Een bijdrage van gastblogger Toon Kasdorp.
Buitenhof van vandaag (zie onder) had drie gasten, van wie er twee, Herman Tjeenk Willink en Nikolaos van Dam, intellectuelen zijn met grote bestuurlijke ervaring. Dat is een soort waarvan we er in Nederland maar weinig hebben en waar we zuinig op moeten wezen. Tjeenk Willink uitte op diplomatieke manier zijn bezwaren tegen het functioneren van de overheid en de politiek in ons land. Dat zijn bezwaren die men al kon kennen uit zijn jaarverslagen als vicepresident. Ik deel die bezwaren wel maar ga daar hier niet verder op in.
Van Dam legde uit wat precies het probleem is in Syrië en waarom het zo moeilijk oplosbaar is. Syrië heeft net als de buurlanden het regime dat het verdient. Het is juist dat de meerderheid van de bewoners zich erdoor onderdrukt voelt en ook wel terecht. Maar het enige alternatief van het moment lijkt te zijn een dictatuur van de meerderheid en een bloedbad onder de minderheden, ook de minderheden die eigenlijk niets met het geweld van het regime van doen hebben.
De minderheden , maar ook de soennitische bewoners van de grote steden staat niet te popelen om een burgeroorlog te zien uitbreken waarvan de uitkomst hoogst onzeker maar het aantal slachtoffers immens zal zijn. De paar duizend doden van nu zijn kinderspel bij wat er te gebeuren staat als de Alawieten de zaak niet snel in de hand weten te krijgen. Het is duidelijk dat ze daar heel wat meer geweld voor nodig zullen hebben dan ze nu durven inzetten.
Van Dam achtte het verdwijnen van het onderdrukkende regime onvermijdelijk maar het tijdstip waarop en de omstandigheden waaronder erg onzeker. De westerse mogendheden deden het volgens hem allemaal precies verkeerd en hadden zich zelf uit de positie gemanoeuvreerd waarin ze invloed uit konden oefenen op de gang van zaken.
Het is goed zulke dingen eens uit de mond van een onverdachte deskundige te horen.
Wie naar de Nederlandse en ander westerse media luisterde de laatste maanden kreeg de indruk dat er in Syrië sprake was van democraten die het opnamen tegen fascistische autocraten. Op dezelfde manier en in soortgelijke bewoordingen hadden ze het in de maanden ervoor over Libië gehad. Daar bleek na afloop dat de overwinnaars geen haar beter waren dan de verliezers en dat de Libische of de Egyptische bevolking niet zozeer behoefte heeft aan democratie en vrijheid, maar om nu eindelijk eens aan de onderdrukkende in plaats van de onderdrukte kant te staan.
Wie goed naar Van Dam heeft geluisterd begrijpt dat wat wij over Syrië horen een valse voorstelling van zaken is. A pox on both your houses zou het commentaar van de onpartijdige buitenstaander horen te zijn.
Syrië is het prototype van een Arabische samenleving. Die deugt daar evenmin als in het buurland Irak of in het ongelukkige Libanon. Het Sjiïtisch–islamistische buurland Iran steun Syrië omdat het de enige manier lijkt te zijn om haar cliënten in de regio te bereiken. De Arabische liga is Soennitisch en om die reden in sympathie met de opstandelingen. Rusland steunt het Baathregime omdat het dat altijd al gedaan heeft, vanuit de tijd dat Rusland nog de Sovjet Unie en de Baathpartij nog nationaal socialistisch was.
Wat de westerse landen zouden hebben kunnen doen en wat Assad wel gewild zou hebben is Syrië op weg helpen in de richting van een rechtsstaat. Daar zijn belangrijke krachten tegen, onder andere Assads broer, maar het lijkt wel iets te zijn wat de president zelf zou willen. Dat is een langdurig en moeizaam proces maar wel een noodzakelijk preconditie voor democratie.
