Het proactieve Driekoningen-stukje

Morgen is het 6 januari ofwel Driekoningen ofwel Epifanie ofwel een van die momenten waarop kwakhistorici hun kans grijpen om even wat onzin in de krant te krijgen. Het jaar is nog jong, de krant van vandaag heeft ruimte, de nieuwsredacties zijn nog niet helemaal scherp en oudheidkundigen bijten, anders dan klimaatwetenschappers en artsen, zelden terug als er onzin wordt gedebiteerd. Tijd dus voor weer een proactief stukje – ik las laatst dat er al een vakterm voor zulke voorwaartse verdediging was: prebunking – zodat u weet wat u vandaag niet hoeft te geloven. Er waren drie koningen Tweemaal niet waar. Het verhaal over het bezoek van de wijzen uit het oosten is alleen te lezen in het evangelie van Matteüs – en wel hier – en vermeldt (a) geen koningen en (b) geen aantallen. Een onbepaald aantal magoi verschijnt ten tonele, dat is alles. Het aantal van drie is afgeleid van het drietal geschenken (goud, wierook en mirre) maar in de oosterse kerken kunnen het er twaalf zijn.

Foto: Malojavio El Saucejo (cc)

Wie speelt Balthasar in Spanje?

ELDERS - El Día de los Reyes Magos (Driekoningendag) is in Spanje een traditionele grote feestdag die niet ontkomt aan eigentijdse perikelen.

Het sluitstuk van de christelijke feestdagen rond de geboorte van Jezus is traditioneel de viering van het bezoek van de drie koningen, of ‘wijzen’ zoals ze ook wel worden aangeduid, aan de kribbe in Betlehem. In Spanje is het een vrije dag vandaag. Op de avond voorafgaand aan het feest zijn er in alle steden optochten met praalwagens, muziek en vuurwerk waarmee Caspar, Melchior en Balthasar worden ingehaald. Ze strooien dan met snoepgoed dat wordt opgevangen in omgekeerde paraplu’s. Kinderen zetten daarna hun schoen buiten de deur met water en voedsel voor de kamelen om de volgende dag blij verrast te worden met nieuw speelgoed. Spaanse kinderen hechten vanwege de cadeaus nog steeds meer aan Driekoningen dan aan het Kerstfeest. Naast de cadeaus voor de kinderen is er ook nog de Roscón de Reyes, speciaal voor deze dag gebakken lekkers.  Het lijkt allemaal veel op Sinterklaas in Nederland.

Alhoewel doorgaans  wordt gesproken over ‘de wijzen uit het oosten‘ zijn de Spanjaarden er van overtuigd dat de drie uit Andalusië kwamen. De vorige paus, Benedictus, heeft dat nog eens bevestigd. Beetje vreemd eigenlijk, omdat een van de drie, Balthasar, zoals bekend een zwarte koning is. Ook in Spanje. Hij zou volgens verhalen van anderen uit Afrika komen. Over die Spaanse Balthasar is  nu enige ophef ontstaan die, net als de zwartepieten-discussie in Nederland, verband houdt met het multiculturele karakter van de samenleving.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.