Grieks-Macedonisch conflict over de naam Macedonië nadert zijn ontknoping

In de rest van Europa wordt er met verbazing naar gekeken. In de regio is het nog steeds een hot item: de nieuwe naam van de voormalige Joegoslavische republiek Macedonië. Terwijl iedereen gespannen toekeek hoe het Britse parlement de onfortuinlijke premier May overeind hield, won de Griekse premier Alexis Tsipras woensdagavond ook ternauwernood (151 om 148 parlementsleden) een vertrouwensvotum. Tsipras had de stemming zelf uitgelokt nadat Panos Kammenos, leider van zijn coalitiepartner ANEL (Onafhankelijke Grieken) uit de regering was gestapt uit onvrede met de waarschijnlijke goedkeuring van het Prespa-akkoord. Dat is het akkoord dat Tsipras afgelopen zomer sloot met zijn Macedonische ambtgenoot Zoran Zaev waarin staat dat Macedonië (tot nu toe officieel FYROM geheten, voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië) verder gaat onder de naam Noord-Macedonië. In oktober heeft het Macedonische parlement al ingestemd met het akkoord. Dat gebeurde ondanks dat een referendum een te lage opkomst had door een boycot van de oppositie. Oppositie aan twee kanten Het belang van Macedonië bij een overeenkomst met Griekenland is erg groot. Tot nu toe blokkeerde Griekenland de toetreding van het land tot de NAVO en de EU vanwege de claims op de naam Macedonië. Voor de Grieken is het gebruik van die naam door hun noorderburen een teken van gebrek aan respect voor hun geschiedenis en voor de identiteit van de bevolking in de Griekse regio Macedonië. Daar vonden afgelopen najaar heftige demonstraties plaats van Griekse nationalisten die de regering-Tsipras er van wilden weerhouden het akkoord over de nieuwe naam van Macedonië goed te keuren. Aan de andere kant was er in Macedonië ook heftige oppositie tegen de regering Zaev van groepen die wilden verhinderen dat hun land in het westerse kamp terecht komt. Er heerst daar in bepaalde kringen  nog steeds een sterk anti-westers sentiment. Net als in andere voormalige Joegoslavische deelrepublieken zoals Servië en Montenegro blijft men ook in een deel van Macedonië gehecht aan banden met Rusland, het moederland van de Slaven.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 25-09-2022
Foto: Tonja Lapina (cc)

Noord-Macedonië tussen oost en west

, door

ELDERS - Het referendum dat zondag wordt gehouden in de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië gaat over meer dan een nieuwe naam voor het land. Steun van de Grieken voor de voorgestelde oplossing is ook nog allerminst zeker.

De nieuwe naam voor het land, Republiek Noord-Macedonië, staat niet eens in de vraag die de Macedoniërs in het referendum wordt voorgelegd. De aanvaarding van de nieuwe naam dient namelijk een doel en daar is de referendumvraag volkomen duidelijk in: ‘Steunt u het lidmaatschap van de EU en de NAVO door aanvaarding van de overeenkomst tussen Griekenland en Macedonië?’ De polls voorspellen dat een meerderheid deze vraag positief zal beantwoorden. Maar om de uitspraak geldig te maken moet minstens 50% van de kiesgerechtigden zich laten horen. Een tegenvallend resultaat zal het moeilijker maken de tweederde parlementaire meerderheid te vinden voor de grondwetswijzigingen die nodig zijn om de naamsverandering te bezegelen.

Nationalisten roepen op tot een boycot. De verdeeldheid in de grootste nationalistische groepering, de voormalige regeringspartij VMRO-DPMNE lijkt in het voordeel van het ja-kamp. Hristijan Mickovski, leider van deze partij die vanwege corruptie en afluisterschandalen in de oppositie is beland, heeft gezegd het resultaat van het referendum te zullen respecteren. Maar parlementsleden van zijn partij laten andere geluiden horen. Er is nog steeds een sterke anti-westers gezinde minderheid die net als in andere voormalige Joegoslavische deelrepublieken zoals Servië en Montenegro meer hecht aan banden met Rusland, het moederland van de Slaven.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Waan van de dag

Tsipras staakt Griekse steun voor EU-sancties tegen Rusland

, door

Volgens de Griekse premier kan Griekenland een brugfunctie vervullen in de betrekkingen tussen Rusland en de EU, maar vooralsnog voelt het meer alsof Griekenland zich opstelt als Trojaans paard.

Wel Europees geld willen vangen, maar ondertussen de Europese eenheid tegenover Rusland verzwakken.

Foto: GUE/NGL (cc)

Griekenland mag het nu zelf uitzoeken

, door

ELDERS - Na een jarenlang door de EU en het IMF opgelegd versoberingsprogramma in ruil voor leningen om de financiële crisis van het land te boven te komen mag Griekenland het nu zelf weer proberen.

Premier Alexis Tsipras gebruikte grote woorden om het einde te markeren van het internationale leningsprogramma dat Griekenland weer op de been moest helpen. Het was een dag van ‘verlossing’, maar ook het begin van een nieuw tijdperk, zei hij in een door de televisie uitgezonden rede vanaf het eiland Ithaca. ‘Het einde van een Odyssee’, sprak hij in de thuishaven van Odysseus uit het beroemde epos van Homerus. Of alle oudheidkundigen zich in deze vergelijking kunnen vinden valt te bezien.

