Schipperen

Het is schipperen als ‘burgemeester in oorlogstijd’. Laveren tussen xenofobe burgers, het COA en het eigen geweten. En toch... Als er bij ons een leegstaand hotel beschikbaar zou zijn, zoals in Albergen, dan hadden we het gekocht. En daar de opvang geregeld. In Krimpen aan den IJssel hield burgemeester Martijn Vroom (CDA) eerder, zoals menig collega, ‘de boot wat af’ toen het COA aanklopte. Maar voor een rechtgeaard CDA’er is geweten een lastig ding. Zeker als de dominee daar ook een beroep op doet (bron PZC 2 september) . Thuisgekomen van kerkgang zag de burgemeester op televisie hoe makkelijk en snel een goed geoutilleerd tentenkamp overeind gezet kon worden om een feestje (Lowlands) mogelijk te maken. En een tijdelijke opvang voor asielzoekers lukt dan niet? Dat knaagt. Daar klopte de verlossing aan de deur. Het COA moest een boot verplaatsen. Met aan boord zo’n 150 moeders, tieners, kinderen en baby’s uit onveilige landen. Afkomstig uit Middelharnis. Het bestuur van Middelharnis (met ook een CDA-burgemeester) had daar al wat ervaring mee. Eerder vond men dat er, inclusief twee maanden verlenging, wel voldoende was gedaan aan naastenliefde en internationale solidariteit. Onder het motto ‘afspraak is afspraak’ moest de riviercruiser ‘Poseidon’, met aan boord 75 asielzoekers, vertrekken. Een petitie van een paar duizend Middelharnissers die opriep de asielzoekers in Middelharnis te houden, mocht niet baten. En nu mag Krimpen aan den IJssel 150 vluchtelingen overnemen van Middelharnis. Welkom geheten door een burgemeester die ze liever in een hotel had gezien. Maar ja, geen leeg hotel beschikbaar in zijn gemeente. Het zal van niet al te lange duur zijn want 15 december gaan de trossen weer los omdat binnenvaartschippers de aanlegsteiger nodig hebben. De burgemeester kan daar weinig aan doen. De verenigde zee- en riviercruisers en drijvende hoteliers varen er ondertussen wel bij. Minstens 35 schepen zijn dankzij de asielzoekers de coronacrisis bijna te boven. Zo gaat dat in oorlogstijd.

Foto: Google streetview schermafbeelding

Opvang van hot naar her

In steeds meer gemeenten komen er opvanglocaties voor asielzoekers bij. Dat gaat zo snel dat, eindelijk, het grasveld voor de opvanglocatie in Ter Apel een nachtje bijna leeg was.

In 159 gemeenten is vanaf 14 september vorig jaar tot nu noodopvang beschikbaar gemaakt. (bronnen: COA gerealiseerde opvang en nieuwsberichten over recente opvanglocaties). De helft daarvan kwam tot stand in gemeenten waar al een asielzoekerscentrum is.

Van de 126 opvanglocaties die vermeld zijn in de COA locatiezoeker is 47% een tijdelijke (nood)voorziening.
Daarvan is 22% hotel, 17% een armada van (cruise)schepen en 10% sport-of evenementenhal. Met hartverwarmende of hoopgevende namen als ‘De Rustende Jager’ (hotel Nieuw Vennep), ‘Liberty Ann’ (boot Haarlem) en ‘De Horizon’(boot Rotterdam).

Al die noodopvang is tijdelijk. Soms zelfs heel tijdelijk: één nacht verblijven en de volgende dag terug naar Ter Apel of door naar een andere tijdelijk locatie.
We gaan er maar even niet van uit er een beleidsopvatting achter ligt dat het nu eenmaal de leefstijl van asielzoekers is om van hot naar her te trekken, maar dat veelvuldige verkassen komt de gezondheid van de mensen ook niet ten goede.

Het ontbreekt natuurlijk nog steeds aan meer structurele opvang capaciteit. In 185 gemeenten is (nog?) niets wat concrete solidariteit betreft. Met allerlei smoezen worden de boten afgehouden. Eén zo’n ijzersterke smoes is: in 2015 wilden we wel maar de COA niet, dus nou zoeken ze het zelf maar uit.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: SP Groningen (cc)

Het COA verrast gemeenten

COLUMN - Dat het COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers) voor verrassingen zorgt, is niet uniek voor Albergen, gemeente Tubbergen. Hoewel de ene verrassing de andere niet is, zetten we hier wat recente verrassingen op een rij. Zoek de verschillen en overeenkomsten met Albergen.

29 juni

Buurtbewoners rond twee sporthalen in Waalre waren “verrast over de opvang van asielzoekers”. Ze staan achter de gemeentelijke plannen voor de opvang. Vooral omdat de opvang maar twee tot drie weken zou duren?

