Kunst op Zondag | Vernietigen

Kunst vernietigen is een ambacht apart. Beheers je dat niet, dan faal je als destructie-kunstenaar. Dat is sinds kort wel van toepassing op Banksy. Vijf oktober jl. presenteerde hij in veilinghuis Sotheby’s zijn wellicht grootste mislukking. https://www.youtube.com/watch?v=9MezgOU9vRg Wat een vernietigende daad als kritiek op de kunsthandel heette te zijn, werd een succes voor diezelfde handel. De voor een vette miljoen euro geveilde Banksy is door de halfslachtige vernieling waarschijnlijk een paar miljoen meer waard geworden. Of was dat tóch de bedoeling van de kunstenaar? Volledige vernietiging of opzettelijke beschadiging van eigen werk is geen onbekend fenomeen in de kunstgeschiedenis. Het kan onderdeel zijn van het scheppingsproces.

Door: Foto: Joan (cc)
Foto: © Screenshot BBC News Hull Bansky

Kunst op Maandag | Strijd om Banksy

In de artistieke krochten van Sargasso is Banksy misschien wel de meest genoemde kunstenaar. We zouden hem dus links kunnen laten liggen, omdat herhaling verveelt. Maar dit nieuws is weer te leuk om te laten lopen.

Banksy heeft bevestigd dat een muurschildering in het Britse Hull van zijn hand is. Het trekt veel trots publiek dat, getuige de commentaren in dit BBC-item, de kennis als kunstcriticus er lustig op los laat. Op één (?) zuurpruim na.

Het werk werd een paar dagen geleden gevandaliseerd, maar weer gerestaureerd door een ramenlapper. De man werd tot held uitgeroepen.

Banksy doet, trouw aan zijn imago, geheimzinnig over wie hij is en wat de prent in Hull te betekenen heeft. Het werk staat echter stijf van interpretabele symboliek.  Is het kind Ivanhoe, Robin Hood of Batman? Wat moet dat vergiet op het hoofd? Hoe moeten we de tekst ‘draw  the raised bridge’ lezen?

De strijd om een Banksy: tekenend voor de tijd?

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Márcio Cabral de Moura (cc)

Kunst op Zondag | De muur

Naar mate geschiedenis voortschrijdt zijn er steeds minder mensen die bij ‘de muur’ onmiddellijk denken aan het Koude Oorlog beton en prikkeldraad dat Berlijn in Oost en West verdeelde. Daarentegen zijn er duistere krachten in de wereld bezig het fenomeen ‘de muur’ levend te houden, met een retoriek die in de Koude Oorlog niet had misstaan.

In Berlijn is ‘de muur’ afgebroken en restanten zijn een toeristische bezienswaardigheid. Vooral de East Side Gallery, een stuk muur dat na de val van ‘De Muur’ door kunstenaars van ruim honderd muurschilderingen werd voorzien. Waaronder deze:

Dmitri VrubelMy God, Help Me to Survive This Deadly Love, 1990.
cc Flickr Walt Jabsco photostream My God, Help Me to Survive This Deadly Love

U zag de ‘broederskus’ van Leonid Brezjnev (staatshoofd van de voormalige Sovjet-Unie) en Erich Honecker (staatshoofd van de voormalige DDR). Staatshoofden schudden meestal handjes, maar er wordt wel degelijk ook gekust.

Of is dit een nepkus?

De kussende Trump is op de muur gezet door de Australische street art kunstenaar @lushsux, die ook verantwoordelijk is voor de Trump afgebeeld op de Israëlische West Bankmuur. De prent refereert aan Trumps bezoek aan de Klaagmuur in Jeruzalem.

De maker van het filmpje was in de veronderstelling dat de roemruchte Banksy de maker van de prent was. Banksy heeft wel het een en ander op die grensmuur staan.

Foto: markheybo (cc)

Kunst op Zondag | Street art quotes

Nu we weer meer naar buiten gaan, wordt het weer tijd buitenkunst te spotten. Street art is natuurlijk buitenkunst bij uitstek. Vandaag een bijzondere uitdaging voor de lezers van Sargasso: spot een street art quote en gooi ‘m in de reacties.

Okee, lijstjes genoeg op het internet. Waaronder een scala aan sites die citaten verzamelen. Te veel om wijzer van te worden. Veel minder sites verzamelen street art citaten. Op Quotesgram is een afdeling street art. En verder circuleren er wat lijstjes als deze op Widewalls.

Negeer de street art quote hierboven. Wat zoeken we?

Niet alleen street art waarin citaten van bekende mensen worden gebruikt, maar ook teksten van wie we de herkomst niet kennen en van de graffitikunstenaar lijken te zijn. U citeert daarmee het kunstwerkje zelf. Het mooiste is natuurlijk als uw inzending hier aan voldoet.

Nog mooier is als u maker en vindplaats erbij weet te vermelden. Geen foto of webklink voor handen? Geen nood, in uw fraaiste proza weet u de vondst ons wel duidelijk te maken.

Hier al vast wat voorbeelden.

