Kleptomaan en extreemrechts

Trumps verkiezing tot president van de Verenigde Staten is slechts twee weken oud, en de oogst is nu al schrikbarend. In plaats van zijn imperium over te doen aan een blind trust – zoals eerdere presidenten altijd hebben gedaan met hun zakelijke belangen, zodat zij zich in hun nationale beslissingen niet kunnen laten leiden door persoonlijk financieel gewin – wil Trump zijn eigen kinderen de leiding over zijn bedrijf geven. Het was meteen duidelijk waarom. Toen de Argentijnse president belde om hem te feliciteren met zijn verkiezing, vroeg Trump prompt om zijn hulp bij een hoteldeal die hij in Argentinië wilde sluiten. Zijn dochter Ivanka (beoogd lid van de blind trust) nodigde hij uit bij zijn verkennende gesprek met de Japanse premier, zijn schoonzoon (idem) wil hij security clearance toekennen. Trump is schijnbaar van plan Amerika tot zijn hoogsteigen familiebedrijf om te vormen. Kennelijk bewondert hij Poetin niet alleen om diens autoritaire beleid, maar evenzeer om diens kleptocratie.

Keizer stapt op

VVD-voorzitter Henry Keizer stapt toch op.

Hij legt het voorzitterschap van de VVD definitief neer. Na in opspraak te zijn gekomen na publicaties van onderzoekswebsite Follow the Money over dubieuze handelswijze bij de  aankoop van uitvaartbedrijf De Facultatieve. Keizer was in afwachting van een intern VVD-onderzoek, maar stapt nu dus op.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Zes decennia dissonantie

COLUMN - Belangenverstrengeling is een probleem: als uw adviseur er belang bij heeft dat u een bepaalde hypotheek afsluit, kunt u daar de dupe van worden. Maar ook de adviseur zelf kan slachtoffer worden; de belangenverstrengeling verstoort namelijk haar denkprocessen en beslissingen. Dit gebeurt zelfs, of juist vooral, als het geldelijke gewin klein is.

In een klassiek artikel uit 1957 genaamd “The cognitive consequences of forced compliance” demonstreerden psychologen Leon Festinger en James Carlsmith het fenomeen “cognitieve dissonantie”. In een experiment moesten deelnemers een half uur lang een heel saaie taak doen. Daarna werd ze gevraagd om toekomstige proefpersonen te overtuigen mee te doen door ze te vertellen dat het experiment juist heel interessant en spannend was.

Als beloning voor deze misleiding beloofden de onderzoekers sommige deelnemers een beloning van $1, en anderen van $20, terwijl een controlegroep niet werd gevraagd om een ander te misleiden. Na afloop rapporteerden alle proefpersonen hoe interessant ze het experiment echt vonden. Het bleek dat de $1 euro groep een veel positievere mening had over het experiment dan de controlegroep, en ook meer bereid was er nogmaals aan mee te doen. Hun mening over het experiment diende dus ter rechtvaardiging van hun pleidooi en ter reductie van de “dissonantie” die volgt uit de wetenschap een leugenaar te zijn.

Foto: Dan4th Nicholas (cc)

Camiel en de draaideurpolitici

Waar blijven de regels over aanstelling van ex-bewindslieden?

Camiel Eurlings is weggestuurd. KLM wil hem niet meer. In 2011 wilde KLM hem nog wel. Als beloning voor het bevoordelen van KLM tijdens zijn ministerschap, zo suggereerde GroenLinks-Tweede Kamerlid Liesbeth van Tongeren. Als dat waar is, dan heet dat corruptie. Regelmatig stappen bewindslieden over naar een bedrijf waarover ze net hebben beslist. Regels ontbreken.

Bekend was “dat Eurlings niet goed kon managen, dat hij het moeilijk vond om besluiten te nemen en dat hij moeite had om zijn afspraken na te komen.” Aldus Het Financieele Dagblad deze week. Toch benoemde KLM hem tot hoogste baas. Twee jaar eerder had KLM de toen 37-jarige Eurlings gehaald als baas van KLM Cargo. Vrijwel zonder ervaring. De SP reageerde kritisch; GroenLinks verbijsterd.

