Onverschillige cultuur

Van een mooi kunstwerk krijg je een beter humeur. Omgekeerd helpt iets lelijks je stemming naar de gallemiezen. Jarenlang ben ik elke dag chagrijnig geworden als ik door de Amsterdamse Van Baerlestraat fietste, tot ik me realiseerde dat het kwam door de aanblik van de negentiende-eeuwse façade van het Stedelijk Museum. Sindsdien neem ik een andere route. Dat wil niet zeggen dat lelijke kunstwerken totaal geen functie hebben. Een medewerker van de Vaticaanse Musea vertelde me ooit dat ze over Giuliano Vangi’s “Over de drempel” weliswaar bijna dagelijks klachten kregen, maar dat ze het toch maar in de ontvangstruimte laten staan omdat mensen dan niet blijven hangen. Ze lopen door, het eigenlijke museum in. Zo had ik het nog niet bekeken, al erken ik dat ik Vangi’s beeld liever überhaupt niet had bekeken.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Waan van de dag

‘Dood de mensen, spaar hun werken.’ Cultureel erfgoed in oorlogstijd

, door

De ogenschijnlijk zinloze vernietiging van eeuwenoude cultuurerfgoed, de Buddhas van Bamiyan door de Taliban, of meer recentelijk de Shiitische monumenten door de IS(IS) in Irak is ook Europa niet vreemd.

De verwoesting van de universiteit van Leuven, en met name haar historische bibliotheek, door de Duitsers in augustus 1914, deed een Nederlandse oorlogsjournalist verzuchten ‘Het is eene straf, die verre en verre over de bevolking van Leuven, verre over het geteisterde België heen gaat. Het is eene kastijding, die al wat er op aarde aan Westersche beschaving bestaat heeft getroffen.’

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vechten om een tempel? Of zit er aardgas?

, door

Thailand en Cambodja kwamen deze week bijna met elkaar in oorlog om een hindoetempel in Preah Vihear. Officieel ligt deze tempel in Cambodja maar Thailand maakt aanspraak op het terrein er omheen. Dit oude conflict laaide in juli op, toen UNESCO het heiligdom op de Werelderfgoedlijst plaatste (NRC).

Vechten om cultureel erfgoed, terwijl het daar al zo heet is, zouden die lui werkelijk zo gek zijn? Of speelt er meer mee? De professionele media in Nederland helpt ons niet veel verder. Echter professioneel gecoördineerde burgerjournalistiek uit Frankrijk ligt een tipje van de sluier op, om ons vervolgens weer blij te maken met een dooie mus. Volgens de door France24 Observers benaderde Cambodjaanse blogger Sean Sok Phay heeft het te maken met natuurlijke hulpbronnen, met name aardgas. Het gebied is omstreden sinds de koloniale macht Frankrijk in 1904 een akkoord sloot met Siam (Thailand), er werd een kaart getekend en die werd een paar jaar later werd hertekend. Een grensconflict was geboren. De suggestie over de aanwezigheid van aardgas in het omstreden gebied wordt door de behulpzame Cambodjaan echter niet onderbouwd. Your on your own again, ook op het internet… Enwel daarom gaan we het SAMEN oplossen, Wisdom of the Krauts (ja ook u Neder-Duitser).

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.