Springen van dolfijnen is gebarentaal

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Reacties (6)

#1 lmgikke

Zoals al eerder gemeld in ‘A hitchhikers guide to the galaxy’, ze waarschuwen ons voor de komende vernietiging van de aarde, bedanken ons voor de vis en zeggen ons vaarwel.

  • Volgende discussie
#2 SN

Morgen in het ligtvoordehandkatern van ’t NRC:

Kwispelen van een hond is gebarentaal. Blazen van een kat is gebarentaal. Het steigeren van een paard is gebarentaal. Het dansen van een bij is gebarentaal.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 BIT

@SN, ja achteraf ligt alles voor de hand. En het blazen van een kat is nou net geen gebaren taal, want juist wel vocaal.

Afgaande op het bericht in de NRC (je moet dan wel wat verder lezen dan alleen de kop) is er nu een verbinding gemaakt tussen bepaald gedrag (springen op een bepaalde manier) en de communicatieve ‘betekenis’ van dat gedrag.
Wat die verbinding is ligt vooraf absoluut niet voor de hand. Net zoals het niet vooraf duidelijk was (kon zijn) waarover en hoe het dansen een bij de nestgenoten informeert.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 SN

@BIT:
Blazen van de kat maakt inderdaad geluid, maar daarmee is het nog niet geen gebaar. Knippen met je vinger naar de ober maakt ook geluid. Een kat blaast nooit zonder kromme rug of dikke staart – toch een duidelijk gebaar.

Elke handeling van elke sociaal dier is in principe communicatie. Het springen van een hond/kat/paard/enz. op een bepaalde manier maakt iets duidelijk aan soortgenoten. Dat bij een dolfijn niet zou gelden zou me verbaast hebben.

Maar inderdaad – de kop is gewoon fout. De beste man heeft niet ontdekt dát springen wat kan betekenen; hij heeft gekeken naar wát welke sprong betekend.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 BIT

@SN:
communicatie bestaat (vaak) uit vocale en niet-vocale signalen (bij mensen noemen we dat verbaal en non-verbaal). Het blazen van een kat is m.i. het vocale deel van een complexer gedrag waar ook vaak niet-vocale communicatie bij zit. Het gaat mij wat ver om dat blazen dan ‘gebarentaal’ te noemen.

Ik zou niet zo snel zeggen dat elke handeling van een sociaal dier communicatie is (en waarom de nadruk op sociaal). Dieren die aan het eten zijn, bv., hebben niet altijd de ‘bedoeling’ dat niet altijd wereldkundig maken.
Een paard dat vluchtend voor de wolven over een boomstam springt, wil met dat springen op zich niet iets specifieks communiceren.
Het geen niet wil zeggen dat anderen daar geen informatie uit kunnen halen (bv.: er is blijkbaar iets waarvoor dit paard weg rent).
Bij communicatie rekenen we meestal de de verstuurder van signalen ook de ‘intentie’ heeft om informatie over te brengen.
Maar goed, we komen nu bij het definieren van communicatie.

Over het stukje in de NRC.
De kop is niet heel handig gekozen, want inderdaad niet het meest opzienbarende van de resultaten. Desalniettemin is de kop ook niet helemaal fout.
Vele soorten ‘spelen’ op een bepaald moment in hun ontwikkeling. Sommige soorten doen dat langer/vaker dan anderen. Bij dat spelen hoort dat het niet functioneel is (anders dan ter lering en vermaak). De speelgedragingen op zich hoeven dan niet communicatief te zijn.
Zo zou het ook hebben kunnen zijn dat al het springen van dolfijnen spel is (dat is het bepaalde gevallen zeker). Naar nu blijkt is dat niet altijd zo.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 SN

Gedeeltelijk wordt het inderdaad een definitiediscussie, ben ik bang.

Blazen niet gebarentaal noemen, daar kan ik nog inkomen – hoewel er wel duidelijk sprake is van communicatie.
Het opdelen van dat blazen in vocaal en niet-vocaal is echter hier nutteloos, omdat die twee bij dit signaal onlosmakelijk verbonden zijn. (projectie denk ik dat dat is, wij mensen communiceren nu eenmaal wel vooral vocaal)

Dat sociale haalde ik erbij omdat, om jouw vluchtend paard maar even te nemen, er wel degelijk informatie wordt overgebracht aan andere paarden als het wegrent, terwijl een andere kakkerlak in een vergelijkbare situatie daar geen informatie uit haalt.

In hoeverre is er bij die dolfijnen echt sprake van gebarentaal blijkt niet uit het stukje van het NRC. Wat de man ziet is een bepaalde beweging, waardoor de groep een bepaalde actie onderneemt. In principe is dat niets anders dan wat er in een vlucht spreeuwen gebeurd, en daarvan zeggen we ook niet dat ze gebarentaal gebruiken.
Een definitie van taal is dat verschillende combinaties van delen verschillende betekenissen kunnen uitdrukken. En daar lijkt me hier geen sprake van.

  • Vorige discussie