Duopolie | Rapportcijfers

Ieder jaar produceert de Autoriteit Financiële Markten een rapportcijfer voor de grootste Nederlands banken en verzekeraars op het zogenaamde “Klantbelang Dashboard”. Getoetst wordt of producten en diensten kostenefficiënt, nuttig en begrijpelijk zijn “met als doel dat banken en verzekeraars het klantbelang blijvend centraal stellen”. De AFM zegt dat haar aanpak effect heeft en dat de klantvriendelijkheid de afgelopen jaren is verbeterd. Het zou voor de hand liggen om deze informatie aan de consument door te spelen zodat die betere keuzes kan maken, net als een soort sterrensysteem voor hotels. Dat kan echter niet omdat de Wet Financieel Toezicht voorschrijft dat de AFM alleen het gemiddelde rapportcijfer mag publiceren en niet de cijfers van de individuele instellingen.

Door: Foto: Duopolie
Foto: Duopolie

Duopolie | Concurrentie op de hypotheekmarkt

COLUMN - Het schiet nog niet echt op met de concurrentie op de Nederlandse hypotheekmarkt. De Rabobank, ABN Amro en ING hebben samen zo’n tachtig procent van de markt in handen en lijken een ijzeren greep op de markt te hebben. De hypotheekrente gaat steeds verder omlaag, maar ligt nog een stuk boven de hypotheekrente in de rest van Europa (zie ook bijgaand plaatje), en een heel stuk boven de ECB-beleidsrente van bijna nul procent.

Interestvoeten

Ook als je wat dieper ingaat op de kosten van financiering voor die hypotheken, zoals ik met UvA-hoogleraar Maarten Pieter Schinkel deed, blijkt dat de marge op hypotheken in Nederland hoog blijft, en de laatste maanden verder oploopt.

Tegelijkertijd vraag je je dan af waar de nieuwe toetreders blijven. Een jaar geleden stonden de kranten nog bol van Duitse hypotheekaanbieders die met honderden miljarden euro’s de Nederlandse markt zouden betreden. Maar dit bleek niet meer dan een prematuur plan van een makelaarskantoor in Deventer, de honderden miljarden zijn er nooit gekomen. Maar waarom treden buitenlandse hyptheekaanbieders niet tot de Nederlandse markt toe?

Uit interviews die KPMG hield onder buitenlandse banken in opdracht van de Autoriteit Consument en Markt (ACM: de opvolger van de NMa), blijkt dat buitenlandse banken niet toetreden vanwege gepercipieerde risico’s en omdat DNB toetreding lastig maakt. Allereerst de risico’s: die hebben met name te maken met hoge hypotheekleningen ten opzichte van de onderliggende waarde. In Nederland ligt die loan-to-value rond de 100 procent voor iemand die voor het eerst een huis koopt, tegenover een Europees gemiddelde van 80 procent. Vaak staan hier garanties tegenover, zoals bijvoorbeeld levensverzekeringen of een garantie van de NHG, maar voor een buitenlandse bank zal het moeilijk zijn zo’n hoge loan-to-value te verantwoorden naar de kapitaalverstrekkers.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Concurreren met China

[qvdd]

Alleen als ons onderzoek en onderwijs op hoog niveau blijven, kan ons land concurreren met bijvoorbeeld China en India en welvarend blijven. Het geld van de belastingbetaler komt op die manier dus ten goede aan heel Nederland.

Alexander Rinnooy Kan waarschuwt Nederland dat de bezuinigingen op de investeringen in het onderwijs zorgwekkend zijn. Nederland moet weer in de top vijf van kenniseconomiën komen.

Foto: Duopolie

Duopolie | Predator

COLUMN - In België concurreert Albert Heijn oneerlijk, tenminste volgens concurrenten. Zij zijn niet blij met de lage inkoopprijzen die Albert Heijn afdwingt en de lage prijzen die de supermarkt hierdoor aan de consument doorberekent. Premier Kris Peeters heeft Albert Heijn er inmiddels op aangesproken en de supermarkt heeft beloofd zich voortaan aan een vrijwillige Belgische gedragscode voor eerlijke handelspraktijken te houden.