21 juli

Een deel van de omwonenden van sporthal de Pompenmaker in Heeze waren verrast over de opvang van 225 asielzoekers voor een periode van drie weken. Loco-burgermeester De Bruijn heeft op een informatieavond uitgelegd dat dit echt niet anders kon. Ik snap dat niet iedereen helemaal tevreden is, maar er is sprake van een crisissituatie”.

10 augustus

In Houten worden 135 vluchtelingen opgevangen in een Van der Valk Hotel. De gemeente hoorde er één dag van tevoren pas van. De burgemeester had het graag wat eerder geweten. De gemeente was al in gesprek met het COA over een structurele opvang over een periode van vijftien jaar.  De lokale politieke partij ITH (Inwonerspartij Toekomst Houten) wil dat het COA nu eerst excuses maakt alvorens de gemeente het gesprek voortzet.

Foto: Directie Voorlichting (cc)

Opvang naar vermogen

ANALYSE - In ons artikel van gisteren constateerden we dat van de vijftien rijkste gemeenten, er slechts één een (tijdelijke) noodopvang voor (zieke) asielzoekers had.

De aanleiding tot dit onderzoekje was tweeledig:
1) In het NOS Kiezersdebat voor de gemeenteraadsverkiezingen (16 maart) stelde Lilian Marijnissen (SP) voor om de Oekraïense vluchtelingen op te vangen “in de rijke buurten, in de rijke gemeenten”. Ze is van mening dat niet de armste gemeenten de zwaarste lasten moeten dragen, zoals in 2015 het geval was bij de opvang van duizenden Syriërs die de oorlog ontvluchtten.

2) EenVandaag (AvroTros) zocht het uit en zag dat Marijnissen gelijk had:

De armste 25 procent namen zo’n 11.000 vluchtelingen op, terwijl de 25 procent rijksten maar 3.300 vluchtelingen opnamen.

Huidige situatie

Om ons artikel van gisteren volledig te maken, hebben we nu naar alle huidige gemeenten gekeken. Is er wat er veranderd sinds 2015? Nee, nog steeds vangen de rijkste gemeenten maar zuinigjes asielzoekers op. We kunnen vandaag concluderen dat:

De armste 25 procent nemen zo’n 9.668 vluchtelingen op, terwijl de 25 procent rijksten maar 215 vluchtelingen opnemen.

Het verschil is dus groter geworden. Verdelen we de 344 gemeenten in 172 gemeenten met minder vermogen dan de andere 172, dan dragen ook hier de minder vermogende gemeenten de zwaarste lasten:
De ‘armere’  50 procent nemen zo’n 28.375 vluchtelingen op, terwijl de 50 procent ‘rijkere’ maar 8.378 vluchtelingen opnemen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: SP Groningen (cc)

Vluchtelingen in rijkste gemeenten

In het NOS Kiezersdebat voor de gemeenteraadsverkiezingen (16 maart) stelde Lilian Marijnissen (SP) voor om de Oekraïense vluchtelingen op te vangen “in de rijke buurten, in de rijke gemeenten”.

Ze onderbouwde die opvatting met een verwijzing naar de opvang van Syrische vluchtelingen in 2015:

De vorige keer dat er veel vluchtelingen hierheen kwamen, waren het gemeenten met laagste inkomens die drie keer meer vluchtelingen opvingen dan de gemeenten met de hoogste inkomens

EenVandaag (AvroTros) zocht dat uit. En jawel:

De armste 25 procent namen zo’n 11.000 vluchtelingen op, terwijl de 25 procent rijksten maar 3.300 vluchtelingen opnamen.

Hoe gaat het nu?

We keken naar de gemeenten waar het doorsnee vermogen van huishoudens (CBS 2019) boven de zogenaamde ‘Balkenendenorm’ ligt. Dat zijn vijftien gemeenten:

Bloemendaal, Laren (NH.), Rozendaal, Heemstede, Alphen-Chaam, Hilvarenbeek, Bunnik, Oirschot, Bergen (NH.), Heeze-Leende, Blaricum, Bergeijk, Staphorst, Reusel-De Mierden en Landsmeer.

Vervolgens keken we welke van die gemeenten momenteel een COA-locatie hebben. Dat bleek alleen in de gemeente Bergeijk het geval. Daar is een tijdelijke noodopvang voor asielzoekers die besmet zijn geraakt met Covid.
Volgens de COA-informatie loopt het contact met de gemeente tot 31 maart. Of de opvang inderdaad gesloten is of misschien verlengd, konden wij nergens vinden.

Foto: Directie Voorlichting (cc)

Een beschaafd land onwaardig

Kom kijken, haal je wijsheid niet uit de dossiers. Dan zie je met eigen ogen ons eigen Lampedusa. En daar word je dus echt beroerd van.

Koen Schuiling, burgemeester van Groningen en voorzitter van de Veiligheidsregio Groningen, heeft de situatie in de asielzoekersopvang in Ter Apel wel met eigen ogen gezien. In een interview met Binnenlands Bestuur doet hij zijn verhaal.

