Waarom een koe gelijk is aan een wc-rol

Seksisme. migratie, basisinkomen, democratie en referenda. In de serie “Tegen de stroom in” spreken wetenschappers, experts en opiniemakers over oude zorgen en nieuwe oplossingen. Wanneer zijn die succesvol? Welke rol speelt geld en neoliberaal denken daarin? En verliest elke stroming uiteindelijk aan kracht en relevantie? Vandaag: hoe houdbaar is de ethische, politieke en juridische superioriteit van mensen boven dieren? Een rechtsfilosoof en dierenwelzijnexpert komen met nieuwe inzichten. Mishandelingen in slachthuizen, vergassing van kippen en enorme stalbranden: de bio-industrie was volop in het nieuws afgelopen zomer. “Qua brandveiligheid zijn de dieren in de bio-industrie gelijk aan wc-rollen,” riep Arjen Lubach verontwaardigd uit in zijn show. Die vergelijking komt aardig in de buurt, aldus rechtsfilosoof Janneke Vink (UL). Dieren hebben sinds 2013 weliswaar hun eigen subcategorie binnen het recht, maar worden (net als de wc-rol) nog steeds gezien als object. Zij doet onderzoek naar de mogelijkheden van het geven van grondrechten aan dieren. Dierenwelzijnsonderzoeker dr. Hans Hopster (WUR) pleit voor veranderingen binnen het huidige systeem. Daarbij is een grote rol weggelegd voor de consument, maar ook in regelgeving en transparantie zijn behoorlijke stappen te maken. “In neoliberaal Nederland vormt de wet slechts een vangnet en moeten alle overige eisen voor dierenwelzijn van de markt komen. Daar zitten nogal wat beperkingen aan.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Omstreden tradities

ELDERS - Grindadráp heet de jaarlijkse griendenjacht op de Faeroër eilanden. Een wrede en onnodige traditie volgens dierenwelzijnsactivisten.

Het in Nederland geregistreerde schip Bob Barker van de milieuorganisatie Sea Sheperd is begin deze week de toegang tot de Faeroër-eilanden ontzegdSea Sheperd voert actie tegen de omstreden jacht op grienden, een soort walvis uit de dolfijnenfamilie. Vorige week zijn vijf activisten het land uitgezet. Ze waren eerder veroordeeld tot boetes wegens poging tot verstoring van de Grindadráp.

Sea Sheperd houdt de Deens regering verantwoordelijk voor het in stand houden van een vorm van dierenmishandeling die in strijd is met de Bern Convention van de Raad van Europa over de bescherming van flora en fauna. De dieren worden door de jagers met bootjes opgejaagd en ingesloten en vervolgens vlakbij het strand handmatig gedood met messen. Op het strand wordt de dieren geslacht. Beelden van een bloedrode baai met walviskarkassen op het strand roepen elk jaar hevige verontwaardiging op onder dierenliefhebbers.

De voorstanders van de Grindadráp hechten aan de eeuwenoude traditie en ook aan het voedsel dat de jacht de eilandbewoners oplevert. Het vlees wordt verdeeld over de deelnemende dorpen en niet verhandeld. Medici hebben overigens al gewaarschuwd voor het overmatig eten van griendenvlees vanwege de zware metalen die de dieren in de vervuilde oceaan hebben opgedaan. De eilandregering heeft regels uitgevaardigd voor het doden van de dieren die er voor moeten zorgen dat het snel en effectief gebeurt. De dieren mogen niet meer vanaf de boot worden gedood. Het aantal dieren dat jaarlijks wordt gedood brengt de soort niet in gevaar.  Op de lijst van bedreigde diersoorten staat dat er voor de griend onvoldoende data zijn om de status vast te stellen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Schermafbeelding Youttubefilmpje Gordon Ramsay eats Shark Fin Soup for the first time! copyright ok. Gecheckt 25-08-2022

Gordon Ramsay duikt in de haaienvinnensoep

TV-kok Gordon Ramsay ging op zoek naar de praktijk achter (echte) haaienvinnensoep. In Costa Rica werd hij door vissers bedreigd en met benzine overgoten. Uiteindelijk proefde hij in een Taiwanees toprestaurant dit peperdure gerecht en ontdekte dat het amper smaak heeft. Toch worden jaarlijks miljoenen haaien levend van hun vinnen ontdaan. Na zijn zoektocht confronteert Ramsay eigenaren van Chinese toprestaurants in Londen met de schokkende beelden om ze ervan te overtuigen haaienvinnensoep van het menu te halen.

 

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Rechten op de slachtbank

Het irriteert me mateloos dat half Nederland ineens tegen rituele slacht blijkt te zijn – wie mij kent, zal dat al wel gemerkt hebben. En inderdaad, argumenten daarvoor heb ik nauwelijks. Althans, geen argumenten die men als “geldig” wil accepteren. Het gaat me dan ook niet om zielige beestjes of heilige boeken – ik ben nooit een dierenvriend geweest en in de heiligheid van boeken geloof ik niet.

Wat mij ergert, is het gemak waarmee PVV-denkbeelden ingang vinden in de samenleving. Want laten we duidelijk zijn, voordat de PVV haar intrede deed, dacht niemand aan rituele slacht. Met uitzondering van de Partij voor de Dieren, maar die hadden destijds twee zetels. Dat zette weinig zoden aan de dijk.

