Onderkruipers

Voor een werkgever is een staking niet leuk. Hoe proberen werkgevers onder zo'n staking uit te komen? KLM biedt een goede illustratie. Onderkruipers, het zijn werkwilligen die een staking ondermijnen. Een oud en niet typisch Nederlands begrip. In het Engels heten ze “scabbers”. De meeste talen kennen een minder complimenteus woord voor het fenomeen. In Nederland kennen we het zogenaamde onderkruipersverbod (Artikel 10 wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs, WAADI). Het is een andere werkgever verboden om arbeidskrachten ter beschikking te stellen ter vervanging van stakers. Die andere werkgever is logischerwijs een uitzendbureau maar het kan ook een gewoon een normale werkgever zijn.

Foto: FNV Bondgenoten (cc)

Bij ons is het anders

Zo’n elf maanden geleden begon mijn tijdelijke klus in Europa. Met nog twee maanden te gaan tijd om eens terug te kijken.

Vakbonden verliezen wereldwijd al jarenlang positie en waar zij verliezen komt dit rechtstreeks terug in een toenemende macht van werkgevers. Het gezamenlijke hoogtepunt was zo’n veertig jaar geleden toen één uit drie werknemers lid waren tegen één uit zes nu. Er liggen wat gemeenschappelijke trends onder, maar als ik inzoom op drie landen waar ik veel ben geweest ziet het er telkens anders uit.

In Nederland lag het keerpunt rond 1980. De “aan huis” contributie-inning was overgenomen door de bank, het neoliberalisme was in opkomst en onze economie begon te verschuiven naar een diensteneconomie van inlenen en uitbesteden. Sluipenderwijs verloren we organisatiegraad en dus vakbondsmacht.

Zweden en Hongarije

In Zweden was de vakbond sterk verbonden aan de bijna altijd heersende sociaal democraten. Het lidmaatschap was gekoppeld aan de sociale verzekeringen die door de bonden werden geadministreerd (het zgn. Gents model). Daarnaast had (en heeft) Zweden een sterkere industriële basis.

Toen de sociaal democraten moesten inschikken voor een centrumrechtse regering kwam er druk op de Zweedse verzorgingsstaat. Het Gents model werd in 2007 open getrokken en de zeer hoge organisatiegraad kelderde snel (naar een overigens nog steeds benijdenswaardig niveau van 67%). Maar kennelijk was de klap hard genoeg om de positie te verzwakken en stevig in te grijpen in sociale voorzieningen en rechtszekerheid.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

‘I was a warehouse wage slave’

Het zoveelste inkijkje in de praktijken in een magazijn van een online verkoophuis. Hoe werknemers emotioneel en fysiek worden kapotgemaakt: alles om ze maar steeds harder te doen rennen.

En hoe denkt u dat die spullen die u via het internet aanschaft tegen dergelijke spotprijzen bij u op de mat belanden?

Foto: pt.wikipedia.org

Franse vakbonden reageren gematigd op hervorming arbeidswet

ELDERS - Het buitenland kent de Franse vakbonden vooral van stakingen. Opmerkelijk genoeg blijven de protesten tegen plannen van de regering-Hollande voor een vergaande afbraak van werknemersrechten voorlopig beperkt tot een gezamenlijke verklaring. 

De Franse minister van Arbeid Myriam El Khomri heeft een groot aantal wijzigingen in het Franse arbeidsrecht aangekondigd. Het ontslagrecht wordt versoepeld en de regels voor de 35-urige werkweek zullen minder rigide worden gehanteerd. De werknemer van wie het contract bij de rechter is ontbonden krijgt niet langer 30 maanden maar maximaal 15 maanden salaris doorbetaald. De socialistische regering van premier Manuel Valls verdedigt de maatregelen als middel om de werkloosheid (meer dan 10%) terug te dringen. Tot nu toe is de Franse regering daarin niet geslaagd ondanks forse injecties van staatswege in de Franse economie.

De bescherming van de Franse werknemers gaat in vergelijking met de meeste andere Europese landen vrij ver. Of eigenlijk: terwijl in veel landen de bescherming sinds eind vorige eeuw stapsgewijs is afgebroken zijn de Franse vakbonden er tot nu toe in geslaagd hun achterban te vrijwaren van al te drastische maatregelen. Het idee van de verzorgingsstaat leeft nog in Frankrijk, tot groot verdriet van de grote werkgevers die al jaren aandringen om het land nu eindelijk eens te voegen naar de wetten van de neoliberale economie die elders in Europa al door steeds meer regeringen worden omarmd. Het laatste jaar van een ten dode opgeschreven socialistische regering biedt een uitgelezen kans voor de noodzakelijke hervormingen. Maar hoe zullen de vakbonden reageren?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De kortzichtigheid van flexibele arbeid

Dit artikel van arbeidseconoom Ronald Dekker (Universiteit Tilburg) is overgenomen van Me Judice.