SP-leider Emile Roemer wees destijds op berichtgeving dat Eurlings maandenlang met KLM had onderhandeld over die toppositie terwijl hij verantwoordelijk was voor regelgeving en handhaving met betrekking tot KLM. Zo trok Roemer Eurlings’ ontkenning, acht maanden eerder, in twijfel. “Formeel heeft Eurlings niet gelogen (…) maar het is niet fraai hoe hij hier als minister mee om is gegaan.”

GroenLinks sprak van “schijn van belangenverstrengeling.” Van Tongeren had het idee dat Eurlings’ ministerschap “vooral één lange sollicitatiebrief” was: hij nam veel besluiten ten voordele van KLM en ten koste van milieu en Schipholomwonenden. Ook kende Eurlings KLM 1,25 miljoen subsidie toe, twee maanden voor Luchtvaartnieuws.nl de overstap meldde. Terecht wellicht, maar het staat erg raar.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Kort - illustratie Sargasso

KORT | Effectief belangenverstrengelen

ANALYSE - Secretaris-Generaal Buijink wordt, na 33 dienstjaren bij het ministerie van Economische Zaken, voorzitter van de bankenlobby. Dat laat NRC Handelsblad weten in een artikel waar volkomen terecht geen enkele kritische vraag in wordt gesteld.

Want natuurlijk kun je zeggen: is het niet vreemd dat zo’n man die het ministerie als z’n broekzak kent, die kennis en kunde van de ene op de andere dag voor privaat gewin gaat inzetten? Wringt dat niet, zo’n soepele overstap van publiek dienaar naar lobbyist? Alsof hij z’n ervaring, voor z’n pensioen, nog even te gelde wil maken.

Dat lijken allemaal terechte vragen, totdat je je realiseert dat de helft van de grote Nederlandse banken al genationaliseerd is en deze stap het resultaat moet zijn van vooruitziendheid. Stilzwijgend gaat het rijk ervan uit dat die Nederlandse Vereniging van Banken, over enkele jaren een directoraat van het Ministerie van Systeembanken is, van waaruit deze sector wordt bestuurd.

Buijink is niet meer dan een effectief middel door een vooruitziende overheid ingezet, om de verdere overname van de Nederlandse banksector soepel te laten verlopen. Hij is de vooruitgestuurde verkenner. Daar moeten we alleen maar blij mee zijn. Over enkele jaren maakt hij gewoon weer onderdeel uit van een ministerie. Kritische vragen zijn hier overbodig.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Is dat nou zo moeilijk?

Resumé. Verstervend relopinieblad zoekt aandacht en schiet met hagel op GroenLinks kamerlid Mariko Peters. Verslikt zich in beschuldiging van kinderontvoering, maar raakt toch doel. Peters heeft in 2005, als ambassademedewerker in Afghanistan, advies gegeven over subsidietoekenning aan een cultureel initiatief van haar tegenwoordige partner. Volkskrant en Geenstijl bijten zich vast in zaak. Komkommerhype geboren. E-mails maken duidelijk: ten tijde van subsidie-aanvraag is relatie ontluikende. Destijds minister Bot: Peters zat fout. Na te lang als een konijn in de koplamp van de media te hebben gestaard begrijpen Peters en GroenLinks: reactie is nodig. Dus interview in het NRC en verzoek aan Buitenlandse Zaken voor onderzoek. Uitslag volgens GroenLinks: hoi hoi Peters zat niet fout! Volgens Peters zelf: ook hoi, maar met een ontluikende zelfreflectie die in het NRC ontbrak, erkent ze eindelijk dat ze toch ook niet helemaal goed zat.

Het zaakje kent slechts één relevante vraag. Was er ten tijde van de advisering aan het Prins Claus Fonds meer dan een professionele verhouding tussen Peters en haar huidige partner?