Het is niet voor niets dat de PVV hoog in heeft gezet op rituele slacht. Het is gefundenes Fressen: onder het onverdachte, ja zelfs universeel gerespecteerde mom van dierenwelzijn moslims het leven zuur maken – en de dierminnende truttemarij van de Lage Landen meteen even de gedachte toeschuiven dat moslims barbaarse gewoonten hebben.

Het was dan ook een tegenvaller voor de PVV dat bekend werd dat vooral joden benadeeld zouden worden door een slachtverbod. Maar heel erg is dat allemaal niet. Geert is misschien wel fan van Israël, maar hij weet ook dat die liefde bij zijn aanhang niet echt beklijft:

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Links in Australië

Outback in Australie (Foto: Flickr/poppalina)

In veel landen zijn tweepartijenstelsels. Er is een linkse partij en een rechtse partij en dat is alles. Daar is weinig te zoeken voor mensen die op zoek zijn naar vrijzinnige, anti-dogmatische linkse politiek. Australië was zo’n land. De laatste verkiezingen brachten daar verandering in.

Er waren twee partijen in Australië: de centrum-rechtse conservatief-liberale Liberal Party en de centrum-linkse sociaal-democratische Labor Party. Ze wisselden elkaar regelmatig af in de regering. In de jaren ’70 kwam daar verandering in. De Australian Democrats werden opgericht als een progressieve afsplitsing van de Liberal Party. Dit was een progressieve middenpartij die stond voor meer directe democratie, bescherming van het milieu en burgerrechten. Het kiesstelsel voorkwam dat de Australian Democrats in het Lagerhuis kwamen, maar ze wonnen wel zetels in het Hogerhuis. Door haar kritisch-constructieve opstelling werd deze kleine partij een belangrijke macht. Ze waren nodig voor een meerderheid in het Hogerhuis en konden hun progressieve thema’s via het hun kamerwerk naar voren brengen.

Interne verdeeldheid zou de Australian Democrats uiteindelijk opbreken maar de partij vormde wel een voorbeeld voor anderen. Eén van die partijen die dit voorbeeld volgde, zijn de Australian Greens. Dit is de oudste groene partij van de wereld. Haar geschiedenis loopt terug tot 1972, toen op het eiland Tasmanië een groene partij wordt gevormd, in verzet tegen de vernietiging van een natuurgebied. Dit is de eerste partij die zich specifiek inzette voor de bescherming van het milieu en de natuur wil behouden voor toekomstige generaties. In de jaren ’90 vormen groene partijen uit verschillende staten één partij: De Groenen en beginnen al snel zetels te winnen in het Hogerhuis. In 1994 stelt de beroemde filosoof Peter Singer, bekend voor zijn verdediging van dierenrechten, zich (onsuccesvol) kandidaat voor de partij. In 2010 wint de partij de eerste echte zetel in het Lagerhuis en deze groene zetel is nodig voor de meerderheid. De Groenen geven steun aan een voortzetting van de sociaal-democratische regering, die zich sterk probeert te maken tegen klimaatverandering. Vanuit deze positie kunnen de Groenen een sterke stempel drukken op het beleid.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Californië swingt voor dierenrechten

Bij de verkiezingen in de Verenigde Staten gaat het niet alleen om de president, maar ook om heel veel andere politieke posities. Verder zullen er een hoop referenda langs komen. In Californië mogen de kiezers zich ook uitspreken over meer bewegingsvrijheid voor vee. Omdat Californië natuurlijk ook het centrum van de entertainmentindustrie is leverde dat in ieder geval het beste politieke spotje op:

Met zulke swingende propaganda is het niet vreemd dat het er dik in zit dat het voorstel wordt aangenomen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Op naar de dictatuur van de dieren?

Animal Farm (Foto: Flickr/equi)

Bijna iedereen is het er wel over eens, dieren hebben rechten. Hoeveel en welke, daar verschillen de meningen nogal over. De Partij voor de Dieren gaat hierin het verst en wil deze rechten zelfs de grondwet in loodsen. Begrijpelijk gezien de doelstellingen, maar de partij blijft daarbij wel erg vaag over hoe zij dat ziet. Natuurlijk, men wijst graag naar de Universele Verklaring van de Rechten van Dieren, maar laat daarbij achterwege dat invoeren van die regels nogal problematisch kan worden. Want een boer die de plicht heeft zijn dieren goed te verzorgen is namelijk iets totaal anders dan een dier dat recht heeft op een goede verzorging.

Want op het moment dat zulke dingen worden vastgelegd in de grondwet verandert de morele plicht van mens ten opzichte van dier fundamenteel. Dieren kunnen hun rechten namelijk niet zelf opeisen, laat staan zich realiseren dat ze ze hebben. Daar zijn dus mensen voor nodig die dat voor hen doen. Daarbij begeef je je in een wespennest, want wat is dierenleed, en hoe toon je dat aan? Het vragen aan het dier is geen optie. We projecteren het leed op het dier, waarbij we zelf bepalen wat wel en niet wenselijk is. Daarbij maken we ons regelmatig schuldig aan personificatie van dieren: we dichten ze gevoelens toe alsof het mensen zouden zijn.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.