Het is niet de eerste keer dat politiek zich bemoeit met oneerlijke concurrentie en het zal ook niet de laatste keer zijn. De Sherman Act uit 1890, die de basis legde voor mededingingswetgeving in de VS, kwam bijvoorbeeld deels tot stand doordat kleine bedrijven klaagden dat grotere bedrijven ze de markt uit drukten met lage prijzen.

Je kunt je hierbij afvragen wat er precies mis is met lage prijzen. In principe verwacht je dat lage prijzen vooral goed zijn voor de consument, en dus de welvaart verhogen. Problemen ontstaan pas wanneer concurrenten failliet gaan en er nog maar één bedrijf overblijft dat vervolgens hogere prijzen kan voeren. Deze strategie, waarbij een bedrijf prijzen voert onder de kostprijs om concurrenten de markt uit te drukken, wordt wel predatory pricing genoemd en heeft een dubieuze reputatie in de economische literatuur.

Foto: Alfenaar (cc)

NS mengt zich in busvervoer

Vervoersmaatschappij Qbuzz verovert sinds 2008 steeds meer terrein in het Nederlandse openbaar busvervoer. Met de NS als enige aandeelhouder van Qbuzz zou het bedrijf volgens andere vervoersmaatschappijen een oneerlijke concurrentiepositie innemen. Krijgt Qbuzz door de NS, waarvan de aandelen volledig in handen zijn van de Nederlandse Staat, indirect staatssteun?

ACHTERGROND - De relatie tussen Qbuzz en NS heeft vragen opgeroepen in de Tweede Kamer. Naar aanleiding daarvan stelt Minister Dijsselbloem een onderzoek in naar eventuele kruissubsidiëring bij NS-dochter Qbuzz. Er wordt onder andere uitgezocht ‘of de concessies waarop men biedt (i.e. NS-dochter Qbuzz) mogelijk voordeel genieten van kruissubsidiëring door NS-activiteiten en of dat voordeel ongelijk is’. In theorie zou er sprake zijn van kruissubsidie als Qbuzz verlies leidt of lagere offertes maakt voor aanbestedingen en de NS dit financiert met winst uit een andere bedrijfstak.

Ontstaan Qbuzz

In 2008 richtten de voormalige raad van bestuursleden van Connexxion Rob van Holten en Leon Struijk het vervoersbedrijf Qbuzz op. Holten en Struijk hebben dan 51 procent van de aandelen in handen en de NS 49 procent. Vanaf het begin krijgt het bedrijf te maken met rechtszaken van andere vervoersbedrijven. Het begint bij de openbaar busvervoer-concessie Zuidoost-Friesland, op dat moment van vervoersbedrijf Arriva, die Qbuzz toegewezen krijgt. Arriva vindt dat, ondanks dat ze zich niet hebben ingeschreven op de aanbesteding, Qbuzz de concessie onrechtmatig heeft verkregen. De rechter stelt Qbuzz in het gelijk en het bedrijf gaat in december 2008 van start met busvervoer in Friesland. Een jaar later schrijven zowel Arriva en Qbuzz zich in voor de aanbesteding van de grootste concessie in het Nederlandse openbaar busvervoer, Groningen/Drenthe. Ook nu krijgt Qbuzz het recht om het busvervoer in dit gebied te verzorgen. Arriva is het wederom niet eens met de gang van zaken. Ze vinden dat er oneerlijke concurrentie is gevoerd, omdat Qbuzz zijn plan heeft kunnen wijzigen toen bleek dat ze boven de prijs hadden geboden. De rechter wijst het verzoek van Arriva af. Connexxion voert soortgelijke rechtszaken tegen Qbuzz als blijkt dat ze hun concessie in Utrecht aan hen verliezen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Daar komen de Chinese slimmeriken

DATA - Wie denkt dat China alleen maar goedkope rommel maakt, komt bedrogen uit. China maakt een indrukwekkende opmars in Research & Development, zo blijkt uit het zojuist verschenen World Intellectual Property Report van de wereldwijde patentenorganisatie WIPO.

