Kunst op Zondag | Precolumbiaanse kunst

Ongetwijfeld woedt er discussie over de vraag of we de geschiedenis van de Amerika’s vóór de komst van Columbus nog moeten aanduiden als “precolumbiaans”. Zoals alle historische periodiseringen, verheldert én verdoezelt ook dit etiket. Ja, de komst van mensen van overzee was een schok, een breuk. Nee, er waren continuïteiten. [caption id="attachment_344661" align="aligncenter" width="700"] Azteekse watergodin uit Mexico (MAS Antwerpen)[/caption] Schok en continuïteit De klap van de Spaanse aanwezigheid was in elk geval onvoorstelbaar. De conquistadores kwamen met schepen, paarden, kanonnen, christendom, gouddorst en het pokkenvirus. De mensen in Midden-Amerika, die leefden in wat wij het Chalcolithicum zouden noemen, konden zich geen voorstelling maken van wat hun te wachten stond. Vermoedelijk begrepen ze het evenmin nadat Hernán Cortés, samen met de Tlaxcalteca’s en de Texcoca’s, de hoofdstad Tenochtitlan had verwoest. De ervaren schok schiep ruimte voor de snelle verspreiding van het christendom en de Spaanse taal.

Door: Foto: Maya-schaal voor een bloedoffer met middenin de Maïsgod (Costa Rica; MAS, Antwerpen, foto auteur)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Geluk (2): de ‘geluksprofessor’ en zijn database

, door

ACHTERGROND - Maandag 20 maart was het de ‘Internationale Dag van het Geluk.’ Ter gelegenheid daarvan werd onder auspiciën van de Verenigde Naties het World Happiness Report 2017 uitgebracht. Naar aanleiding hiervan brengt Sargasso een aantal artikelen over geluk, hoe onderzoekers dat trachten te meten en de conclusies die we daaruit kunnen trekken.
In deel 2 professor Ruut Veenhoven en zijn World Database of Happiness.

Vorige week verscheen het World Happiness Report 2017 (WHR); de vierde of vijfde editie (al naar gelang je de uitgave van 2016 – een update – als volwaardige editie wilt bestempelen). Het WHR gaat uit van het bruto nationaal geluk, dat werd geïntroduceerd door koning Jigme Singye Wangchuk van het Himalayastaatje Bhutan.
In deel 1 heb ik dit beschreven.

Al ruim voor de eerste editie van het WHR in 2012 deed ‘geluksprofessor’ Ruut Veenhoven van de Erasmus Universiteit onderzoek naar geluk. Het zou zijn levenswerk worden. Sinds 1985 is hij directeur van de World Database of Happiness. De resultaten zijn hier te vinden.

(On)geluk gedefinieerd en gemeten

Het woord ‘geluk’ kun je volgens Veenhoven in verschillende betekenissen gebruiken. De meest ruime betekenis noemt hij ‘kwaliteit van leven’ en een meer beperkte betekenis ‘levensvoldoening.’ Zelf geeft hij de voorkeur aan de laatste betekenis. Het gaat dus uitdrukkelijk niet om het voorbijgaande gevoel van blijheid of geluksmomenten die komen en gaan.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Costa Ricanen bidden massaal voor aardbeving

, door

Elke week maakt GeenCommentaar ruimte voor een artikel van de satirische website de Speld! Nieuws zonder de ‘feitish’ van de reguliere media.

Bidden (Foto:flickr/nathan.devine)

In veel derdewereldlanden is verontwaardigd gereageerd op de aankondiging dat de G7 de staatsschuld van Haïti zal opheffen. Costa Rica, dat gebukt gaat onder een staatsschuld van om en nabij de 25 miljard dollar, heeft haar hele arsenaal aan priesters en geestelijken de straat op gestuurd om te bidden dat ?de tektonische platen ons gunstig gezind zullen zijn,? aldus priester Maria Antonio Marquez. ?We bidden voor een 8 of een 9 op de schaal van Richter, net genoeg om medelijden te wekken bij de andere landen.?

Regeringswoordvoerder José Marià Alvarez meldde tijdens een persconferentie dat het voorbeeld van Haïti ?duidelijk toont hoe een natuurramp in je voordeel kan uitpakken.? Veel Costa Ricanen zien echter niets in het plan en willen dat de priesters ophouden met bidden. ?Die aardbeving zal ons niet verder helpen, we zijn al arm genoeg hier. Bovendien ben ik erg aan mijn familie gehecht. Ik zou het erg vervelend vinden om mijn naasten bij een eventuele aardbeving te verliezen?, aldus een inwoner van de hoofdstad San Jose. ?Die noodhulp is bovendien behoorlijk traag op gang gekomen. Met dit tempo ben je in 2012 de eerste.?

Eén groepering ziet echter wél heil in het plan; een genootschap onder de curieuze naam Ayuda de la deuda de Costa Rica y la gente en un movimiento (vrij vertaald: ?Help Costa Rica van haar staatsschuld en overbevolking af in één beweging?). Hun leider is de flamboyante Gerto Vúilders. Met zijn bruingeverfde coupe is hij een niet te missen verschijning in de mensenmassa die hem met spandoeken en posters van doorkruiste dollartekens toejuicht tijdens een bijeenkomst. ?We hebben van twee dingen te veel in dit land,? schreeuwt hij door zijn megafoon, ?Staatsschuld en mensen! We moeten niet wachten tot de goden ons willen helpen; dat kan nog decennia duren. We moeten nu handelen.? De menigte jubelt hem uitzinnig toe. Vúilders? plan omvat een gecoördineerde springactie van de inwoners van het land, om zo een aardbeving op meer wetenschappelijke wijze te bewerkstelligen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.