Een einde aan het draagmoedertoerisme?

Ons ideaal van onbetaalde donatie is niet langer houdbaar, concludeerde het Rathenau Instituut in 2011 in de publicatie 'Nier te koop - baarmoeder te huur' waarin het de wereldwijde handel in lichaamsmateriaal onderzocht. Wat Nederlanders hier niet kunnen krijgen, halen ze in het buitenland. Dit thema is nog steeds actueel. Neem draagmoederschap. Draagmoeders werven is in Nederland verboden. Wensouders moeten op zoek in familie- of vriendenkring, en kunnen maar bij één ziekenhuis terecht voor de behandeling. Veel stellen wijken uit naar het buitenland. Misschien is dat 'draagmoedertoerisme' straks verleden tijd. Mede dankzij een staatscommissie en een draagmoederbank.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Donor

Over een jaar of twintig rolt een verse lever natuurlijk gewoon uit de 3D-printer, maar tot die tijd mogen we ons nog druk maken over de donorwet. D66 wil de wet aanpassen. Onoplettende lieden blijven nu eigenaar van hun lichaam na hun dood. Als het aan D66 en nog wat partijen ligt, zijn ze het kwijt. Er zijn namelijk niet genoeg donoren en dat tekort moet aangevuld worden uit de rangen der lakse burgers. Hadden ze maar moeten nadenken over wat ze wel/niet willen.

De VVD is tegen. Dat is niet zo gek, want daar zitten geen types die makkelijk iets weggeven. Bovendien zijn ze met hun honderddertig kilometer per uur belangrijke potentiële orgaanleveranciers. Wat de discussie vooral interessant maakt is dat in deze ethische kwestie de scheidslijn voor de verandering dwars door het liberale kamp loopt, terwijl het CDA op de wip zit.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Anthony Atala’s organenprinter

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Een potentiele orgaanprinter (Foto: Flickr/Sir Adavis)

Dat er een tekort is aan organen voor transplantatie, dat zouden we ondertussen toch wel allemaal moeten weten. Maar zelfs na de recente stijging van het aantal geregistreerde orgaandonoren is de trieste werkelijkheid dat er nog steeds vele zieke patienten op de wachtlijst voor orgaandonatie staan. Zelfs als er iemand met een gezonde nier of lever sterft is de kans dat deze op tijd in goede staat bij een patient komt niet groot. En vervolgens is het maar de vraag of je lichaam de vreemde cellen accepteert en niet afstoot of tot tumorvorming overgaat. Met de vergrijzing in het vooruitzicht zullen we in de toekomst eerder meer dan minder orgaanpatienten hebben, dus het is geen wonder dat medici wereldwijd naar oplossingen zoeken.

Anthony Atala is hoofd van zo’n groep onderzoekers. Aan het Wake Forest Institute for Regenerative Medicine zoekt hij naar alternatieve methoden om aan nieuwe (delen van) organen te komen. Tot voor kort waren stamcellen de aangewezen (hoewel controversiele) manier om nieuw orgaanweefsel te laten groeien. Maar in zijn TEDMED presentatie introduceert hij spectaculaire nieuwe methoden om aan dit weefsel te komen. Zijn uitgangspunt: het regeneratieve vermogen van het menselijk lichaam te gebruiken.

Mensen zijn net als salamanders in staat om beschadigde organen te kunnen laten teruggroeien, maar waar de eerste soort hele poten kan doen verschijnen is dat bij mensen maar heel beperkt, voornamelijk in de afstand die overbrugd kan worden door het aangroeiende weefsel. Bij de methoden van Atala wordt geprobeerd dit regeneratieproces te stroomlijnen en vervolmaken. In dit proces worden cellen uit het desbetreffende orgaan geextraheerd en gesplits naar celtypen (spiercel, bloedvatcel…). Vervolgens worden deze ex vivo opgekweekt en aangebracht rond een soort mal (Atala gebruikt het woord ‘scaffold’). Op die manier wordt een nieuw orgaan opgebouwd dat teruggeplaatst kan worden in het lichaam. De mal lost na verloop van tijd op in het lichaam. Het spectaculairste moment uit Atala’s presentatie is als hij laat zien hoe een gewone inkjet printer gebruikt word om celweefsel op een platte mal te printen. Deze wordt daarna gevouwen en getraind en op die manier ontstaat een bloedvat, spierweefsel of een complete blaas of vinger!

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Amerika zoekt een donor

Jasmina Adema (rechts)

Het begon allemaal met een video en een website, opgepikt door zangeres Rihanna. Inmiddels hebben de NBA-sterren Paul Pierce, Tyson Chandler, Chris Wilcox, tv-presentatrice Oprah Winfrey en, naar verluid, zelfs het Witte Huis zich aangesloten bij de campagne. Lijdend voorwerp is de inmiddels zes jaar oude Jasmina Anema. Ze lijdt aan natural killer-leukemie, een ontzettend agressieve vorm van leukemie. Ze heeft een donor nodig.

Jasmina’s biologische moeder is drugsverslaafd en bood haar ter adoptie aan. Een modeontwerpster uit Nederland, Theodora Anema, adopteerde haar. Het kleintje spreekt daardoor vloeiend Engels en Nederlands. Op 20 januari bezoekt ze met haar moeder het ziekenhuis in haar woonplaats New York vanwege een infectie aan haar voet. De dokters constateren leukemie en Jasmina blijkt opeens minder dan een half jaar te leven te hebben, tenzij er een beenmergtransplantatie komt.

Daar blijkt echter een probleem te zitten. Voor een beenmergtransplantatie is een donor nodig waarvan de genen overeenkomen met die van Jasmina. Die is er op dit moment niet, vooral omdat zwarte Amerikanen ondervertegenwoordigd zijn in het donorbestand. Vandaar dat familie en vrienden een campagne opgezet hebben om zwarte Amerikanen te bewegen om zich in te schrijven als donor. Daarvoor moeten ze een DNA-test ondergaan, die 65 dollar kost. Veel geld voor de vaak zeer arme zwarte Amerikaanse bevolking. Er is inmiddels 40.000 dollar ingezameld om ook de arme mensen de gelegenheid tot een test te geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.