Het rapport toont de opmars van China en de terugval van Japan, Europa en in iets mindere mate de Verenigde Staten. Daarnaast constateert het ook dat de handel in patenten en het innen van royalties big business zijn geworden: van 2.8 miljard dollar in 1970 wereldwijd naar 27 miljard dollar in 1990, tot ongeveer 180 miljard in 2009.

Enkele veelzeggende grafieken uit het rapport op een rij (klik op de plaatjes voor een grotere versie).

En dan ook nog even Nederland. Kijk eens naar de R&D uitgaven. Daar word je niet vrolijk van.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het cookie monstervoorstel

Het huidige kabinet is er eentje van de eigen verantwoordelijkheid. Als het gaat om bezuinigen dan, hè. Want als er geen geld te halen valt, dan bemoeien de hoge heren (en dame) zich graag overal tegenaan. Dan is eigen verantwoordelijkheid in geen velden of wegen te bekennen. Laten we dus hopen dat het voorstel dat gebruikers voor het zetten van elke cookie expliciet toestemming moeten geven er niet doorheen komt.

Allereerst, wat is een cookie. Dat is een stukje informatie opgeslagen wordt op de computer van de bezoeker (in een bepaald stukje afgeschermd geheugen) met informatie over het bezoek. Dat zijn vaak onschuldige dingen zoals de instellingen, welke producten je op de site hebt opgezocht voor gebruik op de eigen site. GeenCommentaar gebruikt bijvoorbeeld een cookie om de instellingen van de tabs rechts op te slaan.

Soms zijn het ook wat minder onschuldige dingen, zoals een “tracking cookie”. Zo’n cookie werkt over meer sites en kan zo je internetgedrag tot op zekere hoogte in de gaten houden en doorgeven. Grote kans dat je als je kasten bekijkt op de wehkamp-site, je opeens op veel sites reclames voor kasten te zien krijgt.

Nu is het niet eens een slecht idee om hier wat regels aan te verbinden, maar het voorstel is onzalig. Er moet dan namelijk expliciet toestemming gegeven worden voor elk cookie.

Privacy
GeenCommentaar zal dan dus moeten vragen of je het eens bent met het plaatsen van het cookie dat de tab-instellingen regelt. (Update: Dit blijkt niet correct. Er wordt een uitzondering gemaakt voor “functionele cookies”. Dat maakt de problemen in mijn ogen alleen maar erger, want wie gaat controleren of cookies functioneel of niet zijn?) Het hoeft volgens het voorstel maar één keer per aanbieder. Maar als het niet voor elk bezoek gevraagd moet worden, dan zal de toestemming moeten worden opgeslagen door middel van een cookie(!), of op IP (internetadres) in een database. Voor dat eerste moet dan weer toestemming zijn, en het tweede brengt weer andere privacy-issues met zich mee, aangezien het IP-adres in Nederland wordt gezien als een persoonsgegeven waar strenge regels voor gelden. Eén keer per aanbieder is hierbij ook een risico. Want als je je toestemming één keer geeft aan Google dan betekent dat in het huidige voorstel dat het bedrijf je toestemming altijd heeft, en op elke site met google ads een cookie mag zetten. Of een gebruiker dat kan overzien is nog maar de vraag.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Europe’s damaging obsession with competitiveness

Een bijdrage van Simon Tilford, chief economist at the Centre for European Reform.

Many European policy-makers and business leaders believe that a country’s economic growth prospects depend on its ability to capture a growing share of global markets. Indeed, European policy-makers are obsessed with national ‘competitiveness’ and genuinely appear to think that prosperity is synonymous with trade surpluses. Of course, imports have to be financed by exports. But the focus on trade competitiveness risks drawing attention away from Europe’s underlying problem, which is very weak productivity growth.

The idea of economic growth being determined by a battle for global market shares in manufactured goods is easy for politicians to grasp and to communicate to their electorates. Countries have little in common with firms, but referring to Deutschland AG, or UK plc, is conceptually attractive and seductively easy. Economies running external surpluses are regarded as ‘competitive’ irrespective of their productivity or growth performance. The trade balance is seen as a country’s ‘bottom line’, as if countries were firms. The trade balance is nothing of the sort, but is simply the difference between domestic savings and investment or more broadly, between aggregate spending and output. 

