Ergerlijke goedheid

Als u zich mocht afvragen wat er is geworden van Marc van Oostendorp, die lange tijd op maandag over boeken schreef op Sargasso: die schrijft nu op Neerlandistiek.nl, elke dag, en schrijft elke zaterdag over Multatuli. Hij neemt diens hele oeuvre, dat sinds kort volledig gedigitaliseerd staat op de DBNL, systematisch door. Soms attendeert Marc op de wrevel die Multatuli oproept met zijn demonstratieve goedheid. Eduard Douwes Dekker, zoals Multatuli eigenlijk heette, is niet alleen de man die met de koloniale autoriteiten in Batavia op ramkoers ging omdat ze de Javaan uitbuitten en die daar zijn leven lang over is blijven roeptoeteren, maar is ook degene die de betrekkelijke kleinigheid rondbazuinde dat hij een keer alle kinderen op een speelplaats had getrakteerd op een ijsje.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 15-03-2022
Foto: Glyn Nelson (cc)

Rome en wij

ACHTERGROND - U kent de scène uit Life of Brian. Een anti-Romeinse verzetsgroep, het Volksfront van Judea, is in vergadering en de voorzitter herinnert eraan dat de Romeinen de bevolking onderdrukken en niets goeds tot stand brengen. Dan volgt de beroemd geworden retorische vraag “What have the Romans ever done for us?” waarop meteen iemand antwoordt dat de bezetter een waterleiding heeft aangelegd. Nadat iedereen zaken heeft genoemd die de Romeinen wél hebben gedaan, herhaalt de voorzitter zijn vraag in iets aangepaste vorm:

All right… but apart from better sanitation and medicine and education and irrigation and public health and roads and a freshwater system and baths and public order… what have the Romans done for us?

Het toenmalige antwoord is bekend. “Better sanitation and medicine and education and irrigation and public health and roads and a freshwater system and baths and public order” vat het redelijk samen. Maar wat betekenen de Romeinen voor ons, anno 2014? Waarom bestuderen onderzoekers het Romeinse Rijk? Waarom was iedereen die ook maar een béétje in de Oudheid is geïnteresseerd, afgelopen weekend in Nijmegen om het Romeinenfestival mee te maken?

Er zijn twee manieren waarop een verleden cultuur voor ons actualiteit kan hebben. De ene manier is als wij ons gedrag aanpassen aan iets van vroeger. Het beste voorbeeld dat ik (met een slaapstoornis) ken is onze dagindeling. Hoewel we allemaal verschillende biologische klokken hebben, delen we hetzelfde vroege ritme en zijn we bereid daar een hoge prijs voor te betalen. Het staat vast dat de ochtendspits veiliger wordt als avondmensen latere kantoortijden krijgen. Ook weten we dat kinderen ’s middags beter leren dan ’s morgens. Desondanks houden we collectief vast aan een vroeg dagritme dat stamt uit een oude, agrarische samenleving.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.