Zeker als je een land als China betrekt, kan je eigenlijk al niet meer stuk. Uiteraard is het maar de vraag hoe het uitpakt. De Chinezen zijn ook nog met een eigen systeem bezig en wedden misschien op twee paarden. Als Galileo te laat is, laten ze het misschien gewoon vallen. Daarnaast is het voor landen buiten de Europese Unie natuurlijk wel lucratief om met een relatief geringe deelname (enkele tientallen miljoenen euro’s) toegang te krijgen tot deze ontwikkeling.

Geo-politiek gezien is het natuurlijk weer een heel andere discussie. Galileo is, in tegenstelling tot het oorspronkelijke GPS, in eerste instantie een civiel systeem met daarnaast militaire mogelijkheden. Maar die militaire toepassingen zijn er wel degelijk. En dan komen landen als China, maar misschien ook Oekraïne, in een ander daglicht te staan. Hierover heb ik eigenlijk nergens een discussie over kunnen terugvinden. Dat zal nu trouwens wel een gepasseerd station zijn.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.