Nabeschouwing Zomergasten | Adriaan van Dis

RECENSIE – Zesde en laatste aflevering van Zomergasten. Waarin Adriaan van Dis ons wil doen geloven dat hij geobsedeerd is door menselijke ellende, maar zijn fragmenten en zijn voorkomen iets anders verraden. “Ik maak weer iets esthetisch van iets gruwelijks”, zei Adriaan van Dis toen hij vertelde over een Afrikaans jongetje zonder benen, wiens rompje zat vastgeschroefd op een plankje met wieltjes, en die zich met zijn armen voortbewoog als een zeeanemoon. Van Dis vertelde over zijn fascinatie voor mismaakte mensen. Hoe hij er zowel van gruwelt als door aangetrokken wordt. Jan Leyers citeerde Van Dis, ooit zelf presentator van Zomergasten. Dat je aan de keuze van de fragmenten de obsessies van de Zomergast kunt aflezen. Van Dis zelf zei aan het begin van de uitzending dat hij heel erg zijn best had gedaan om géén verhaal te vertellen met zijn fragmenten, maar dat hij, toen hij zijn keuzes overzag, moest toegeven dat dit mislukt was. Zijn fragmenten vertelden wel degelijk een verhaal (en verrieden een obsessie), en dat was oorlog. Maar volgens mij was dat zijn obsessie helemaal niet. 

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: copyright ok. Gecheckt 28-09-2022

Zomergasten | Adriaan van Dis

VOORBESCHOUWING -Vanaf een uurtje of kwart over acht is Adriaan van Dis zo’n drie uur lang de laatste Zomergast van Jan Leyers. Ter gelegenheid daarvan alvast een korte terugblik op het seizoen en een vooruitblik op vanavond.

Vanavond is het alweer de laatste aflevering van Zomergasten van dit jaar. Op het eerste gezicht zou je het niet zo zeggen, maar het was een reeks met aardig wat legendarische momenten. Minstens drie van de zes afleveringen leverden unieke beelden op. Micha Wertheim die een wilde perzik at, de zwetende Jolande Withuis die haar migraine-aanval aankondigde met een wapperende waaier en Lidewij Edelkoort die ineens met zwarte stippen op haar gezicht in de studio zat. Allemaal jamais vu. Tel daar de ultieme saaiheid van Henny Vrienten en de ultieme als bevlogenheid verpakte ijdelheid van Ben Verwaayen bij op en je hebt met een unieke reeks te maken.

En hoe deed de gastheer het? Bijna perfect, durf ik hier te zeggen. Wellicht was hij te licht om een vrijemarktzeloot als Ben Verwaayen het vuur na aan de schenen te leggen, maar eigenlijk is  Zomergasten daar ook niet voor bedoeld. Het programma heet niet voor niets Zomergasten. Een gast moet zich op zijn gemak voelen. Dan heb je geen presentator nodig, en ook geen interviewer, maar een gastheer. Dat was Jan Leyers. Een vriendelijke, meelevende gastheer die het zijn gasten zo gemakkelijk mogelijk wilde maken. Alleen met Micha Wertheim lukte dat niet. Maar ja, dan heb je het ook over een beroepsneuroot die moet leven met de paradox dat hij zich oncomfortabel voelt als het comfortabel wordt.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zomerquote: Het enige goede aan China…


“Het enige goede aan China is dat er geen negers wonen.” (Uit: Een barbaar in China – Adriaan van Dis)

De gids van schrijver Adriaan van Dis, ene Heinz Silbermann (een in Duitsland geboren man met een Zuidafrikaans accent en Brits paspoort), legt tijdens de tocht van de Khunjerab naar Karimabad uit wat hij van China vindt.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.