Bedrijven kiezen vaker voor flexibele arbeidscontracten zonder ontslagbescherming, opbouw van sociale zekerheidsrechten of doorstroomperspectief. Terecht dat de vakbonden daar tegen protesteren, stelt arbeidsmarkteconoom Ronald Dekker. Bovendien lijkt de keuze ook vanuit de bedrijven zelf kortzichtig. TNT Post klaagt dat flexibele krachten na twee dagen regen al niet meer komen opdagen. ´If you pay peanuts, you get monkeys´.

Grenzen aan flexibilisering arbeidsmarkt
De directeur van de vereniging van uitzendbedrijven ABU, Aart van der Gaag, stelt dat vakbonden een ‘illusie’ najagen door te hameren op baanzekerheid en dat ‘flexibilisering van de arbeidsmarkt in toekomst alleen maar zal toenemen’ (FD, 23 januari 2011). Van der Gaag is niet de eerste die dit roept, en zal ook niet de laatste zijn. Maar er zijn wel degelijk grenzen aan flexibilisering.

Bedrijven gebruiken flexibele arbeid grofweg om vier redenen: (1) het gaat om werk met een inherent tijdelijk karakter (bv. inval, vervanging, tijdelijk hogere vraag), (2) als verlengde proeftijd, (3) voor de inhuur van specifieke vakkennis of (4) als kostenbesparingsstrategie. Het laatste wordt in de literatuur ‘churning’ genoemd en komt neer op het laten uitvoeren van structureel werk door steeds wisselende tijdelijke krachten die minder kosten dan vaste krachten, omdat ze minder betaald krijgen, niet geschoold worden en geen ontslagbescherming hebben.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Overheid omzeilt massaal in dienst nemen uitzendkrachten

Lodewijk Asscher maakt zich boos over bedrijven als ING die arbeidswetgeving ontduikten maar allerlei overheidsdiensten rouleren zelf ook doodleuk tienduizenden uitzendkrachten.

Want het is natuurlijk niet de bedoeling dat die werkelijk in dienst komen van de overheid.

h/t Bolke

Verbrand op het werk? Smeer er maar mosterd op!

Amerikaanse McDonalds-medewerkers die zich verbranden, melden dat hen wordt verteld om maar mosterd op hun brandwonden te smeren. Gisteren dienden medewerkers 28 klachten in bij de Occupational Safety and Health Administration.

Hoe bizar het ook klinkt, het schijnt geen uitzondering te zijn:

These workers aren’t alone in suffering or witnessing serious burns on the job: According to a survey conducted by Hart Research Associates on behalf of the National Council for Occupational Safety and Health, 87 percent of fast food workers have been injured on the job in the past year, and 79 percent have been burned on the job. Even among workers who don’t work in the kitchen, the burn rate is 61 percent. The workers cite pressure to work too fast, understaffing, missing or damaged protective equipment, and broken or damaged kitchen equipment. More than a third of workers surveyed said their fast food restaurant didn’t have a decent first aid kit, and more than 60 percent of workers in such restaurants said their burns were not appropriately treated, with condiments being a very common manager suggestion for treatment.

Only in America…?

‘Ontslagen TNT-bezorgers illegaal weer aan het werk’

De zegeningen van de privatisering: TNT sluit vestigingen en ontslaat honderden vaste medewerkers, en die kunnen vervolgens via uitzend- en freelanceconstructies weer aan het werk voor… TNT.

Die beschuldiging uit vakbond Abvakabo FNV. TNT zegt zich niet te herkennen in dit beeld en er alles aan te doen om werknemers elders in het bedrijf onder te brengen, aldus het Algemeen Dagblad.

Bezorgers bevestigen het verhaal. ‘Bij ten minste één depot gaat dit zo en zijn tien TNT-medewerkers met behoud van uitkering aan de slag gegaan. Er werken nu nog steeds meerdere mensen op die basis.’

Philip Morris sluit fabriek, eist overwerk

Philip Morris wil per oktober een sigarettenfabriek in Bergen op Zoom sluiten. De loonkosten maken een standplaats in Nederland niet rendabel, zegt ze. Meer dan 1200 mensen verliezen hun baan en hun bron van inkomen.

Een wanhopige staking mocht niet baten. Vanzelfsprekend is het personeel van slag.

Wat hen echter geheel in het verkeerde keelgat schiet, is dat het management van de fabriek nu ook nog eist dat ze gaat overwerken om de opgelopen achterstand en teruggelopen productieaantallen in te halen.

Volgende