Weet wie je in huis haalt

In Engeland bood Google in 2014 aan een handige applicatie voor de zorg te bouwen: artsen en verpleegkundigen konden hun patiënten ermee monitoren op acuut nierfalen. Dat doet zich vaak voor na hartoperaties, maar het komt ook ‘spontaan’ voor. Acuut nierfalen is ernstig: wordt het te laat onderschept, dan raken je nieren zwaar beschadigd, wat vervolgens dialyse of transplantatie vereist. En wie eenmaal acuut nierfalen heeft doorstaan, is nadien veel vatbaarder voor andere nierproblemen. De moeite waard om daar een tool voor te bouwen, zou je denken. Mitsen en maren werden in acht genomen, regels afgesproken, en vooral: er werd vastgelegd wat Google wel en niet met de patiëntgegevens mocht doen. De app beviel, en werd gaandeweg uitgebreid: er kwamen meer functies en andere toepassingen werden verzonnen. De app monde uit in een compleet systeem voor het beheren van patiëntengegevens: Streams, een prachtig elektronisch patiëntendossier. Google beloofde plechtig – en herhaalde dat in 2016 – dat de erin vervatte gegevens ‘nooit gerelateerd zullen worden aan Google accounts of Google diensten’, en de NHS – de Britse gezondheidszorg – geloofde dat. Er werd zelfs een onafhankelijke toezichthouder opgetuigd.

Door: Foto: NEC Corporation of America (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Graag gewone mensentaal

, door

Laatst hielp ik iemand met het installeren van haar iPad. In het installatiemenu werden ons allerlei voorwaarden over rechten en plichten voorgelegd. Tot mijn verbazing wilde de eigenares van de gloednieuwe iPad werkelijk iedere letter gelezen hebben voordat ze verder klikte. Ik werd er vreselijk ongeduldig van. Van die eindeloze pagina’s met ingewikkelde juridische termen; wie leest dat nou?

Ik betrap mezelf erop dat ik een ja-klikker ben geworden. Terms and conditions? “Ach het zal wel.” Klik. Volgens Joran Polak, hoofdredacteur van Security.nl, ben ik niet de enige. “Of mensen nou iets kopen op internet, lid worden van een sociale media site of een nieuwe telefoon activeren, vaak lezen ze de algemene voorwaarden of privacy statements gewoon helemaal niet. Hierdoor komen ze achteraf voor verassingen te staan.”

Neem bijvoorbeeld de opslag van locatiegegevens door smartphones. Twee weken geleden ontstond grote ophef toen bekend werd dat zowel Apple als Google data over de locatie van gebruikers registreert en opslaat op een server. Mark Jansen van Google Benelux verklaarde tegenover Security.nl dat Google gebruikt maakt van een opt-in systeem. “We geven gebruikers van tevoren een keuze en controle over het registeren, delen en gebruik van locaties om te zorgen voor een betere gebruikservaring op hun Android-toestellen.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Databloggen met Sargasso

, door

DATA - Dutch Open Data LabDe wereld draait op data. Nog nooit werd er zoveel data geproduceerd als nu: iedere twee dagen net zoveel als zo’n beetje de hele twee millennia ervoor. De kunst is om eerst informatie en dan kennis uit die data te halen. Bedrijven schrapen internet af en spitten hun klantbestanden door om nieuwe verkoopkansen te vinden en processen te stroomlijnen. Overheden gebruiken enorme publieke (en steeds vaker private) databanken om beleid van een feitelijke basis te voorzien.

Ook de journalistiek – en in het verlengde daarvan de blogosfeer – ontdekt langzaamaan de kracht van data, zoals de onthullingen van WikiLeaks duidelijk maken. In grote gegevensbestanden zitten verhalen verborgen. Over declaratiegedrag van politici. Over wie kent wie in de bovenlaag van het Nederlands bedrijfsleven en openbaar bestuur. Over nieuwe trends in criminaliteit, drank -en drugsgebruik, vervuiling, armoede. Wie de data heeft, kan overheden en bedrijven onder de loep nemen en dus controleren.

Daarnaast worden de technieken om die gevonden informatie aantrekkelijk te presenteren steeds laagdrempeliger. Met een gratis visualisatieprogramma timmer je op je zolderkamer zo een prachtige interactieve infographic in elkaar. Sommige datarepresentaties zijn ware kunstwerken die in een oogopslag een goed verhaal kunnen vertellen. En soms kun je op humoristische wijze een punt maken.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.