In memoriam | A.L. Snijders

Mijn vrouw kwam naar me toe en hield haar telefoon op: ‘A.L. Snijders overleden’ las ik. Dat was wel een heel erg Zeer Kort Verhaal, zijn laatste. In mijn boekenkast staan enkele bundels van A.L. Tien stuks tel ik, en dat is inclusief die drie bandjes ‘Berichten aan een hoofdredacteur’ van uitgeverij Thomas Rap uit de jaren negentig. En op dat ene bandje staat op de rug een zetfout: De taal is en hond, staat er. Dat moet ‘een’ zijn’. Een collectors item, vast. Daar begon het voor mij toen mee. Ik kende A.L. Snijders van zijn voordrachten. Op de VPRO radio, uit de tijd dat er nog goeie literaire radioprogramma’s waren. Daar droeg hij zijn ZKV’s voor, zijn Zeer Korte Verhalen. Er zijn niet veel schrijvers die dat genre beoefenen. Gelukkig werd A.L. bekender dan alleen voor het publiek van een obscuur radioprogramma. Regelmatig was hij te gast bij het televisieprogramma De Wereld Draait Door. En zijn schrijverschap werd beloond met de Constantijn Huygensprijs voor zijn oeuvre. Wat zo fijn was aan A.L. Snijders was dat hij zo’n prettige voordrachtstem had. Rustig en met een licht ironisch zweempje er achter. En hij sprak zo duidelijk. Dat maak je wel ‘ns anders mee bij die woordratelaars van tegenwoordig. En als hij zijn ZKV voorlas was dat een volstrekt logische volgorde van zinnen, en toch verrassend. En altijd jaloersmakend precies. Mijn vrouw en ik zijn een keer te gast geweest in het huis, de boerderij van A.L. in Klein Dochteren, een buurtschap bij Lochem, in de Achterhoek. Dat was in november 2009. Dat weet ik, want bij die gelegenheid schreef hij een opdracht, met datum, in zijn bundel ‘De Mol en andere dierenzkv’s ‘. Ik herinner me vooral dat hij zo’n prettige man was. Hij kon inderdaad goed vertellen. Hij was leraar geweest. Dat had er vast mee te maken. ‘Dus dit is die holle plek in die balk waar precies een lucifersdoosje in past?’ vroeg ik toen we in zijn keuken stonden, want dat feitje had ik onthouden van een radio zkv. ‘O, heb ik dat ooit verteld?’ vroeg hij verrast. Ik heb kennelijk, fan als ik was, ook op zaterdag 18 december 2010 een interview uit Trouw geknipt en bewaard tussen de boeken van A.L. Die pagina dwarrelde net naar de grond. Bij het interview, De Tien Geboden, zit een prachtig belichte en bezonken foto van Mark Kohn, die de auteur, en de bedenker, van het zkv recht doet. Vaarwel A.L.

Door: Foto: Maria Willems (met toestemming)
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Marathoninterviews met dode mannen

, door

COLUMN - Omdat ik de laatste tijd weinig zin heb om mijn televisie aan te zetten of, als ik het toch doe, weinig tegenkom dat de moeite van het kijken waard is, voel ik mij genoodzaakt mijn vertier elders te zoeken. Momenteel is dat vooral in oude uitzendingen van de marathoninterviews die de VPRO jaarlijks in komkommer- en kersttijd houdt voor de radio. Al die interviews zijn online te vinden via uw favoriete podcaststreamprogrammaatje. Wat leven we toch in een mooie tijd!

Het voordeel van luisteren is dat je het tijdens iets anders kan doen. Het bereiden van een eenvoudige doch voedzame maaltijd bijvoorbeeld, kun je prima combineren met een uurtje luisteren naar A.L. Snijders die aan Wim Brands vertelt waarom hij de hoerenbuurt van Amsterdam verruilde voor het platteland van Overijssel. Tijdens het opvouwen van de was, later die avond, ga je fijn weer verder waar je bent gebleven en kun je instemmend mee knikken met Snijders die vertelt dat hij ooit met een demonstratie mee deed en jaloers was op de mensen die aan de kant stonden. Dáár hoorde hij thuis, aan de zijlijn.

Momenteel luister ik in etappes naar mijn favoriete marathoninterview tot nu toe, die waarin H.J.A. Hofland aan de tand wordt gevoeld door Ischa Meijer, gehouden in de eerste week van de achtste maand van 1986. Het marathoninterview dat ik daarvoor beluisterde vond twee weken later plaats tussen Karel van het Reve en aartsmompelaar Martin van Amerongen. 

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.