baksteen Archives

Kunst op Zondag | Wapeningsstaal

5 maart 2017 , 08:00 , door P.J. Cokema

In de vorige aflevering was het de vraag of cement bakstenen bij elkaar houdt, of dat cement gevoeglijk door baksteen op de plaats wordt gehouden. We wrikten het cement van de baksteen los en exposeerden kunst van louter cement of beton.

We zagen vooral gegoten of gespoten beton. Eenmaal uitgehard is daar niets meer tussen te krijgen. Een andere methode om beton in vorm te krijgen is het spul storten rond betonijzer, in vaktermen ‘wapeningsstaal’ genoemd.

Gewapend beton zien we volop om ons heen, soms in fraaie staaltjes architectuur, maar daar gaan we het niet over hebben. We houden het vandaag bij wapeningsstaal an sich. Uiteraard kunt u de getoonde kunst niet voorbij gaan zonder op de bijbehorende links te klikken.

Peter van Loon – Zingring, 1999. Betonstaal, h. 160 x 60 x 120 cm.

Arny Nadler – Whelm, 2010. Steel reinforcing bar, 11.5 x 50 x 25 feet.

Detail van Arny Nadler’s ‘Whelm”.

Wieke Terpstra – drieluik ‘Ars Longa, Vita Brevis’, bestaande uit ‘Arti‘ (2009), ‘Gemeentemuseum’ (2011) en ‘Pulchri’ (2011).

Ai Weiwei – Straight, 2008 – 2012. 90 tonnes of steel reinforcing bars, salvaged from the 2008 Sichuan earthquake.

Ai Weiwei – Forge, 2012. Twisted rebar salvaged from schools destroyed by the 2008 Sichuan earthquake.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Ook schrijven voor Sargasso?

Mededeling

Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.

Foto: Leo Reynolds (cc)

Kunst op Zondag | Cement

26 februari 2017 , 08:00 , door P.J. Cokema

Waarschijnlijk werd iedereen in de vorige aflevering zo getroffen door de schoonheid van baksteen dat niemand opmerkte dat zonder cement bakstenen niet meer dan een hoop brokken zijn.

Wie kan metselen, kan kunst met bakstenen maken. Cement overtreft zelfs de baksteen. Dat lijkt me de verklaring waarom men vaak de baksteen laat vallen en liever beton stort.

Er zijn subtiele verschillen tussen cement, beton en metselspecie. Maar omdat in alle gevallen cement het onmisbare element is, vandaag dus cement gerelateerde kunst.

Nancy Holt – Sun Tunnels, 1973-1976.

Dark Star Park – 1984.

Donald Judd – 15 untitled works in concrete, 1980-1984.
—

Anish Kapoor – Between shit and architecture, 2011. (Zie ook dit een lees eens dat).

Michael Beutler – Land art Polder Peil, 2013.

Catinka Kersten – En iedereen hield de adem in tijdens die fractie van eeuwen, 2014.
$cc Flickr FaceMePLS photostream Beelden in Leiden (BiL) En iedereen hield de adem in tijdens die fractie van eeuwen (2014), Catinka Kersten (1988).$

Niet van cement of beton, maar van hout en staal, mogen toch de betonmolens en cement truck van Wim Delvoye hier niet ontbreken.
—

—

Natuurlijk kunt u de zaal niet verlaten, zonder eerst nog even binnen te lopen bij Andrew Clausen (schildert met cement. Minimale maar zeer concrete kunst), bij de van cement gegoten minimensjes van Isaac Cordal en in Oldenzaal, waar de door Machteld Kuiper ontworpen betonnen dames een ode aan Hermanna Molkenboer-Trip lijken te zijn. Het is niet alles grijs is wat beton is.

Foto: Nuala (cc)

Kunst op Zondag | Baksteen

19 februari 2017 , 08:00 , door P.J. Cokema

Op amper te doorgronden wijze zijn we vorige week van porselein op baksteen beland. Baksteen is stukken robuuster dan porselein en dat zal dan ook de reden zijn waarom baksteen wordt gebruikt om dingen te maken die staan als een huis.

Om allerlei goede redenen kan baksteen eigenlijk niet meer. Dat wil zeggen: de originele klomp klei. Geen nood: er zijn bakstenen van alternatief materiaal.

Uiteraard kan in puin gesloopt baksteen en ander bouwmateriaal gerecycled worden tot nieuwe bakstenen. Het kan luchtiger: piepschuimen bakstenen, ja zelfs de sigarettenpeuken van de straat en smog in baksteen. En willen we helemaal “netjes” bouwen dan alleen nog met de “slimme baksteen”.

Wie nog betere bakstenen ideeën heeft kan een gooi doen naar de Brick Award 2018 (prijs voor bijzondere keramische architectuur).

Bakstenen reliëfs zijn al zo oud als het baksteen zelf. In Irak probeert men het oeroude Babylon te restaureren. Het moet een stad met veel baksteen zijn geweest. Met op de gevels reliëfs zoals deze.

Ze wisten het misschien zelf niet, maar Henry Moore en Brad Spencer zijn zonder meer schatplichtig aan die Babylonische reliëfs.

Henry Moore – Wall Relief No. 1, 1955. Gesloopt in 2010, terug geplaatst in 2015.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Ad Bercht (cc)

Kunst op Zondag | Per Kirkeby

12 februari 2017 , 08:00 , door P.J. Cokema

Porselein verhoudt zich tot baksteen als appels tot peren. Als u dit begrijpt, ben ik blijkbaar duidelijk geweest. Begrijpt u dit niet, dan snapt u niet wat ik bedoel.

Eerst de feiten:
Aantal steenfabrieken: 32, waarvan 17 in buitenlands bezit. Jaarlijkse productie: 1.188 miljoen WF (= Waalformaat), waarvan metselbaksteen: 881 miljoen WF = 74%, straatbaksteen: 307 miljoen WF = 26%.
Jaarlijkse productie in tonnen kg. : 1.585.800. Omzet: € 272 mln.
Uitvoer metselbaksteen: 325 miljoen WF (37% van de jaarlijkse productie)
Invoer metselbaksteen: 34 miljoen WF (6,8% van het jaarlijks binnenlands gebruik)

Dan de kunst.

Bekend van bakstenen bij museum Boymans van Beuningen, in de tuin van het museum Kröller Müller en op de Emmasingel in Groningen: de Deense schilder, beeldhouwer en architect Per Kirkeby, die na een hersenbloeding zichzelf weer moest zien te vinden (fraai vastgelegd in de documentaire Man Falling – hier de trailer).

Vindarnas tempel in Gothenburg – Zweden (1992)

Sculptuur bij station in Humlebæk – Denenmarken (1994)

Sculptuur bij Deutsche nationalbibliothek, Frankfurt – Duitsland (1996)

Opera per Torino – Italië (2005)

Bekijk ook Kirkeby’s bakstenen in Bremen (Verkehrs-Turm,1988) en Antwerpen (Middelheim, 1993).

Volgende week gaan we wat dieper in op dat wonderlijke rechthoekige brok klei.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.