DATA - Op de datablogsite van The Guardian stond eergisteren een stuk met data over de topinkomens. Hoe staat dat ervoor in de verschillende landen? Leuk onderwerp, zeker nu met die discussies over bonussen bijvoorbeeld.
Reflexmatig bekeek ik als eerste de animatie van de Verenigde Staten. Dat verloop is reden genoeg voor een revolutie zou ik zeggen. Nadat zo’n zeventig jaar lang de bovenste 1 en 10% een minder groot deel van het inkomen opslokten, draaide de trend plots om en zijn ze nu bijna weer terug bij waar ze in 1917 ook stonden. Ik heb de data zelf even in onderstaande grafiek samengevat (vanaf 1946 om het overzichtelijk te houden):
Best heftig dus. Maar hoe zit het dan met Nederland?
Helaas loopt de beschikbare data voor Nederland slechts tot 1999. Maar met een half oog kijkend naar vergelijkbare cijfers van het CBS, verwacht ik niet dat het de afgelopen 10 jaar erg anders is geworden.
In Nederland eet de bovenlaag van de inkomensgroepen eigenlijk sinds de jaren tachtig ongeveer hetzelfde deel van de taart op. De diverse kleuren kabinet hebben hier weinig aan veranderd.
Ik heb met opzet de schaal hetzelfde gemaakt als die van de VS. Goed voor het contrast.
En eerlijk is eerlijk, de uitkomst verbaasde me een beetje. Ik had niet een trend verwacht zoals in de VS. Maar ik had wel vanaf jaren tachtig een lichte verschuiving verwacht richting relatief meer inkomen voor de bovenlaag. Ik moet mijn beeld op dit punt dus aanpassen.
Reacties (40)
Tja, het is leuk en alles – veel sneller veel meer verdienen zolang het gemene volk gewoon nog relatief welvarend is (en dat is ze, op dit moment in Nederland). Maar het gaat fout op het moment dat de mega-inflatie toeslaat. En dat staat te gebeuren. Dan zit je opeens met 80% paupers. Ik ben vrij socialistisch als het om inkomens-verdeling gaat: grote verschillen zijn niet goed voor een land. Niet goed voor de ambities van mensen, niet goed voor de saamhorigheid, en niet risico-bestendig.
@1 +1
Dit smaakt naar meer. Maar wat is het inkomen van Bea? Hoe zat het een tijdje geleden ook alweer met Lubbers? Hoe zijn ondernemers en nieuwe rijken in de data verdisconteerd? Wat is mijn inkomen? Gaat het over bruto of netto, over belastbaar verzamelinkomen of worden de ook grijze stromen meegerekend? Hoe wordt oud geld gewaardeerd? Heb je Griekenland, Portugal en Italië ook bekeken?
@about: In de link zit de data en een verwijzing naar de bron. Dus leef je uit :-)
Vroeger waren er niet zo ontzettend veel derivaten, die er vast bij worden opgeteld. Er staan tegenwoordig ook meer kapitaalgoederen, waar meer mee wordt geproduceerd dan vroeger kon. Het is dit soort spontaniteit die me overvalt, als dergelijke statistieken opduiken. Er zijn tegenwoordig trouwens ook meer mensen. Etc.
Steeph, ik zat net een reactie te tikken toen ik met een vergrootglas in je assen zag dat de getallen die ik voor ogen had niet klopten. Zou je iets grotere getallen willen gebruiken voor deze zo belangwekkende grafieken? Overigens +1 voor @1.
@Frank: Aangepast. Zo beter?
Klasse Steeph, dank!
Het is overigens een volkomen verrassende uitkomst voor wat betreft Nederland (leesbare assen doen verrassen). Doen we het toch niet zo slecht. Overigens kan ik me niet voorstellen dat de grote loonstijgingen in de top van het bedrijfsleven in de laatste tien jaar geen invloed zouden hebben op hun aandeel van het totale inkomen.
@Frank: Maar misschien staren we ons een beetje blind op een groepje van 20 topmanagers (waarvan een aantal uit het buitenland). Legt niet genoeg gewicht in de schaal voor de top 1% (ongeveer 70.000 huishoudens zo uit mijn hoofd).
daar zou je nou de onderste 1% bij moeten zetten bijvoorbeeld, zodat je de afstnd daartussen ziet.