Follow your dreams…
cc Flickr Chris Devers photostream Banksy in Boston F̶O̶L̶L̶O̶W̶ ̶Y̶O̶U̶R̶ ̶D̶R̶E̶A̶M̶S̶ CANCELLED, Essex St, Chinatown, Boston

An eye fo an eye…
cc Flickr duncan c photostream An eye for an eye makes the whole world blind

Painting pictures…
cc Flickr duncan c photostream Painting pictures seems to be a pointless way to spend your time

I’m free.
cc Flickr pshab photostream Graffiti on Philip St, Bedminster, Bristol, UK ,opposite Windmill City Farm

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Truthout.org (cc)

Kunst op Zondag | Bah, geëngageerde kunst

In de vorige aflevering (Bah, moderne kunst) ging het over mensen die een hekel hebben aan moderne kunst omdat het hun uitzicht belemmert. Al snel bleek dat niet zozeer de kunst weerstand opriep. Mensen raakten geërgerd omdat lokale overheden geen rekening hield met de wensen van bewoners die geconfronteerd worden met kunst in hun (openbare) buitenruimte. En de schrijvers van de aangehaalde stukjes, meenden dat het logisch is dat arrogantie van één kunstenaar leidt tot een hekel aan zijn moderne kunst.

Het rijk kan achteloos tachtig miljoen uit zijn achterzak trekken voor een Rembrandt, maar als het een tiende van dat bedrag uitgeeft aan een modern Nederlands kunstwerk, dan is de wereld te klein. Moderne kunst moet zich voortdurend bewijzen.

zei dichter, ethicus en filosoof Maarten Doorman in Trouw, naar aanleiding van De navel van Daphne, een studie naar de verhouding tussen hedendaagse kunst en engagement.

Onder de kop ‘Kunst heeft geen engagement nodig’, introduceert Allard Schröder Maarten Doormans boek in het NRC met:

‘Het Rijksmuseum moet dicht.’ (…)Wil hij werkelijk dat het museum sluit? Nee, bij nader inzien blijkt het slechts ontruimd te moeten worden. Wat er nu in tentoongesteld wordt dient plaats te maken voor hedendaagse beeldende kunst.

Foto: blu-news.org (cc)

Kunst op Zondag | Vluchtelingen

Ook kunstenaars uit heel de wereld reageren op het verdronken Syrische jongetje. Wie even verder kijkt, ziet dat onder ‘kunstenaars’ vooral cartoonisten moet worden verstaan en verder en massa self-made kunstenaars die wat minuten met photoshoppen bezig zijn geweest.

Eén van de echte kunstenaars/cartoonisten is Rafat Al-khateeb, die reageert met ‘New World map’. Op de website Cartoon Movement (lees ook hun blog) vind je meer info over Rafat Al-khateeb.
© new world map by Rafat Al-khateeb

Nu is het niet zo dat dit ene tragische voorval de neuzen van kunstenaars ineens op de vluchtelingencrisis drukt. Kunstenaars zijn er al jaren mee bezig. De mate waarin en de wijze waarop kan verschillen. Meestal is het ‘de aandacht vestigen op’.

Natuurlijk zijn er de kunstenaars, die net als anderen, incidenteel met hun werk reageren op (facetten van) de vluchtelingenproblematiek. De hier vaak geciteerde Banksy reageerde op de vreemdelingenfobie (en werk dat overigens is verwijderd nadat er klachten over waren ingediend).
cc Flickr Paul Townsend photostream A satirical take on immigration involving birds on a wire by renowned artist Banksy

Banksy’s laatste commentaar op ‘de toestand in de wereld’ is Dismaland, een tegenhanger van het immer vrolijke Disneyworld. Leuk voor heel het gezin. In Dismaland ontbreken de vluchtelingen niet.
cc Flickr Florent Darrault photostream police pour stopper les immigrants - une installation de banksy à Dismaland

U dacht dat we alleen in de Middellandse Zee bootvluchtelingen hadden? Bij Amerika moeten regelmatig bootvluchtelingen worden gered. Amerika is, op een sterk gedecimeerd aantal autochtonen na, een land van louter immigranten. Dat heeft Amerika gemeen met Nederland.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: melanie cook (cc)

Kunst op Zondag | Mysterieuze kunst

U loopt door een museum. Stel: er hangt geen bordje bij een kunstwerk waarop naam van kunstenaar en additionele informatie staat. Kijkt u dan naar mysterieuze kunst?

Nee. U kunt er vanuit gaan dat het a) kunst is omdat het in een museum hangt en b) het museum wel meer zal weten over de oorsprong van het werk.

Dat ligt soms anders bij kunst in de publieke ruimte. De media ontdekken regelmatig mysterieuze kunst. Men weet niet wie de kunstenaar achter het werk is en wat de bedoeling er van is. In veel gevallen is na enig speurwerk (= journalistiek ambacht) het raadsel binnen enige dagen of weken opgelost. De naam van de kunstenaar en additionele informatie wordt gepubliceerd.