Het behoud van de seculiere staat en de vorming van een rechtsstaat. Dat zou men moeten proberen en zich laten voorlichten door mensen als Van Dam hoe men dat het beste kan doen.
Reacties (19)
Ik weet het niet. Is het angstbeeld van burgeroorlog niet de troefkaart van Assad zelf? En die opmerking: wat Assad wel gewild zou hebben is Syrië op weg helpen in de richting van een rechtsstaat’ . Tamelijk aanmatigend.
Ik geloof eerder dit: (aanrader, ter leering ende vermaak!)
http://www.youtube.com/watch?v=CdYpeuCGg5g&feature=related
Het is waar dat Syrie altijd een redelijk stabiel land was. Nu nog steeds verblijven er meer dan 1,5 miljoen Iraakse vluchtelingen in dat land waaronder 100.000 en christenen.
(ja die zijn tenminste niet naar west europa getrokken)
Hoe moet het met hen verder en waarom zijn ze niet terug in Irak waar Amerika ‘democratie’heeft gebracht?
Ik zie Syrie eerder als een soort ‘godfather trilogie’ en degenen die profiteerden van het regime mogen voor hun leven vrezen.
Deze Libanese analyse zou ik kunnen onderschrijven:
http://www.dailystar.com.lb/Opinion/Columnist/2012/Jan-26/161085-how-the-assads-won-the-west-over.ashx#axzz1kbaDUOKw
Hoop dat Assad snel vertrokken is. Hoop dat Syriers zelfbewust zijn en trots op hun land. Een lappendeken van culturen, sektes, religies. Daar heb ik wel vertrouwen in dat ze dat zelf beseffen.
Hoop is mooi, vertrouwen naief.
Ik kies partij Harm. Zeer overtuigd en duidelijk.
Dan heeft vertrouwen weinig met naieviteit te maken.
Bedankt voor de link naar YouTube. Buitengewoon, pure kunst!
Ik ben gelijk begonnen om de hele serie te downloaden.
Ik van Syrische komaf, bevestig ik dat Syriers zijn selfbewust van de unieke samenstelling van hun maatschappij en ze noemen het “De prachtige Syrische mosaic” ipv “Een lappendeken van culturen”.
ik werd namelijk ziek van de stelling dat het huidige regime zorgt voor stabilitateit en bescherming voor de minderheden, deze stelling werd eigenlijk gebruikt en misbruikt door de regerende Baath partij zelf.
als een bewijs noem ik de situatie in Syrie voor 1970, dus na de onafhakelijkheid van 1946 kende Syrie een van de beste democratisch systemen in de werled, en trouwens het meest aantal burgers naar ratio met jodse en christelijk geloof, onder het huidige regime is het minst door de afschrikbeeld die het dictator regim van de Baath partij heeft gecreerd.
M. Masri,
Dank voor je toelichting.
“De prachtige Syrische mosaic”
Syrie mag niet kapot!
Met alle respect voor de deskundigheid van een Van Dam, maar dit soort analyses van de Arabische wereld is gevaarlijke onzin. Met name het essentialisme, ‘de syriërs hebben het regime wat het verdient’, het prototype Arabische samenleving wat niet deugt, etc.
Natuurlijk is de situatie in Syrië complex en een gunstige uitkomst allerminst gegarandeerd. Maar dat betekent niet dat als Assad valt dit per definitie slecht afloopt. Gezien de ontwikkelingen van de opstanden tot nu toe ben ik gematigd optimistisch. De toekomst is ongevormd, dus er zijn geen zekerheden. De huidige situatie biedt naar mijn idee juist een enorme kans op een beter Syrië, met een democratische rechtstaat zonder Assad. De huidige situatie biedt ook enorme risico’s, zeker, maar die wegen niet op tegen de huidige ellende en de mogelijke positieve uitkomst.
