serie

Geen bal op tv

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

TV-detective Max Molovich bespreekt alle mooie en minder mooie dingen die hij op TV (en soms zelfs niet op TV) zag.


Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Recensie Zomergasten met Hans Klok

COLUMN, RECENSIE - In de zesde en laatste aflevering van Zomergasten 2021 verschafte Hans Klok ons een kijkje in de wereld van de variété. Hoewel soms wat eentonig, werd het toch een amusante afsluiting van een prima zomergastenseizoen.

Voorafgaand aan de aflevering van Zomergasten met Hans Klok was ik een beetje bang dat ‘the world’s fattest illusionist’ (dixit de Chinezen) deze avond wilde gebruiken om zichzelf van zijn intellectuele kant te laten zien. Die angst bleek ongegrond. Hans Klok heeft zichzelf werkelijk geen seconde anders voorgedaan dan hij is. Hij was meer Hans Klok dan ik me Hans Klok had kunnen voorstellen. Zelfs qua kleding zag hij eruit zoals Hans Klok eruit hoort te zien: met een strakke donkere broek en een witte blouse waarvan de knopen dan wel niet tot de navel open stonden maar helemaal dicht tot en met de bovenste boordknoopjes zat ie ook niet bepaald. Het enige wat ontbrak was een windmachine die zijn haren deed wapperen. Een gemiste kans wat mij betreft. Maar los daarvan werd het een aardig avondje, waarin we een toch wel uniek inkijkje kregen in de wereld van de variété, zoals Hans Klok zijn vakgebied consequent noemde.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Recensie Zomergasten met Alfred Birney

COLUMN, RECENSIE - In de vijfde aflevering van Zomergasten 2021 ontving Janine Abbring schrijver Alfred Birney, bekend geworden met De tolk van Java, over zijn getraumatiseerde vader. Het werd een openhartig gesprek over schuld, boete en spijt… en hoe daarmee te leren leven.

Tegen het einde van de uitzending, vlak nadat we een fragment hebben gezien uit De Geschiedenis van de Toekomst, vertelt Alfred Birney over de korte staat van verlichting die hij ervoer toen hij een aantal jaar geleden bij het graf van zijn Chinese oma stond. Een satori noemde Birney het, Japans voor ‘schouwen’: het moment dat je doorziet hoe alles in elkaar steekt. Even was hij een met de kosmos. En zag hij in hoe zich bevindt op een punt waarop alles wat er gebeurd is en alles wat er gaat gebeuren onlosmakelijk met elkaar verbonden is.

Ook al kon hij het gevoel dat hij had ervaren niet meer terughalen: na dit moment van helderheid was zijn kijk op het leven voorgoed veranderd. Hij had al een paar keer blijk gegeven van een diep besef dat alles met elkaar te maken heeft, dat niets zonder gevolgen is, en dat niets op zichzelf staat. Na het fragment uit Overseas (waarin Filipijnse vrouwen vertellen over hun hondenleven als schoonmaakster in Dubai en Saudi-Arabië) wijst Birney erop wijst dat je het Nederlandse slavernijverleden niet moet beperken tot de slavernij in de Westelijke Overzeese gebieden, maar dat je het in het groter geheel moet zien, inclusief hedendaagse slavernij. Eenzelfde besef zat ook in de lans die Birney brak (na een fragment uit Ik ben een Indo ja, en zo wil ik leven) om niet van een Nederlandse canon, Indische canon en Surinaamse canon te spreken, maar van een Nederlandstalige canon in de literatuur.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Recensie Zomergasten met Sevdaliza

RECENSIE - Tot drie weken geleden had ik nog nooit van Sifan Hassan gehoord. Tot drie dagen geleden had ik nog nooit van Sevdaliza gehoord. Zonder de Olympische Spelen had ik waarschijnlijk nog steeds niet van Sifan Hassan gehoord. Zonder Zomergasten nog steeds niet van Sevdaliza.

(Van de Snollebollekes had ik overigens wel gehoord. Maar dat terzijde.)

Zegt dat iets over mij? Ongetwijfeld. Maar het zegt volgens mij vooral iets over Nederland. Sifan Hassan is niet bekend in Nederland omdat atletiek in Nederland alleen bestaat als de Olympische Spelen bezig zijn. Sevdaliza is niet bekend in Nederland omdat er naast de Snollebollekes nu eenmaal niet al te veel kan bestaan.