Tellen buitenlandse managers wel mee in Nederlandse topinkomen staatjes?
@12 Lijkt mij wel als zij in NL wonen en werken, want dan betalen ze hier belasting.
belasting? betalen ze dat dan? deze mensen hebben toch juist het geld om de specialisten te betalen die dat voorkomen?
@freek: Ja, dat doen ze. Dat hebben we hier ook al een keer voorbij laten komen:
https://sargasso.nl/archief/2011/03/29/sterkste-schouders/
@1: Dan zou je de assen moeten aanpassen, aangezien de onderste 1% waarschijnlijk maar enkele honderdsten procenten aandeel in het inkomen hebben.
Kortom als Nederland hoeven we ons nergens zorgen over te maken.
Interessesant is natuurlijk om te weten hoe dit komt. Hebben we een behoorlijke gelijke verdeling in de salarissen, of is dit het gevolg van een overheid die aan herverdeling doet?
Zeker in het tweede geval wil ik nog wel roepen dat we niet te moeten doorslaan. De rijkste 1% die 5% van het inkomen verdient (dus 5 maal het gemiddelde). De 9% erna komen nauwelijks aan 2,5 maal gemiddeld. Dat klinkt bijna ongezond.
@ 16
Als we samen een inkomen hebben van ongeveer 600 miljard, is 1 % dus gelijk aan 6 mld. Als we het dan over hondersten van procenten gaan hebben, kom je uit op 60 mln (per honderdste).
1% van de nederlandse bevolking zijn 150.000 mensen. Dan kom je dus uit op 400 euro, per persoon per jaar. Vooruit, je zegt enkele honderdste dus ik wil het afronden naar 1000. Maar het blijft onzin.
Waarom erkennen jullie niet gewoon dat hieruit blijkt dat het met inkomensverdeling in nederland dus blijkbaar niet zo slecht gesteld is.
In deze CPB publicatie is data te vinden over het inkomen uit arbeid van de top (10%, 5%, 1%, 0,5% en 0,1%) tot en met 2006. Gegevens zijn te vinden in tabel 2.1 op pagina 21 en zijn gebaseerd op CBS microdata.
Het lijkt dat de knik zich in Nederland juist in 1998 bevindt.
@Jasper: Ha! Dat zocht ik! Dank.
Helaas moet ik nu tot vanavond wachten om de grafiek aan te passen. Maar ik zal zeker een update plaatsen. Want hoewel de trend niet te vergelijken is met die in de VS, is er toch wel sprake van een kentering.
Overigens is dit plaatje wel handig om in te zien dat de 10% groep best breed is. Die start al bij ongeveer 59.000 euro inkomen voor een huishouden namelijk.
http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/inkomen-bestedingen/cijfers/extra/2009-inkomensverdeling.htm
@Steeph; Hoera – ik zit in de 10% !
Ik denk dat je de grafiek hiermee wel kunt verlengen, al is inkomen uit arbeid (uit het CPB document) niet hetzelfde als inkomen.
Mocht je in de historie geïnteresseerd zijn, hier heb je data (excel bestand) voor de VS vanaf 1918. De omslag in 1930 is daar interessant.
Lof! Dit is uitermate nuttig.
Ik kan ook geen assen ontcijferen, maar reactie 19 is behulpzaam. We hebben ons eigen CPB.
Nu kunnen we weer eens kijken wat Judt over gelijkheid in inkomens en prestaties van economieën beweert.
@Tom: Die assen zijn sowieso lastig, of je ze nu kunt lezen of niet.
Heel eenvoudig gezegd: Hoe meer het naar linksonder kruipt, hoe gelijker de inkomensverdeling.
Hoe meer naar rechtsboven, hoe ongelijker.
Naar boven profiteert de top 10% en naar rechts profiteert de top 1%
@Jasper: Ga ik uitzoeken.