Voor de goede orde: het Assad regime lijkt me niet meer te verdedigen. Het is een brute dictator, waar iedereen, ook de Alawieten, last van heeft. In gewone tijden worden er al mensen gemarteld en vermoord, dat is nu nog vele malen erger. Bovendien is er van het Assad regime geen hervorming te verwachten, is inmiddels wel gebleken. Geloven dat hij daartoe in staat is is uitermate naïef. Kies je voor Assad, dan kies je voor voortduring van de zeer bloedige status quo en stagnatie, je moet maar durven.
Dan de andere kant. Het is een verkeerde framing om de opstand tegen de dictators in de Arabische wereld te framen in termen van politieke partijen of richtingen. De opstand wordt gevoed door mensen die ontevreden zijn. Ze zijn zelfs zo ontevreden dat ze hun leven wagen om verandering in de situatie te brengen. Organisatie is er niet, die wordt al improviserend via netwerken tot stand gebracht, en naarmate de tijd vordert geïnstitutionaliseerd. Al bestaande structuren surfen mee op de golven van onvrede en opstand, geven daar geen richting aan. Het doel is confuus, maar gezien de huidige rolmodellen juist ook vrij duidelijk: verkiezingen, vrijheid van meningsuiting, bescherming van rechten voor de zwakkeren, tegen corruptie. Alternatieve modellen (nieuwe dictatuur, theocratie) hebben het moeilijk.
Dan Libië. Het lijkt me nog wat vroeg om al te concluderen dat de ‘winnaars’ geen haar beter waren dan de verliezers. De staat Libië is door de verschroeide aarde tactieken van Gadaffi tot de grond toe afgebroken, dat bouw je niet zomaar weer op. Tegenover de losgeslagen milities en de vele duizenden Gadaffi-gevangenen die niet beschermd worden door een rechtstaat staan de inspanningen om de orde te bewaken en toe te werken naar verkiezingen. Ja, Libië is nog steeds in beweging en in veel opzichten er slechter aan toe dan voor de opstand. Maar de huidige situatie is beter dan tijdens de opstand, en er is een grote kans dat ze nog verder verbeterd.
De laatste alinea is natuurlijk belachelijk, in de context van Assads Syrïë. Het huidige Syrië is echt niet wat wij onder een seculiere staat verstaan, en zeker een rechtstaat. Bovendien, als uit de opstand een Syrische rechtstaat komt, is dat seculiere karakter niet zo belangrijk meer.
Er gebeurt een hoop rotzooi in de wereld en het Westen kan niet overal waar iets fout gaat militair gaan interveniëren zoals in Libië.
Het criterium om Westerse militaire interventies te kunnen rechtvaardigen moet zijn het beschermen van Westerse belangen, Westerse belangen definieer ik in de realistische zin en niet in de idealistische zin.
Westerse belangen staan pas op het spel als er sprake is van een duidelijk en realistisch gevaar voor de veiligheid v.h. Westen, Westerse burgers, Westerse bondgenoten en de economische belangen v.h. Westen.
Iets anders rechtvaardigt niet het op het spel zetten v.d. levens van onze militairen en het besteden van ons geld aan een militaire interventie (oorlogen voeren kost namelijk een hoop geld).
Wat nu in Syrië gebeurt is een interne aangelegenheid voor de Syriers zelf.
Assad levert naar mijn mening geen gevaar op voor Westerse belangen er is dus helemaal geen rechtvaardiging voor het Westen om militair te gaan interveniëren.
Als het Westen een manier zoekt om te laten blijken dat ze de mensenrechtenschendende daden v.d. Assad regime en de oppositiestrijders tegen Assad afkeuren dan is daarvoor diplomatieke druk voldoende, economische sancties moeten echt een uiterste middel zijn aangezien je daarmee onvermijdelijk ook de bevolking treft waar je zogenaamd voor opkomt.
Kortom zolang onze (Westerse) belangen niet in gevaar komen is non-interventie op het gebied van militair ingrijpen de beste weg.
@ cerridwen.