De reactie van de meeste buitenlandse commentatoren was: Griekenland is er nog lang niet. Eurocommissaris Moscovici voor financiën en economische zaken waarschuwde dat Athene niet moet stoppen met hervormen. Vanaf dinsdag gaat het zogeheten ‘versterkte toezicht op Griekenland’ in. Dit houdt in dat de Commissie nauwlettend in de gaten houdt of het land niet weer in oude fouten vervalt en op veel te grote voet gaat leven. Plannen om het minimumloon te verhogen worden in Brussel en Berlijn met argusogen bekeken.

Neergang zonder einde

Foto: Joanna (cc)

Grieken zijn weinig opgeschoten na twee jaar Tsipras

, door

ELDERS - Griekenland is nog steeds niet verlost van de crisis. Een Grexit blijft mogelijk.

De Griekse regering viert het tweejarig bewind van de Syriza-regering terwijl in Brussel de ministers van de eurozone overleggen over een nieuwe tranche in het financiële steunprogramma. Het zal opnieuw een hele worsteling worden. Binnen de ’troïka’ van geldschieters is er geen eenstemmigheid. Het IMF dreigt af te haken omdat de eisen van de EU, met de Duitsers voorop, niet zouden leiden tot duurzaam herstel. Het IMF meent dat Griekenland met de huidige plannen niet goed verder kan zonder schuldverlichting. Als het IMF wegvalt zou het hele steunprogramma drastisch moeten worden aangepast en dat vereist dan instemming van de parlementen van de Eurolanden. Geen aanlokkelijk scenario in een spannend verkiezingsjaar. In het uiterste geval dreigt Griekenland alsnog uit te komen bij de suggestie van de Duitse minister van Financiën Schäuble, om de eurozone maar even te verlaten. 

Premier Tsipras heeft al aangekondigd dat hij geen nieuwe bezuinigingen wil doorvoeren. Zijn populariteit is tot een dieptepunt gedaald. Acht van de tien Grieken zijn ontevreden over de resultaten van zijn beleid. Als er nu verkiezingen zouden worden gehouden stemt 30% op de rechtse oppositiepartij Nieuwe Democraten en 16% op Syriza. De extreemrechtse Gouden Dageraad verliest niet ondanks de strafrechtelijke vervolging van zijn parlementsleden.

Waan van de dag

Lezing EU-deal Griekenland loopt nogal uiteen

, door

Afgelopen vrijdag wisten de EU-onderhandelaars en Griekenland een gezamenlijk compromis te bereiken. De EU verlengt het schuldsanerings-/steunprogramma voor vier maanden, meldt het NRC, maar dan moest er vandaag wel een lijst liggen met hervormingen die het land gaat nemen. Eind april moet er dan een definitieve lijst liggen.

Naar nu blijkt wordt het compromis door diverse spelers in ieder geval naar de eigen achterban toe behoorlijk verschillend uitgelegd. Zowel de Griekse premier Alexis Tsipras als Jeroen Dijsselbloem houden diametraal tegenovergestelde verhalen over wat het conceptakkoord nu eigenlijk behelst, zo meldt dagblad Metro.

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-11-2022

Waart de geest van Doegin rond in Syriza?

, door

ACHTERGROND - Eergisteren kwam naar buiten dat er contacten zijn (geweest) tussen betrokkenen bij Syriza – onder wie de huidige minister van Buitenlandse Zaken Nikolaos Kotzias – en de übercreep Alexandr Doegin, de fascistische goeroe van het “Eurazianisme” (Rusland als de baas van het hele Europese continent), die geldt als invloedrijk in kringen rond Poetin.

Het is moeilijk te doorgronden of Doegin invloed van betekenis heeft uitgeoefend; je moet eigenlijk Grieks kunnen om in staat te zijn daar een onafhankelijk onderzoek naar te doen. Ik vind de signalen die er zijn zorgelijk, ook al zitten vooral anti-Russische – zo je wilt ‘min of meer propagandisten’ – op deze zaak, zoals Anton Shekhovtsov (zie ook hier) en Christo Grozev.

Maar ook een journalist als Thomas Mayer neemt een en ander serieus. Net als serieuze publicaties als Die Welt, Frankfurter Allgemeine Zeitung en Neue Zürcher Zeitung.

Vast staat, dat Kotzias, de nieuwe Griekse minister van Buitenlandse Zaken, Doegin te gast had op een seminar aan de Universiteit van Piraeus in april 2013. Natuurlijk wil dat niet zeggen dat Kotzias Doegins denkbeelden deelt (alhoewel de Atheense publicist Takis Michas beweert dat Kotzias een bewonderaar is van Doegin); maar het verslag op Doegins site geeft niet het beeld van een verschil in visie.

Waan van de dag

Leeggehaalde ambtswoning voor Tsipras

, door

Classy:

Een lege kluis. Geen zeep. Geen computers. Geen papierwerk. Geen personeel. En geen wachtwoord voor de WiFi. De kersverse Griekse premier Alexis Tsipras trof een volledig leeggehaalde ambtswoning aan toen hij voor het eerst de sleutel in het slot van Maximos Mansion stak.

Of zou dit verhaal – net als de missende W’s op de toetsenborden in het Witte Huis – een hoax zijn?

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.