Kunst op Zondag | Bommenwerpers

In de vorige KoZ werd even verwezen naar de B52 Lipstick bommenwerper van Wolf Vostell. En toen dacht ik: bommenwerpers, waar heb ik die meer gezien? Ik zie ze het liefst niet. Hooguit als schroot. In 2012 deden graffiti kunstenaars er nog wat aardigs mee op een vliegtuigkerkhof in Arizona, USA. Afgedankt luchtmachttuig. Hier een restant van een militair vrachtvliegtuig, nu meer dan duidelijk gekarakteriseerd als oorlogsmateriaal. Over dat kerkhof maakte Ahmet Ogut het filmpje ‘Things We Count’. De camera gaat langs het vliegtuig terwijl ze in het Koerdisch, Turks en Engels geteld worden.

Foto: Ali Eminov (cc)

Kunst op Zondag | Mixed media

Via uiteenlopende vormen van gebakken klei, kwamen we vorige week ineens bij staal terecht. En dat brengt ons, hoe kan het ook anders, weer bij ‘mixed media’.

Het is natuurlijk prachtig als een kunstenaar met slechts één soort materiaal een krachtig kunstwerk kan maken. Minder is vaak meer. Maar de kunstenaar die alles weet te zeggen in één enkel gebaar, gevat in één enkele vorm, van één enkel soort materiaal, moet nog geboren worden.

We komen nog op ‘mixed media’ terug. Nu eerst wat schoten voor de boeg.

Carel VisserMoeder en kind, 2001 (divers metaalafval, gevonden voorwerpen, gegoten in brons)
cc Flickr Dietmut Teijgeman-Hansen photostream moeder en kind van Carel Visser – Westersingel

Sarah SzeCorner Plot, 2006 (o.a., baksteen, divers meubilair)
cc Flickr Matt Hobbs Corner Plot by Sarah Sze

Peter van LoonDe Waagschaal der globale rechtvaardigheid, 2009 (betonijzer, elastiek, papier)

Mark Jenkins – Winner Takes All, 2010 (o.a. cement en textiel)
cc Flickr Mark Jenkins Winner Takes All 2010

Tom Sachs – Big Tits, 2014 (porselein, baseball knuppel, elektronica).
cc Flickr Rocor photostream Tom Sachs Big Tits, 2014. Porcelain, mixed media. YBCA

Gen rechtenvrije afbeelding kunnen vinden, maar kan ‘Long term parking’ (beton en metaal) van Arman toch niet ongenoemd laten.

Met de term ‘mixed media’ kun je alle kanten op en dat gaan we de komende weken dan ook doen. Dan met wat meer beschouwing.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Edna Winti (cc)

Kunst op Zondag | Wapeningsstaal

In de vorige aflevering was het de vraag of cement bakstenen bij elkaar houdt, of dat cement gevoeglijk door baksteen op de plaats wordt gehouden. We wrikten het cement van de baksteen los en exposeerden kunst van louter cement of beton.

We zagen vooral gegoten of gespoten beton. Eenmaal uitgehard is daar niets meer tussen te krijgen. Een andere methode om beton in vorm te krijgen is het spul storten rond betonijzer, in vaktermen ‘wapeningsstaal’ genoemd.

Gewapend beton zien we volop om ons heen, soms in fraaie staaltjes architectuur, maar daar gaan we het niet over hebben. We houden het vandaag bij wapeningsstaal an sich. Uiteraard kunt u de getoonde kunst niet voorbij gaan zonder op de bijbehorende links te klikken.

Peter van LoonZingring, 1999. Betonstaal, h. 160 x 60 x 120 cm.

Arny NadlerWhelm, 2010. Steel reinforcing bar, 11.5 x 50 x 25 feet.
© Arny Nadler Whelm, 2010

Detail van Arny Nadler’s ‘Whelm”.
© Arny Nadler Whelm, 2010 detail

Wieke Terpstra – drieluik ‘Ars Longa, Vita Brevis’, bestaande uit ‘Arti‘ (2009), ‘Gemeentemuseum’ (2011) en ‘Pulchri’ (2011).
© Wieke Terpstra - Ars longo,vita brevis

Ai WeiweiStraight, 2008 – 2012. 90 tonnes of steel reinforcing bars, salvaged from the 2008 Sichuan earthquake.
cc Flickr B failing-angel Straight, 2008-12 Steel reinforcing bars

Ai WeiweiForge, 2012. Twisted rebar salvaged from schools destroyed by the 2008 Sichuan earthquake.
cc Flickr brownpau Ai Weiwei's Forge

Foto: Leo Reynolds (cc)

Kunst op Zondag | Cement

Waarschijnlijk werd iedereen in de vorige aflevering zo getroffen door de schoonheid van baksteen dat niemand opmerkte dat zonder cement bakstenen niet meer dan een hoop brokken zijn.

Wie kan metselen, kan kunst met bakstenen maken. Cement overtreft zelfs de baksteen. Dat lijkt me de verklaring waarom men vaak de baksteen laat vallen en liever beton stort.

Er zijn subtiele verschillen tussen cement, beton en metselspecie. Maar omdat in alle gevallen cement het onmisbare element is, vandaag dus cement gerelateerde kunst.

Nancy HoltSun Tunnels, 1973-1976.
cc Flickr Retis photostream Nancy Holt, Sun Tunnels, 1973-1976

Dark Star Park – 1984.
cc Flickr Ron Cogswell photostream Dark Star Park by Artist Nancy Holt -- Rosslyn (VA) August 2012

Donald Judd15 untitled works in concrete, 1980-1984.
cc Flickr Nan Palmero photostream Donald Judd Concrete Art
cc Flickr Nan Palmero photostream Donald Judd Concrete Art

Anish KapoorBetween shit and architecture, 2011. (Zie ook dit een lees eens dat).
cc Flickr Palagret photostream Anish Kapoor, Cement Works

Michael BeutlerLand art Polder Peil, 2013.
cc Flickr Aad Born photostream Landart Wilhelminapolder Polder Peil Goes DSCI6839

Catinka KerstenEn iedereen hield de adem in tijdens die fractie van eeuwen, 2014.
cc Flickr FaceMePLS photostream Beelden in Leiden (BiL) En iedereen hield de adem in tijdens die fractie van eeuwen (2014), Catinka Kersten (1988).

Niet van cement of beton, maar van hout en staal, mogen toch de betonmolens en cement truck van Wim Delvoye hier niet ontbreken.
cc Flickr United Geekdom of GNU/Linux photostream Wim Delvoye Concrete Mixer

cc Flickr United Geekdom of GNU-Linux photostream Wim Delvoye Concrete Mixer


cc commons.wikimedia.org Brüssel Quai au Foin.Cement Truck.20130518.jpg

Natuurlijk kunt u de zaal niet verlaten, zonder eerst nog even binnen te lopen bij Andrew Clausen (schildert met cement. Minimale maar zeer concrete kunst), bij de van cement gegoten minimensjes van Isaac Cordal en in Oldenzaal, waar de door Machteld Kuiper ontworpen betonnen dames een ode aan Hermanna Molkenboer-Trip lijken te zijn. Het is niet alles grijs is wat beton is.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.