Het NRC van 9 augustus:
Mevrouw Peters, begrijpt u de ophef over de beschuldiging van vriendjespolitiek?
Ja, ik las de mails gegeneerd terug. “Maar ik weet dat ik destijds integer heb gehandeld”. “Ik zou informatie verzamelen over het project […] Het Prins Claus Fonds heeft later zelf […] een oordeel geveld.”
Het heeft de schijn van vriendjespolitiek. U vindt van niet?
Ik begon toen verliefde gevoelens te hebben voor een man die later mijn partner werd. “Alleen was dat toen in een ontluikende fase. De vraag is natuurlijk of ik daardoor een gekleurd advies aan het Clausfonds heb gegeven.”

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Mariko Peters op hare majesteits ambassade

Deze bijdrage is van Peter Olsthoorn.

Gelezen: HP De Tijd, Volkskrant, Villamedia

Het libido regeert, ook in de natuur die GroenLinks wil beschermen. En we hebben Buitenlandse Zaken (BuZa) leren kennen op Leugens.nl. En nu het geval Mariko Peters, van Minerva in Leiden tot aan een glanzende loopbaan bij onder meer de ambassade in Kabul. Daar ging het fout, blijkens de volgende e-mail conversatie met geliefde Robert Kluijver:

Peters, begin april 2005:

“Robert! Wat verrukkelijk om van je te horen (…) Ik, ik kan je vertellen dat ik eigenlijk de hele tijd wegdroom en niet meer mijn hoofd lijk te bezitten. Daar wandelen duizend kleine gedachten aan jou die met me mee buitelen bij alle dingen die ik doe (…) Ik hoop dat je nog ergens appeltjesgroene glooiende velden kent want er zijn ook duizend dingen voor gesprekjes. Ik ben 14 april terug in Kabul.”

Kluijver, 6 april:

“Ik ben al wat ‘appeltjesgroene glooiende velden’ aan het onderzoeken…maar je komt al binnenkort terug, en dan kunnen we verder praten.”

Peters, 17 april:

“Ik zie dat ik je professioneel wat moet vragen: Het Prins Claus Fonds vraagt mij eens wat meer te weten te komen over jullie circus-project. Ra ra ra (…) Bij deze kwijt ik mij graag van die taak. Misschien dat ik gauw een kop koffie bij je mag halen voor een vakkundige presentatie.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Detailpolitiek (21): De bonnetjes van Geert Dales

Op mijn werk werden we een tijdje geleden gewezen op een nieuwe regel. Soms begeleid je een scriptiestudent die je iets wil geven als dank. Dat heeft kennelijk tot uitwassen geleid, want dit soort cadeautjes mogen voortaan nooit meer kosten dan vijftig euro. Collega’s vroegen zich af of je voortaan bij een fles wijn naar de prijs moet vragen. Gelukkig heb ik geen probleem, want mijn studenten geven mij bijna nooit wat.

Heeft deze regel een serieuze achtergrond? Sommigen zouden zeggen van wel, want studenten horen hun docenten niets te geven. Docenten krijgen een salaris en dat moet voldoende zijn om drank, koffiebonen, boeken en bloemen van te kopen. Als de cadeautjes heuse geschenken worden, kan dat wijzen op… ja op wat eigenlijk? Kennelijk leiden deze tot de suggestie dat de docent alleen zijn best deed omdat er een fles wijn tegenover stond. En natuurlijk dat een student die geen boekenbon in het vooruitzicht stelt minder goede begeleiding krijgt.

Geert Dales bashen
Deze ellende beheerst steeds meer de hele publieke sector. Wantrouwen is het nieuwe toverwoord. Iedereen in de publieke sector mag voortaan de maat genomen worden: wat declareren zij, welke reizen maken ze en welke geschenken ontvangen ze? Is dat allemaal wel in de haak en zit er geen belangenverstrengeling en zelfverrijking achter? Het meest geliefde slachtoffer van deze manie: Geert Dales. Hij was verantwoordelijk voor de Noord/Zuidlijn, maakte weinig vrienden in Leeuwarden en liet in 2010 een krakkemikkige hogeschool achter.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Volgende