Ierland stemt over afschaffing verbod op godslastering

Ierland kiest vandaag een nieuwe president. De kiezers mogen tevens hun oordeel geven over het voorstel om godslastering uit de strafwet te halen. Het Ierse verbod op godslastering dat in de grondwet van 1937 is vastgelegd sloeg aanvankelijk alleen op de christelijke religie. Omdat dit niet in overeenstemming was met het grondwettelijk gelijkheidsbeginsel is in 2009 een meer neutrale formulering aangenomen. De wet verbiedt de uiting van "grove beledigingen of belediging van  zaken die door een religie als heilig worden beschouwd, waardoor verontwaardiging wordt veroorzaakt door een aanzienlijk aantal aanhangers van die religie". In Europa bestaat elders ook nog steeds in een of andere vorm een verbod op godslastering, zoals in Duitsland, Oostenrijk, Finland, Spanje en Italië. Vanwege de grondwettelijke vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van godsdienst bleef in Ierland een apart artikel dat godslastering verbiedt omstreden. In de afgelopen jaren is er slechts een keer sprake geweest van toepassing van het nieuwe wetsartikel. Dat was vanwege een klacht tegen de Engelse komiek Stephen Fry. Hem werd in een interview op de Ierse televisie gevraagd wat hij tegen God zou zeggen aan de hemelpoort. 'Als God zou bestaan', zou hij hem flink de les lezen, zei Fry: 'Bone cancer in children, what's that about? How dare you? How dare you create a world in which there is such misery that is not our fault? It's not right. It's utterly, utterly evil. Vervolging van Fry bleef uit toen bleek dat er slechts één klacht was ingediend en dat de klager zich bovendien niet persoonlijk beledigd voelde door het interview. Hij vond wel dat er sprake was van godslastering en wilde als oplettende burger alleen maar een misdaad aangeven.

Door: Foto: Liam Lysaght (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Links in Ierland

, door

Ierland (Foto:flickr/nzebula)Voor mensen die groene, sociale en progressieve politiek nastreven is het in Ierland moeilijk kiezen. Er zijn wel groene, linkse en progressieve partijen maar dat komt niet mooi samen in een partij.

De voornaamste reden daarvoor is dat de belangrijkste politieke scheidslijn niet over het sociaal-economisch beleid gaat, maar over buitenlandse politiek. De twee grootste partijen, Fianna Fáil en Fine Gael, zijn onstaan als twee verschillende kampen in de Ierse bevrijdingsbeweging, die gescheiden werden door hun visie op de relatie met het Verenigd Koninkrijk. Fianna Fáil hechtte net iets meer aan onafhankelijkheid dan Fine Gael. De partijen splitsten over een vredesverdrag met het Verenigd Koninkrijk, dat uiteindelijk tot burgeroorlog in Ierland leidde. Fianna Fáil was principieel Republikeins en Fine Gael was veel pragmatischer. Beide partijen groeiden uit tot populistische centrum/centrum-rechtse partijen, die geen klassieke ideologie hadden. De een was net iets meer gebrand op het beschermen van de Ierse autonomie dan de andere.

Deze nu bijna tachtig jaar oude politieke tegenstelling tussen wat het pro-Verdrag en anti-Verdrag kamp heet, lijkt niet relevant meer voor de Ierse politiek van vandaag: Ierland is nu onafhankelijk, zelfs in Noord-Ierland is nu vrede tussen de Republikeinenen de Unionisten. Dit verschil in de mate waarin de partijen hechten aan Ierse onafhankelijkheid komt nu terug bij andere thema’s. Het belangrijkste daarvan is Europese integratie: Fianna Fáil, de partij voor een onafhankelijk Ierland, heeft zich jarenlang verzet tegen verregaande Europese integratie, omdat deze de autonomie van Ierland in gevaar zou kunnen brengen. Fine Gael is juist een voorstander van Europese integratie.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.