In een groot deel van de rest van de wereld is Sevdaliza daarentegen wereldberoemd. Haar nummers zijn miljoenen keren beluisterd, haar video’s honderdduizenden keren bekeken. In de voorbereiding van Zomergasten met Sevdaliza heb ik een aantal van haar video’s tot mij genomen. Om eerlijk te zijn: zowel de muziek als de video’s van Sevdaliza vallen niet allemaal binnen de grenzen van mijn smaak, ook al zijn die grenzen (vind ik zelf althans) behoorlijk rekbaar. De video’s die ik heb gezien zijn me te bombastisch. Haar muziekstijl zag ik omschreven als futuristische r&b. Het gevoel dat mij wel vaker met dit genre bekruipt: wanneer begint het nummer nou? De nummers die ik van Sevdaliza zag, hadden een belofte in zich die maar niet werd ingelost. Dat levert bij mij een gevoel van frustratie op.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Bilalletje moet hangen

COLUMN - Mijn kinderen kijken het Jeugdjournaal. Ik ben de afwasmachine aan het uitruimen. Aan de toon van de presentatrice hoor ik dat er iets vreselijks gebeurd is.

Bilal Wahib, de presentator van Teenage Boss tevens acteur in de serie Mocro Maffia tevens niet onverdienstelijk rapper bij Topnotch heeft live op Instagram een jongen van een jaar of twaalf gevraagd om zijn piemel te laten zien. In ruil daarvoor zou de jongen zeventienduizend euro krijgen. ‘Hou op, hij is minderjarig!’, roept de vriend van Bilal nog, die ook in de live-video zit. Bilal houdt vol. De jongen doet het. Hij laat zijn piemel zien.

De twee vrienden barsten uit in het soort lach dat je lacht als je weet dat je te ver bent gegaan.

De presentatrice van het Jeugdjournaal zegt dat ze niet weten wie het slachtoffer is. ‘We hopen dat het goed met hem gaat’, zegt ze alsof ze vreest dat hij bovenaan een flat staat. Ondertussen is de trein van de Heilige Verontwaardiging al in volle voort door ons land aan het rijden. Mijn landgenoten weten niet hoe snel ze erop moeten klimmen om uit volle borst schande te schreeuwen. De trein rijdt uiteraard ook langs de diverse managers en opdrachtgevers van Bilal, die niet aarzelen om erop te springen. BNN/VARA (van Teenage Boss), Topnotch (Bilals platenlabel) en Videoland (van Mocro Maffia) laten Bilal zonder aarzelen vallen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | de troost van de podcast

COLUMN - Het einde van 2019 werd overschaduwd door de dood van mijn schoonvader. Het begin van 2020 door het nieuws dat mijn schoonmoeder longkanker bleek te hebben. Ik lees in die dagen een aantal stripboeken uit de reeks De Kat van de Rabbijn, over een kat die kan praten nadat hij de papegaai van zijn baas heeft opgegeten.

Omdat de kat verliefd is op de dochter van de rabbijn, wil de kat joods worden. De rabbijn onderwijst hem. De kat begrijpt er weinig van. De rabbijn zegt dat de blik van de kat is vertroebeld door de westerse logos. ‘Een destructief denksysteem’, volgens de rabbijn. ‘Zij voorziet alles van een naam, een etiket, als om te zeggen: deze dingen maken deel uit van mijn systeem, ik heb ze begrepen.’

Maar de dingen zijn niet te begrijpen.

Ik lees ineens poëzie. Ik was nooit zo van de poëzie. Maar sinds de dood van mijn schoonvader ben ik ontvankelijk voor de omwegen die de taal kan de dingen te verwoorden die niet te begrijpen zijn. Ik word op een merkwaardige manier gegrepen door Awater, het lange verhalende gedicht van Martinus Nijhoff, over iemand die na de dood van zijn broer op zoek is naar een reisgenoot. En de gedichten van K. Michel krijgen me ook te pakken. Ik lees in een gedicht over de dood van zijn zus over een zwart ei dat door de graslanden rolt en ‘dat zo niets is als nergens maar kan zijn / zo niets als het gegaap van het heelal / maar slaap kan worden’.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Recensie Zomergasten | Carola Schouten

RECENSIE - De vorige zittende politicus die in Zomergasten plaatsnam tegenover Janine Abbring, was de nimmer aan zichzelf twijfelende Eric Wiebes, Minister van Economische Zaken en Klimaat. Het contrast met Carola Schouten (de vijfde Zomergast van 2020 en de zittende Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) kon bijna niet groter zijn.

