Kunst op Zondag | Sigaret

https://youtu.be/Iu2L7oA9QRg Wij kennen Edvard Munch natuurlijk vooral van 'De Schreeuw'. Hier onderwerpt Evan Puschak zijn 'Zelfportret met Sigaret' (1895) aan een nadere blik en wat die sigaret destijds te beduiden had. Voor Scharffenberg en Nordau was de sigaret symptomatisch voor de degeneratie van de hele maatschappij. Een obsessie met 'degeneratie', dat is ook het thema dat in het boek van Eugen Weber Frankrijk, fin de siècle (1986) loopt. Weber beschrijft hoe de gegoede burgerij zich voortdurend zorgen maakt over decadentie en verval van de massa's, over gebruik van drugs, prostitutie en om zich heen grijpende syfilis van een klasse die zelf de hele dag niks te doen heeft en 's avonds aan de boemel gaat en met drank, drugs en seks experimenteert. Het zal de tijdgeest wel zijn geweest: een verwrongen manifestatie van de angst voor de emancipatie van arbeidersklasse. Uiteraard waren het juist de kunstenaars die zich met deze emancipatie vereenzelvigden.

Door: Foto: Joan (cc)

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.