Het machinisme van Arjen Kleinherenbrink

De tijd van de grote verhalen, de grands récits, is voorbij. Het is alweer veertig jaar geleden dat de Franse filosoof Jean-Francois Lyotard die stelling poneerde. In de wereldpolitiek lijkt ze alweer achterhaald – daar draait het om nationalisme, salafisme en America First –  maar in de filosofie kondigde deze uitspraak de geboorte van het postmodernisme aan. Democratie, wetenschap, kapitalisme, communisme – de oude overkoepelende principes van het modernisme hadden afgedaan. Entree een nieuw tijdperk voorbij de grote verhalen. Sindsdien zoeken postmoderne filosofen als Serres en Deleuze naar een nieuwe visie op de wereld en de werkelijkheid. Niet vanuit abstracte principes (elementaire deeltjes, genen, het geld, de vooruitgang) maar, zeg maar noodgedwongen, 'van onderop'. Vanuit de verschijnselen die we direct waarnemen. En bij die zoekers voegt zich nu de Rotterdamse filosoof (postdoc aan de Erasmus Universiteit) Arjen Kleinherenbrink, met een geheel eigen filosofie, het 'machinisme'.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 12-10-2022

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.