Ik heb het stukkie nog even opgezocht dat ik twee jaar geleden had geschreven. Wiebes zette zichzelf neer als een problem solver: iemand die problemen analyseert en oplossingen vindt. Janine Abbring deed haar best om Wiebes op zijn blinde vlekken te wijzen, maar het lukte niet. ‘Wiebes is iemand die zijn eigen denkfouten niet ziet omdat hij zichzelf zo slim vindt dat hij denkt niet in staat te zijn denkfouten te maken’, schreef ik toen.

Net als Wiebes heeft Schouten op negenjarige leeftijd haar vader verloren, maar verdere overeenkomsten zag ik niet. Want in tegenstelling tot Wiebes, is Schouten voortdurend bezig met de vraag of ze het wel goed doet. Of ze de juiste beslissingen neemt. En of ze nog wel oog heeft voor de mensen die haar beleid zullen raken. Hoe vaak zie je een zittende politicus zo openhartig vertellen over haar twijfels en drijfveren? Zelden tot nooit, en het is een verademing. (Tijdens de uitzending schijnt er een aantal boeren per tractor naar het Mediapark te zijn gereden om hun onvrede te uiten over het beleid van Schouten. Ik neem aan dat de betreffende boeren de uitzending hebben gezien en, bittere tranen wenend, na afloop hun vergeving hebben aangeboden. Vergeving die Schouten op haar beurt dan weer huilend zou hebben weggewuifd. Waarna de boeren en Schouten tezamen, in navolging van Bono in het laatste fragment van de avond, Yahweh hebben aangesproken om hun handen te leren het juiste te dragen, in plaats van altijd maar weer die vuist te maken.)

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Recensie Zomergasten | Nazmiye Oral

COLUMN - Op Nederland 3 was gisteravond de eerste uitzending van Zomerpromenade. Dus niet de echte Promenade, maar Zomerpromenade. Met Diederik Ebbinge. Niet dat ik het heb gezien, want ik keek naar Zomergasten met Nazmiye Oral. Net zoiets als Zomerpromenade, maar dan een stuk langer.

Deze derde uitzending van Zomergasten stond in het teken van worden wie je bent. We zagen een scene uit de film Revolver van Guy Ritchie. Waarin de claustrofobische hoofdpersoon vast komt te zitten in een lift en de stemmen in zijn hoofd de vrije loop laat. ‘Je wordt geboren met een fabrieksinstelling’, doceerde Oral. Daarnaast heb je alle ‘voorouderlijke shizzle’ die je meekrijgt. En dan is er invloed van buitenaf die jouw fabrieksinstelling vervormen. Die vervorming, dat is het ego. Het ontmantelen daarvan, is worden wie je bent.

De vraag was natuurlijk: zijn Janine Abbring en Nazmiye Oral in staat om Nazmiye Oral in de drie duur die dit programma duurt te ontmantelen en te laten worden wie ze is?

Worden wie je bent doet vaak pijn, zegt Oral. Mutatie doet pijn. Verandering doet pijn. In een fragment uit Messiah zagen we een Jezus-look-a-like die op de Tempelberg de mensen uitnodigde om zich te laten wegen. Een jongetje stapt naar voren, wordt even later neergeschoten door soldaten, waarna de Messias de kogel uit zijn borst haalt. Het mooie hiervan was, volgens Oral: ‘Er is leven na het oordeel, er is leven na verbanning, er is leven na afgeschreven zijn. Er is leven.’

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Ricky roast Hollywood

COLUMN - Afgelopen zondag werd Hollywood gegrild door Ricky Gervais. Met een serie genadeloze grappen veegde meneer de komiek de vloer aan met een wereld die uit zijn voegen barst van de ijdelheid en zelfvoldaanheid. Tom Hanks die niet weet waar hij moet kijken. Martin Scoresese die met zijn gigantische wenkbrauwen vertelt dat het inderdaad waar is: hij is te klein voor de meeste achtbanen. Wie geniet daar niet van! Martin Koolhoven in ieder geval wel. Die legde een dag later in de De Wereld Draait Door aan Matthäus von Neukirche de grappen uit. ‘Dit is zó goed’, zei hij over de grap dat het In Memoriam dit jaar niet doorging wegens te weinig diversiteit, ‘omdat het gewoon waar is.’