Ik denk niet dat Van Dam het in alle opzichten met mijn analyse eens zou zijn en dat hij het in elk geval anders zou hebben uitgedrukt dan ik het doe.
Wat er in de toekomst gebeurt is per definitie onzeker maar sommige aflopen zijn wel meer waarschijnlijk dan andere. Een bloedbad op grote schaal als de Soennieten het voor het zeggen krijgen in Syrië is een van die meer waarschijnlijke manieren waarop de opstand af zou kunnen lopen. Dat ook Alawieten en andere minderheden last hebben van het Assad regime is zeker juist, maar zelf verwachten ze meer problemen als de Soennieten het voor het zeggen krijgen dan ze nu hebben, nu de clan van Assad de macht heeft. Het is een veel voorkomende misvatting dat de dingen niet erger kunnen worden dan ze nu zijn. Het kan altijd erger, ook in Syrië. Ook is het minder van belang wie een opstand begint dan wie er uiteindelijk profijt van zal trekken. Ik denk dat het in belang van iedereen is om Salafisten en andere Islamisten buiten de macht te houden in Arabië. Syrië is wel een seculiere staat en allesbehalve een rechtsstaat. Ik hoop dat de staat seculier blijft en dat het een rechtsstaat wordt. Mijn vermoeden is dat Bashar Assad, de brave oogarts uit Londen dat wel wel wil, maar dat hij stuit op tegenstand bij zijn broer Maher en andere leden van zijn clan. Onder een rechtsstaat versta ik een seculiere rechtsstaat naar westers model en geen islamitische rechtsstaat met een sharia wetgeving. Wie nu nog de overgangsregering in Libië verdedigt is van God los. Het is duidelijk dat Libië er in geen enkel opzicht beter vanaf is dan onder het Chadaffi regime en hetzelfde geldt voor Egypte en alle andere lente staten met een mogelijke uitzondering voor Tunesië
‘Mijn vermoeden is dat Bashar Assad, de brave oogarts uit Londen dat wel wel wil’
Wat wil je hier eigenlijk mee zeggen? Dat de Syriers de terreur maar moeten ondergaan omdat de president geen macht heeft?
Wat Cerridwen zegt: gevaarlijke onzin.
Dat bloedbad wat soennieten zouden gaan aanrichten volgens jou is niet onafhankelijk van de opstelling van de alawieten in het huidige bloedbad.
Dus ja, met elke dode die de ongeregelde milities van Assad veroorzaken wordt de kans op een bloedbad ‘waarschijnlijker’, maar dat lijkt me nog geen reden om Assad te steunen. Je focust heel erg op een mogelijk heel erg bloedbad wat soennieten zouden kunnen gaan aanrichten, maar vergeet dat er nu ook al een bloedbad plaatsvindt, onder opstandige burgers. De kans dat het wraak-bloedbad erger is dan wat er tot nu toe is voorgevallen lijkt me klein, het ontbreekt aan sectarische motivatie en de opstandelingen zijn te ongeorganiseerd.
Volgens mij heb jij je prioriteiten verkeerd. Salafisten en andere islamisten zijn niet intrinsiek slecht, maar ook gewoon mensen. We vinden ze gevaarlijk omdat ze de vrijheid van andersdenkenden willen inperken, en omdat sommige gewelddadig zijn. Maar als het je om die vrijheid en mensenrechten te doen is, kan je toch onmogelijk Assad steunen. Er moet heel wat gebeuren willen de toekomstige machthebbers van Syrië het net zo bond maken.
Het is overigens onverstandig om vanuit de islam gevoerde politiek gelijk te stellen met onvrijheid. Als de meerderheid van de Arabieren op zo’n partij stemt, dan is dat zo. Veel belangrijker zijn de regels van het spel: democratie en rechtstaat (al dan niet gebaseerd op de Sharia). Tot nu toe houden zelfs de salafisten in Egypte zich aan die regels.
