Doe iets aan dat kwetsbare BSN

In 2006 besloot de overheid het sofinummer, bedoeld voor sociale verzekeringen en de belastingdienst, op te waarderen tot een burgerservicenummer. Dat BSN zou je voortaan ‘overheidsbreed’ kunnen gebruiken, ‘met het oog op een meer klantgerichte, geïntegreerde dienstverlening’. Zo geschiedde. Dus tegenwoordig vraagt Jan en alleman je om je BSN, en is dat het snoer geworden waarmee je persoonlijke informatie overal aan elkaar wordt geregen. Het lastige van die gekoppelde persoonsinformatie is dat die zich ongebreideld voortplant en soms losgekoppeld doorleeft, als een afgehouwen staart waaraan een nieuwe salamander groeit. Dat merken de slachtoffers van de toeslagenaffaire keer op keer: het label ‘fraudeur’ dat de Belastingdienst ooit ten onrechte aan hun BSN heeft gekoppeld, heeft zich over tal van datanetwerken verspreid en leeft daar ongebreideld verder. Steeds stuiten ze op nieuwe instanties bij wie ze als fraudeur te boek staan. Dat label heeft zich overal ingevreten. Vandaar dat een aantal toeslagenslachtoffers nu een nieuw BSN eist. Ze willen met een schone lei kunnen beginnen, en eindelijk van die administratieve laster verlost zijn. Vandaar dat ze in een rechtszaak tegen de staat wijziging van hun BSN eisen. Inmiddels kunnen circa 5 miljoen Nederlanders zich in deze zaak als belanghebbende voegen. Hun BSN is gecompromitteerd, doordat de GGD inzake corona met brakke software werkte om testafspraken en de resultaten van bron- en contactonderzoek te documenteren. RTL Nieuws ontdekte dat er grootschalig is gehandeld in miljoenen adresgegevens, telefoonnummers en BSN’s. Zeker in die combinatie zijn dat hoogst aantrekkelijke gegevens voor criminelen: het maakt identiteitsfraude – toch al flink in opkomst – een stuk eenvoudiger. De schandalige nonchalance van de GGD – het was ze meermalen verteld dat hun systemen onveilig waren, van monitoring was geen sprake – werd verergerd door hun bewaarzucht. Waarom zou je in ’s hemelsnaam een testafspraak of contactonderzoek van twee maanden geleden bewaren? Laat staan oudere afspraken? Totaal onnutte informatie. Maar eenmaal gestolen en in schurkenhanden is het goud waard. Het zou een mooi verkiezingspunt zijn voor een partij die privacy en digitale veiligheid serieus neemt: geef alle Nederlanders een splinternieuw BSN. Lastig voor de overheid, ja, maar die heeft er zo’n rommeltje van gemaakt dat nu ruim een op de drie volwassen Nederlanders tot in lengte van dagen moet opletten of er met zijn gegevens wordt gefraudeerd. Op Twitter legde Martijn Leisink het goed uit. ‘Het echte schandaal is dat je je eigen identiteit moet beschermen door een nummer geheim te houden dat je tegelijkertijd volgens de wet te pas en te onpas moet afgeven.’ Een oplossing had hij ook: via je DigID zou iedereen beperkt geldige BSN’s kunnen aanmaken, gebonden aan een instantie, zodat het elders niet werkt. Voor een overheid die ICT snapt een fluitje van een cent. Maar ja. Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.

Door: Foto: Pixy.org Gdpr business data privacy people ccO Public Domain
Foto: Frank de Kleine (cc)

Fraude

COLUMN - In de meivakantie moest ik van nr.2 met hem naar Gamemania om te getuigen dat hij zijn oude games mocht verkopen. Het baliejongetje keurde de schijven, scanned ze en vroeg naar mijn ID. Terwijl ik het stukje plastic overhandigde kreeg ik een helderheidsmoment.

“Wat ga je met mijn ID doen?” vroeg ik.

“Uw BSN-nummer in het bestand noteren” sprak hij, alsof dat de normaalste zaak van de wereld was.

“Maar ik geef nooit mijn BSN-nummer. Waar heb jij die voor nodig?”

“Voor de handel.”

“De handel?”

“De handel.”

“De handel in BSN-nummers zul je bedoelen!”

Mijn zoon raakte in onderkoelde paniek, ik stak mijn ID-kaart weer in mijn portemonnee en pakte de stapel games weer in. Op weg naar buiten voelde ik in mijn zoon een onbedwingbare drang om mij keihard te schoppen. Ik was hem een uitleg schuldig. Dus vertelde ik.

Ergens in de jaren nul had ik bericht gekregen dat ik me bij het UWV-kantoor moest melden. Er was fraude gepleegd en ik was verdachte numero uno.

Op opgegeven dag en tijdstip had ik de 1 genomen. De reis duurde anderhalve week. Ik zat toen in mijn tropenjaren: net een gruwelijk groot werkpand volledig op de pof en op het hoogste punt van de vastgoedmarkt gekocht, dat mijnheer OZ en ik met ons tweetjes naast onze gewone werkzaamheden moesten omtoveren tot iets grandioos en unieks – geld voor personeel was er niet. Een thuisfront om u tegen te zeggen: een puber, een kleuter en een peuter, die laatste twee nog hangend in mijn rokken. Een inkomen van duizend gulden voor ons vijven, die onlangs in euro’s waren omgetoverd, een operatie die die rug zo ongeveer gehalveerd had. Terwijl het één voor mij onbekende stukje Nieuw-West na het andere langs het tramraam voorbij schoof dacht ik aan alles wat ik in deze verloren tijd had kunnen doen, en aan alles wat zich terwijl ik reed opstapelde, en dat ik bij terugkomst op mijn boterham zou vinden. Ik kreeg steeds meer de pest aan het UWV.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

KSTn | Elektronisch Leerlingdossier

Logo kamerstukken van de dagTerwijl ik woensdag bezig was nog wat punten uit te zoeken over het stemgedrag van de partijen op het punt privacy, kwam ik alweer een nieuwe inbreuk tegen. Tot mijn schande moet ik bekennen dat deze nog niet in de lijst stond, terwijl er eigenlijk al enige tijd sprake van is.
Het betreft hier de zogenaamde Elektronische Leerlingdossiers. Die bestaan al een tijdje blijkt als ik de memorie van toelichting lees bij een wetsvoorstel hierover. Alleen moeten er nog wat zaken in de wet vastgelegd worden, zodat het allemaal netjes geregeld is.

Wat dan? Nou, het gezamenlijk gebruik van de dossiers en het hebben van een uniek persoonsgebonden nummer voor iedere leerling. Dit laatste is verhullende poli-babbel voor het BurgerServiceNummer. Ja, u leest het goed, alle informatie van schoolgaande kinderen en studenten wordt gekoppeld aan het BSN.

Is dat erg dan?

Ja, dat is erg. Ze leggen namelijk nogal wat vast bij dat BSN. Uiteraard gewone gegevens zoals cijfers en diploma’s. Maar ook het spijbelen, gedragsproblemen, dyslexie, gezinsproblemen, geloofsovertuiging van de ouders en wat docenten nog meer relevant vinden in het kader van de “begeleiding”.
Combineer dit met het EKD waarin ook alle privé-gegevens van kinderen tot 4 jaar worden vastgelegd, neem daar de verwijzingsindex bij waarin alle problemen van jeugdigen netjes beschreven staan en je hebt een volledig overzicht van iedere jeugdige in Nederland.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.