Met andere woorden: onwetendheid en gemakzucht creëren mysteries. Kennis en actief zoeken leidt tot onthullingen, die vaak ook nog eens weinig spectaculair zijn. Er blijven altijd wel een paar gevallen waar herkomst en reden van plaatsing een mysterie blijven. Een paar voorbeelden.

Vorige week maakte Omroep Gelderland gewag van mysterieuze kunst in de Betuwe. In Culemborg, Tiel, Nijmegen en langs de A15, de A27 en A2 hingen ineens piepschuimen objecten die wat weg hadden van een koekoeksklok of een vogelhuisje. Omroep Gelderland liet ons weten dat tot op heden dit mysterie nog niet is opgelost. Wie weet hier meer van?

Foto: Christophe Stoll (cc)

Kunst op Zondag | Voyeurisme

De staat gluurt. Kijkt u even mee?

Franck Vervial – Le voyeur (naar een origineel van street art kunstenaar JR).
cc Flickr Franck Vervial photostream Le voyeur, par Franck Vervial - Le voyeur (naar een origineel van street art kunstenaar JR).

Stephen Fairey, ofwel ‘Obey Giant’, bekend van de Obama ‘Hope’ –poster. Fairey schijnt er overigens een dubbele moraal op na te houden bij gebruik van beeldmateriaal.

cc Flickr tim rich and lesley katon photostream Shepard Fairey in London Big Brother Is Watching YOU

CCTV (Closed-circuit television).
cc Flickr duncan c photostream CCTV

Banksy –  CCTV mobiel.
cc Flickr Duncan Hull photostream CCTV mobile by Banksy

SpYCameras, Madrid.
“Installation of 150 fake security cameras on building facade with the intention of not watching over anything”.
cc Flickr GoatChild photostream Street Art by SpY in Madrid

Zabou–  Privacy, 2014.
cc Flickr KylaBorg photostream Artist Zabou, Chance Street, Shoreditch, London

Istanbul Street Art.
cc Flickr StuRap photostream Istanbul Street Art 00

Het heeft allemaal hier mee te maken.
cc Flickr spanaut photostream Streetart - The Readable City

Tja, wat doe je er tegen?
Xylo – cctv paste up London.
cc Flickr mermaid99 photostream Xylo new cctv paste ups 1.3 London street art
Er moet meer terug gegluurd worden.
JR – portret uit ‘Portrait of a generation’.
cc Flickr observista photostream One of the six international artworks, by artist 'JR', on the external walls of TATE Modern building

Tot ziens.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Plum leaves (cc)

Kunst op Kerst |Kerstkaarten

Voor wie het vergeten is: kerst is Josef en de maagd Maria, de stal in Bethlehem, de geboorte van Jezus. Een oud verhaal? Welnee, dolende mensen, in verwachting van wat dan ook, zijn aan de orde van de dag. En dan gaan we u toch een fijne kerst wensen.

Hier wat kerstkaarten voor alle Sargassolezers. Bij wijze van kerstgroet.

Truthout.org  Madonna and Child of Surveillance (Image: Jared Rodriguez / Truthout).
cc Flickr Truthout.org Madonna and Child of Surveillance

En meer na de “lees verder”….

Madonna And Child Art Raphael Moderne by James W Johnson.
© James W Johnson Raphael Moderne

Damien Hirst –  Mother and Child Divided ( een half doorgesneden koe en idem kalf op sterk water).
cc Flickr Isabell Schulz Mother and Chicld (Divided) by Damien Hirst
Banksy Christmas card: “If Jesus were to come this year, Bethlehem would be closed.”
cc Flickr Elizabeth Brossa Banksy Christmas card

Prettige dagen.

Foto: Owen (cc)

Kunst op Zondag | Anti-oorlog

De vorige Kunst op Zondag eindigde met de Bed-In van John Lennon en Yoko Ono. ‘Give peace a chance’ was het motto, waarover Yoko Ono later zou zeggen:

In 1969, John and I were so naïve to think that doing the Bed-In would help change the world. Well, it might have. But at the time, we didn’t know.

Er is veel historische anti-oorlogskunst te vinden. Actuele anti-oorlogskunst is nog wel in street art aanwezig, maar amper in cartoons in de media en in de overige kunsten. Is de strijd gestreden en is er geen plaats meer voor de naïviteit die John en Yoko ten toon spreidden?

Tot 4 januari 2015 zijn in Museum de Fundatie in Zwolle politieke oorlogsprenten van Jan Sluijters te zien. Hij maakte tussen 1915 en 1919 al tekenend kritisch commentaar op de Eerste Wereldoorlog en Nederlands neutraliteit in die periode.
© Museum De Fundatie Jan Sluijters Oorlogken is jarig

De prenten komen uit de collectie van Rob Scholte,

die in Nagasaki (u weet wel, van de atoombom) in het pretpark Huis ten Bosch een gigantische wandschildering mocht realiseren. ‘Après nous le déluge’ heet het meesterwerk en gaat over de voortdurende herhaling van oorlog. Scholte verwerkte er onder andere een scheepskanon in die beursberichten uit The Wall Street Journal afschiet.
cc Flickr Ben Houdijk photostream Japan lr -8832

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Volgende