De situatie in het overvolle opvangcentrum is aan alle kanten beschamend. En dat geldt ook voor de houding van sommige gemeenten. Binnenland Bestuur schrijft:

En wat net zo beschamend is, is dat nogal wat van zijn eerbiedwaardige collega’s in den lande zien dat de opvang in Groningen mensonwaardig is, zelf genoeg opvangmogelijkheden hebben, maar geen vinger uitsteken.

De burgemeester wil niet aan ‘naming & shaming’ doen. Maar wie een beetje moeite doet komt er al snel achter dat in 246 gemeenten geen asielzoekersopvang is. Als ook maar vijftig van die gemeenten een beetje hun best er voor doen, zou dat al gauw ruim 26.600 extra opvangplaatsen op kunnen leveren.

Dat is ook ruim genoeg om de huidige achterstand met het huisvesten van 10.563 statushouders in te lopen. Slechts 20 gemeenten voldoen aan de taakstelling. Koen Schuiling stipt in het interview de huidige voortvarendheid aan waarmee die gemeenten en Rijksoverheid nu opvang weten te regelen voor vluchtelingen uit Oekraïne. Met enig cynisme put hij daar hoop uit:

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: SP Groningen (cc)

Het is oorlog en we vangen op…

Twee nieuwsberichten:
30 maart website Rijksoverheid: De opvang van vluchtelingen uit Oekraïne krijgt steeds meer vorm.
5 april NOS: De asielzoekerscentra (azc’s) zitten overvol. Zeker een derde van de mensen in een azc heeft recht op een huis, maar moet vaak vele maanden wachten op de sleutel.

Het wordt nog erger. Het leger gaat oefenen en wil de kazerne terug waar Afghanen zijn ondergebracht die nog maar kort geleden werden opgevangen. U weet wel: de Afghanen die voor Nederland getolkt, gereden en gegidst hebben en de Taliban zijn ontvlucht. Per 1 mei moet de kazerne leeg zijn.

Op diezelfde dag verwacht Defensie dat ook de opvang in de Harskamp leegstroomt. Daar zijn nu gevluchte Oekraïners ondergebracht. Die kunnen dus meteen wennen aan wat gebruikelijk is in de Nederlandse vluchtelingen opvang.

Is dat overdreven gesteld? Absoluut niet.

Bootvluchtelingen

In meerdere plaatsen zijn vluchtelingen opgevangen op riviercruiseschepen. Voor een deel betreft het statushouders die verplaatst zijn om de asielzoekerscentra te ontlasten. Hoe het momenteel gaat met de  ‘asielboten’ in Huizen, Hellevoetsluis, Zaanstad, Haarlem, Meppel, Rotterdam en Vlaardingen mag u zelf uitzoeken. Maar deze hebben we er uitgelicht:

Hotelschip ‘De Holland’ meerde 19 november vorig jaar aan in Ridderkerk en werd voorbereid om tot uiterlijk 1 februari van dit jaar zo’n 70 asielzoekers op te vangen. Stipt 1 februari voer het schip door naar Krimpen aan den IJssel tot verdriet de vrijwilligers.

Foto: Dennis te D (cc)

Gastvrijheid gesloten

NIEUWS - In drie plaatsen heeft men 25 tot ruim 30 jaar ervaring met de opvang van asielzoekers. Die ervaring wordt weggegooid omdat in ondoorgrondelijke wijsheid is besloten deze plaatsen hun asielzoekerscentra te ontnemen.

In Alkmaar (Noord-Holland) en Sweikhuizen (Limburg) verdwijnt nog dit jaar zo’n 30 jaar ervaring. In Musselkanaal (Groningen) wordt ruim 25 jaar ervaring teniet gedaan.

In Musselkanaal pikt men dat niet zomaar. Namens negen lokale organisaties stuurde de FNV een brandbrief naar de Tweede Kamer en roept de parlementariërs op hun “invloed aan te wenden met het doel om de sluiting van AZC Musselkanaal te laten heroverwegen.” Want, zo staat er ook in de brief, de sluiting van het AZC “zal een ontwrichting van de gemeenschap tot gevolg hebben.

Een gemeenschap ontwricht door de sluiting van een AZC? Dat is tegenwoordig nog eens nieuws.

Ook in Sweikhuizen wordt men niet vrolijk van de sluiting van het lokale azc. Nu heeft men ook daar ervaring mee. In 2012 werd het centrum al eens gesloten, om een jaar later weer open te gaan. Dat leidde destijds eveneens tot lokaal onbegrip. Een Sweikhuizenaar verzuchtte destijds: “Die mensen hebben het al moeilijk genoeg, en nu worden ze ook nog eens uit het asielzoekerscentrum gekegeld. Ik snap gewoon niet waar dat voor nodig is. Mensen opvangen is toch het mooiste wat je kunt doen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.