Je vertrouwen in Assad is aandoenlijk, maar ook grenzeloos naïef en gevaarlijk. Het is jou toch ook duidelijk dat het Assad regime verantwoordelijk is voor vele doden. Wat de rol van Assad zelf hierin is doet er niet toe, hij blijft als president verantwoordelijk en is niet in staat gebleken enige hervormingen door te voeren.
Over Libië: ik hoor graag wat er dan allemaal zo verschrikkelijk is aan de huidige overgangsregering in Libië. Ten eerste: mensen zijn nu duidelijk beter af dan onder de nadagen van Ghadaffi, toen ze hun leven niet zeker waren in de straten van Tripoli. Ten tweede: geef ze wat tijd om Libië te stabiliseren. Pas over een paar jaar kan je een goede vergelijking trekken tussen het Libië onder Gadaffi (voor de opstand) en het nieuwe Lbië.
Dank je, Cerridwen.
(inderdaad dank je Cerridwen!)
Over aandoenlijk gesproken, (en gevaarlijk en naief.)
prostitute media
http://www.youtube.com/watch?v=72qAlyeCzH8
Wie na wat er de afgelopen jaren is gebeurd in Irak, Afghanistan, Libië en Egypte nog niet inziet dat het verjagen van bestaande regimes de zaak alleen maar erger maakt, gaat dat in de toekomst ook niet meer inzien. De schrijver slaat de spijker op zijn kop.
Alleen vrees ik dat het vestigen van een rechtsstaat weliswaar een ideaal maar ook onbereikbaar is. Als het al lukt om een rechtsstaat te vestigen, dat wil bijvoorbeeld zeggen een staat waar allen (mannen en vrouwen, moslims en niet-moslims) gelijk zijn voor de wet, dan is er het probleem van een groot aantal moslims dat bereid is zich desnoods dood te vechten om aan dat soort Allah-loze toestanden een einde te maken. Wil een staat zich daartegen wapenen, dan moeten er zeer strenge wetten zijn om zulke ‘revolutionairen’ tijdig en definitief uit de maatschappij te verwijderen. De ‘rechtsstaat’ die dan ontstaat kon wel eens veel lijken op de regimes die de afgelopen jaren juist het veld hebben moeten ruimen.
Jouw reactie zou rechtstreeks uit de pers en pr afdelingen van de familie Assad kunnen komen.
Het is twijfelachtig dat iedereen die tegen de dictator is, een ‘islamist’is.
Het escaleert goed de laatste paar dagen, burgeroorlog is zo langzamerhand een feit/onafwendbaar.
Het oh zo veilige Damascus:
http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-16771542
Ook in Aleppo is de bom eindelijk gebarsten. (vele doden)
There was no comment from the Syrian authorities, which restricts media access in the country
Het blijft aandoenlijk om te zien hoe wij Westerlingen onze idealistische drang naar empathie op andere culturen projecteren. Wij moeten ons niet bemoeien met wat er in die landen gebeurt, dat is iets voor de Arabische Liga. Empathie is een recente uitvinding in Westerse cultuur, m.n. de West-Europese, die samenhangt met het streven naar democratie en gelijkheid.
Helaas zijn wij slechts een kleine groep in de wereld die zo denken. En helaas is deze groep ook niet echt van het ‘practice what you preach’.
wat een onzin, empathie zit diep in onze genen gebakken. Het belangrijkste verschil is de gemeenschap waar die voor geldt. Maar in deze tijd van facebook, kabeltelevisie en goedkope vluchten zijn ze ook in het Midden Oosten zich bewust van de wereld om hen heen en de menselijkheid van anderen.
“Empathie is een recente uitvinding in Westerse cultuur.”
Je bedoelt dus te zeggen dat niet-Westerlingen geen empathie kennen of kenden. En niet-Westerlingen hebben dus andere hersenen dan Westerlingen: http://www.pnas.org/content/100/9/5497.full