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Harry Mens woest op DWDD

[speld]

Harry Mens in Business Class (Foto: Wikimedia Commons/Willem81)

De Wereld Draait Door moet openbaar maken hoe veel gasten betalen om aan te schuiven aan de tafel van Matthijs van Nieuwkerk. Dat eist Business Class-presentator Harry Mens, die spreekt van oneigenlijke concurrentie door de publieke omroep. Hij heeft een lijst samengesteld waaruit blijkt dat gasten bedragen betalen die variëren van 1.000 euro voor een optreden van Moke (‘een vriendenprijs’) tot 40.000 euro voor het tonen van de schilderijen van Willem van Hanegem.

Mens zelf heeft er nooit een geheim van gemaakt dat mensen bij hem tegen betaling aanschuiven. “In het prachtige Hotel Oranje kunt u voor een klein bedrag uw waar verkopen. Van Zuid-Afrikaanse wijn of bodyscans tot omstreden beursadviezen. Dat u-vraagt-wij-draaien principe is door de VARA schaamteloos gekopieerd. Het zou netjes zijn als ze over de brug zouden komen met de exacte bedragen. Met hulp van de belastingbetaler vist Van Nieuwkerk uit dezelfde vijver als ik.”

Mens zegt geschokt te zijn door de bedragen die gasten moeten neerleggen. Zo koopt Joost Zwagerman een maandelijks optreden van 5.000 euro in om zijn status als dé ‘duider van de tijdsgeest’ te consolideren; een bedrag dat hij overigens in veelvoud terugverdient met zijn gastoptredens als ‘deskundige’ op diverse evenementen. De presentatie van het servies van Yvon Jaspers heeft waarschijnlijk een bedrag van vijf nullen gekost. Felix Rottenberg en Jack de Vries krijgen volgens insiders korting. “Misschien wat oneerlijk, maar mensen die DWDD jaarlijks met 400.000 euro steunen verdienen ook wel een speciale behandeling.”

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het Rathenau Instituut kletst

GeenCommentaar heeft ruimte voor Gastloggers. Vandaag is dat Miko Flohr over de stand van de Nederlandse wetenschap.

Via Sargasso vond ik juist het jaarverslag van het Rathenau-instituut waarin een stuk staat over de positie van het Nederlandse universitaire onderzoek ten opzichte van het buitenland. Het Rathenau Instituut is een onderdeel van de KNAW en een door de overheid bekostigde wetenschappelijke organisatie die werkt op het spanningsveld tussen wetenschap, samenleving en politiek. Het jaarverslag van het Rathenau instituut is ontvangen door alle kamerleden, en dus een belangrijk uitgangspunt bij het doorhakken van politieke knopen omtrent de wetenschap (klik). Het is dan ook buitengewoon jammer dat er een paar pertinente onwaarheden en uitermate onverstandige adviezen in staan, die de positie van wetenschappers nog verder onder druk kunnen zetten dan die nu al staat en ertoe kunnen leiden dat het voor universiteiten nog moeilijker wordt om talent vast te houden dan het nu al is.

Ingezet wordt de immer effectieve retorische truc van de snel naderende donderwolk: Nederland heeft de laatste decennia, met relatief weinig geld, een voortrekkersrol gespeeld, maar we worden nu door het buitenland ingehaald en De Ondergang Dreigt. Maatregelen zijn noodzakelijk. Ik citeer:

Op de eerste plaats zou de beoordeling van het Nederlandse onderzoek meer kunnen worden gekoppeld aan de financiering. ?De geldstromen zijn nu niet afhankelijk van de kwaliteit van het wetenschappelijk onderzoek: wij koesteren gelijkheid. Daardoor is het moeilijk om in internationale rangschikkingen tot de topscoorders te gaan behoren. De concurrentie tussen universiteiten mag best toenemen ? dat gebeurt in het buitenland al heel duidelijk.?

Volgende