Vanavond weer kijken naar VPRO’s Zomergasten. En of dat op zichzelf al niet interessant genoeg is, gaan we de caravan nader beschouwen. Het ding doet dienst sinds 2017, toen Janine Abbring de presentatie overnam. Zoals gebruikelijk in de Nederlandse folklore, bracht die verandering wat tumult teweeg. Lof en afkeuring op de sociale kanalen. Terzijde: is er ooit een verandering geweest die het volk niet verdeelde? Er werd gesuggereerd dat de half verzopen caravan plagiaat was. Van de voorstelling ‘Drift’ (1996) van theatergezelschap Vis à Vis. In 2017 herhaalde Vis à Vis zichzelf met de voorstelling ‘Mare’, dat zich ook in een waterbassin voltrok. Toen kon een ramp de lachers nog mobiliseren. Dat kan nu echt niet meer. https://www.youtube.com/watch?v=_3cpna7iwsE Anderen vonden dat het hele idee was geïnspireerd op het werk van fotograaf Richard Misrach (Submerged trailer, Salton Sea, 1985). Of op het werk 20:50 van Richard Wilson, die een zaal onder olie zette. Het leek wel een spiegel. Alleen als je over het oppervlak blies, zag je de rimpeling in de vloeistof. https://www.youtube.com/watch?v=Plv1-xVlO-0 Kortom, men vroeg zich af: hoe komen ze er op? Nou, gewoon over de Janine Abbringbrug. Water er in of dan maar de lucht in Janine Abbring leek zich in de eerste Zomergastenuitzending van dit seizoen zich enigszins te verontschuldigen voor het decor. De VPRO had niet op gerekend op de ondergang van menig caravan bij de desastreuze overstromingen in Limburg. Blijkbaar was men ook niet zo creatief om in een paar dagen tijd het decor te veranderen. Een simpele ingreep had gekund: geen water rond de caravan, maar er in. Benedetto Bufalino – Zwembad caravan (2018). https://www.youtube.com/watch?v=Z2gtkv8nnOA Of zo hoog dat het stijgende water er niet meer bij kan. Benedetto Bufalino – De caravan in de lucht (2013). https://www.youtube.com/watch?v=WnuMYu9yR0s Geschiedenis De hedendaagse caravan is een nazaat van vroegere huifkarren, kermis- en circuswagens. Een oude kermiswagen werd opgetuigd met de levensgrote, uit papier gesneden silhouetten. Ze stellen vroegere slavenhouders en slaven voor. In de wagen staat een stoomorgeltje dat een compilatie van jazz en gospels ten gehore brengt. In de titel zit het Haïtiaans-creoolse woord voor 'catastrofe', refererend aan de manier waarop ontmenselijkende en gewelddadige ervaringen in geschiedschrijving zijn onderbelicht. Kara Walker - The Katastwóf Karavan, 2018. https://www.youtube.com/watch?v=NS46dYw8hXE Evolutie Tegenwoordig zien die kampementjes op wielen er wat comfortabeler uit. Eenmaal ergens neergezet, kan de luifel uit, er kan van alles en nog wat uitgeklapt worden en men creëert een luxe onderkomen dat heel in de verte nog een beetje aan kamperen doet denken. Dat idee is niet meer terug te vinden in de evolutie van de caravan tot deze ‘mobile home’. Joep van Lieshout – Mobile home, 1995. https://www.youtube.com/watch?v=L0jZsRG9CoQ Joep van Lieshout bedacht ook de ‘kippencaravan’. Op weg gaan met een caravan vereist de juiste stuurmanskunst. Maar dan kom je ook ergens. Kort door de bocht gezegd is de caravan “een universum in beweging dat langs eindeloze, onvoorspelbare paden reist naar fantasievolle bestemmingen.” Michael Elmgreen en Ingar Dragset – Shortcut, 2003. Meer caravans Erwin Wurm – One minute scupltures (2017), uitgevoerd door publiek bij een caravan (kijk hier vanaf 44 sec.) Michel de Broin – Solitude (2002). Eiko & Koma - The caravan project (1999). Edit (zondag 25 juli 2021 - 10:30 u.): In het decor van VPRO Zomergasten staat geen caravan maar een camper, naar een ontwerp van Koen Steger en Neal de Groot. Maar ach, een camper is toch een caravan die zelf rijdt?
We begonnen deze zondag met een caravan. Aanleiding voor deze vrolijke versie van de jazz standard ‘Caravan’. Zo ontzettend vaak uitgevoerd, dat het een raadsel is waarom je het nummer nooit ziet opduiken in lijsten van meest gecoverde nummers.
Normaal gesproken is Closing Time onze dagsluiter. Maar Sargasso blijft nog open voor uw reacties tijdens VPRO’s Zomergasten van vanavond (aanvang 20:20 uur).
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Het lijken vier willekeurige woorden, maar niets is minder waar:
De leden van de PVV-fractie constateren dat de toename aan Islamitische terreuraanslagen in de gehele wereld de Nederlandse vakantieganger er weer toe brengt meer met zijn caravan op vakantie te gaan. Kan de regering een schatting geven van het moment waarop een elektrische auto (die nog steeds de voorkeur van het kabinet lijkt te hebben) een caravan kan trekken en dat met een actieradius van pak weg 500 km.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.