It’s funny, because it’s true.

Het was de vijfde keer dat Ricky Gervais The Golden Globes presenteerde. En de vijfde keer dat hij het zo deed. De hoofdreden dat Gervais dit mag doen: dit willen de mensen zien. En dan niet zozeer de mensen in de zaal, hij doet het voor ons, de sterfelijken. Wij smullen ervan als de groten der aarde op hun nummertje worden gezet, retweeten dat het een aard heeft en prijzen Gervais dat hij de ballen heeft om dat stelletje zelfgenoegzame pricks eens te zeggen waar het op staat. Oftewel: dankzij Ricky Gervais valt er nog wat te genieten aan The Golden Globes. Het is dus zakelijk gezien slim.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Mensen met M.

COLUMN - In een sfeervol ingericht landhuis ontving Margriet van der Linden haar gasten Thierry Baudet en Angela de Jong. Gezellig! Ooit had ik Margriet van der Linden hoog zitten, maar dat is eigenlijk alweer behoorlijk lang geleden.

Denkt u dat er ook maar één kritische vraag is gesteld in Mensen met M? Ik heb ‘m niet kunnen ontdekken. ‘Ben je een buitenmens?’ Dat soort vragen kreeg Thierry voor z’n kiezen. Precies die vraag vond Thierry overigens al te ver gaan. ‘Je probeert me van een label te voorzien’, zei hij. Vond ie niet fijn. Hij was een individu. Wist hij sinds de scheiding van zijn ouders. Misschien kon daar eens een sociologische studie naar gedaan worden: of kinderen van gescheiden ouders zich meer bewust waren van hun individualiteit. ‘Heb je daarom zo’n wantrouwen voor het begrip thuis’, probeerde Margriet. Ik vermoed dat deze vraag knipoogde naar de door Baudet graag gebruikte term oikofobie, de door zijn mentor Roger Scruton gemunte tegenhanger van xenofobie. Oikos betekent ‘huis’ in het Grieks. Thierry zei dat hij wist dat je thuis zomaar kon verdwijnen. Het voorzetje werd vakkundig ingekopt.

Toen het over de (gescheiden) ouders van Thierry ging en hoe zij reageerden op zijn stap richting de politiek, terwijl hij daar naar eigen zegge helemaal niet thuishoort, vertelde de belangrijkste intellectueel van ons land dat zijn moeder haar abonnement op de NRC had opgezegd omdat ze de vele leugens die over haar zoon werden verteld niet meer aankon. Dan zou je zeggen: vraag even welke leugens een gerespecteerd journalistiek orgaan als het NRC zoal verspreidde. Maar neen, Margriet deed geen enkele moeite haar collega’s te verdedigen. De boodschap: NRC = Lügenpresse was overduidelijk.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Ali’s Mensentuin

Een paar jaar geleden ging er een commercial viral van de Deense tv-zender TV2 waarin op het oog zeer verschillende groepen op z’n Dogvilles in hokjes werden gestopt. Hulpverleners in het ene hokje, een motorclub in het andere hokje. Nieuwe Denen tegenover bejaarde Denen. Boeren tegenover stedelingen. Voetbalhooligans tegenover yoga hipsters.

Een man met een clipboard heet ze welkom. ‘Wie van jullie was de clown van de klas?’, vraagt hij. En vanuit alle hokjes komen individuen naar voren. Er volgen meer vragen: ‘Wie van jullie is een stiefouder?’ ‘Wie van jullie danst er graag?’ En zo worden er steeds nieuwe groepjes gevormd. De voice-over neemt het over. ‘Ineens is er een wij’, zegt de stem, ‘Wij die UFO’s hebben gezien. Wij die gepest zijn. En wij die een dierbare hebben verloren.’ De boodschap moge duidelijk zijn: er is meer dat ons verbindt dan we denken. En we moeten wat vaker naar TV2 kijken.

Nu hebben wij hier geen TV2. Maar wel SBS6, de zender van de beroemde filantroop John de Mol. Uit wiens koker het komt, weet ik niet, maar op SBS6 presenteer Ali B. Ali’s Mensentuin, een programma dat onmiskenbaar is geïnspireerd door bovenstaand commercial. Toen ik zocht naar de betreffende commercial, kwam ik terecht op de site van RTL, waar ze het KRO-programma ‘Over de streep’ in herinnering riepen. Dat programma werd gepresenteerd door Arie Boomsma, draaide altijd rond een middelbare school en was van een ondraaglijke sentimentaliteit.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Luis Buñuel, Thierry Baudet en de terugkeer van het schandaal

COLUMN - In Mijn Laatste Snik vertelt regisseur Luis Buñuel over ‘het schandaal’ als belangrijkste wapen van het surrealisme. Niets was heilig voor het surrealisme, behalve het schandaal. Ik citeer even:

De surrealisten (…) streden tegen een maatschappij die ze verfoeiden, met als voornaamste wapen het schandaal. In de strijd tegen de sociale ongelijkheid, tegen het uitbuiten van de ene mens door de ander, tegen de afstompende greep van de godsdienst, het lompe en kolonialistische militarisme, leek het schandaal hun lange tijd de almachtige onthuller, in staat om de geheime en gehate drijfveren bloot te leggen van een systeem dat omver moest worden geworpen.

Buñuels debuutfilm Un Chien Andalou kon op een schandaal rekenen: het regende klachten bij het politiebureau. In de weken dat zijn tweede film (l’Âge d’Or) draaide, braken er zelfs rellen uit. ‘Terwijl de rechtse kranten tegen de film tekeergingen, voerden de ‘Camelots du roi’ en de Patriottische jeugd een aanval uit op de bioscoop, ze reten de schilderijen van de surrealistische expositie in de hal aan flarden, gooiden bommen naar het scherm, braken stoelen in stukken.’ Daarna werd de film verboden, en dat bleef het vijftig jaar.

Buñuel geeft nog een paar voorbeelden van wat kleinere schandalen. Zo was hij tijdens de kerstdagen in 1930 te gast bij een steenrijk echtpaar in Hollywood, samen met een dozijn andere Spanjaarden. Op een gegeven moment begint een van zijn landgenoten een gedicht te declameren dat Buñuel iets te nationalistisch in de oren klinkt. Hij zegt tegen twee bevriende acteurs dat ze moeten wachten totdat hij zijn neus snuit. Als hij dat doet staan ze op en gaan de kerstboom te lijf: ‘Ongelukkigerwijs is het heel moeilijk een kerstboom stuk te krijgen. Vergeefs schaafden we onze handen. Toen grepen we de cadeaus en gooiden ze op de grond om ze te vertrappen.’ Tot verbijstering van de aanwezige gasten.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Game of Thrones

COLUMN - In de dagen rondom de allerlaatste aflevering van Game of Thrones ging er een petitie rond van mensen die een remake het laatste seizoen eisten. Ze waren diep teleurgesteld in de manier waarop de door hen zo geliefde serie afliep.

Ik vrees alleen dat de serie waar ze zo van hielden helemaal niet zo goed was als de serie leek. Volgens mij heeft Game of Thrones ongeveer hetzelfde probleem als de boeken van Dostojevski volgens Karel van het Reve hadden. Van het Reve meende dat de liefhebbers van Dostojevski niet van Dostojevski’s boeken hielden, maar van de boeken die ze dachten dat hij had geschreven. Al die personages lijken heel erg interessant, maar als je iets beter kijkt zijn ze plat als een dubbeltje.

Voor het geval u denkt dat ik Dostojevski slecht vind: ik heb nog nooit iets van Dostojevski gelezen. Alhoewel, helemaal waar is dat niet: ik heb geprobeerd de Gebroeders Karamazov gelezen, maar ik kwam er niet doorheen. En ik heb wat korte verhalen van hem gelezen, die ik me niet kan herinneren. Maar Misdaad en Schuld heb ik bijvoorbeeld nog nooit gelezen. En de Idioot ook niet. Oftewel: ik acht me zelf niet in de positie iets te mogen zeggen over het niveau van de boeken van Dostojevski. Het gaat mij puur om de theorie van Van het Reve, die zich afvroeg waarom zoveel mensen van Dostojevski hielden, terwijl hij het zo verschrikkelijk vond. Zoals Van het Reve over de boeken van Dostojevski dacht, zo denk ik over Game of Thrones: het lijkt een goede serie, dat is het niet.

Volgende