@18: Paar tienden dan, beter voor je? Ik weet trouwens niet hoe we iets kunnen erkennen, zo lang we geen recente cijfers hebben. Daarnaast is het nog steeds een feit dat er veel meer mensen onder het gemiddelde zitten dan er boven. Als je dus in #17 spreekt van een “ongezonde” situatie, dan is dat alleen maar zo omdat die bovenste procenten vele malen meer verdienen dan de rest. Dat het in Amerika nog oneerlijker verdeeld is maakt het hier nog geen paradijs.
@21 Dat is wel besteedbaar inkomen, dus na aftrek belastingen en premies. De Hypotheeksubsidie zit daar dus niet in en die pakt uittermate gunstig uit voor de hoogste inkomens.
Overigens zie in niet in je stukje staan de link naar de cijfers van Nederland.
@vandyke: Het artikel van de Guardian bevat onderaan spreadsheet en inline tabel met getallen van alle beschikbare landen.
Een interessant lijntje erbij zou de schuldenlast per inkomenscategorie zijn.
@15
Dat klopt de expats wel. De multinationals waarvoor ze werken vrijwel niets.
@27 Dat had beter gekund: de HRA zit daar dus wel in en het verhoogd dus wel het besteedbare inkomen. Wat niet in het bedrag zit:
“Deze schatting houdt nog geen rekening met allerlei kleinere en grotere posten die het besteedbaar inkomen beïnvloeden. Om het huishoudensinkomen nog nauwkeuriger te bepalen moeten de netto inkomsten uit vermogen (het saldo van ontvangen en betaalde rente, dividend etc.) en de netto ontvangen partneralimentatie meegeteld worden, terwijl betaalde partneralimentatie en de ziektekostenpremie betaald aan verzekeraars nog moet worden afgetrokken.”, aldus de toelichting.
@vandyke: relevante kanttekeningen. Maar het is natuurlijk de vraag of die de trend significant zullen beïnvloeden. Waarschijnlijk is dat effect in alle jaren ongeveer even groot (zeker in relatie tot de totale groep).
Je bent opgelucht omdat een 12 jaar oud cijfer zegt dat we het nog lang niet zo slecht doen als de V.S., Steeph? Hoezo blij met een dode mus. Nee, het feit dat je het met sterk verouderde cijfers moet doen zegt mijn inziens al genoeg. In Nederland weten we het gewoon niet, net zoals zoveel dingen eigenlijk niet weten (bijvoorbeeld hoeveel medische fouten er worden gemaakt per jaar). In Amerika kan je de individuele belastingopgave aanvragen van elk inkomen boven een miljoen.
http://www.irs.gov/taxstats/indtaxstats/article/0,,id=96947,00.html
@vandyke: HRA verlaagt toch gewoon de te betalen belasting?
@30&31: Als kapitaalinkomsten niet in de bovenstaande cijfers voor Nederland zitten is het volledige onzin. Werkelijk. Waar denk je dat de inkomens(ongelijkheid) in de V.S. vandaan komen? Niet uit “sterk stijgende lonen” ofzo. Nee, uit een beurs die drie keer over de kop gaat en CEO’s die de helft van hun beloning in aandelen en opties krijgen.
@32 Ja, maar het is het besteedbaar inkomen waar belastingen vanaf zijn. Dus de HRA verhoogt het besteedbaar inkomen.
@33 lijkt mij ook, maar bonussen zitten wel in het belastbaar inkomen.
Heb je deze cijfers gezien Steeph?
Primair inkomen:
Het primair inkomen bestaat uit inkomen uit arbeid, inkomen uit eigen onderneming en inkomen uit vermogen.
Inkomen uit arbeid bestaat uit loon en salaris inclusief de werknemers- en werkgeversbijdrage in de premies voor de sociale verzekeringen, tantième, spaarloon en de beloning van arbeid die niet in dienstbetrekking is verricht. Ook de waarde van het privégebruik van de auto van de werkgever is hiertoe gerekend.
Inkomen uit eigen onderneming omvat de behaalde winst.
Inkomen uit vermogen bestaat uit de som van inkomsten uit financieel vermogen, inkomsten uit onroerend goed en inkomsten uit overige
bezittingen, verminderd met betaalde rente.”
Ook besteedbaar inkomen zit erin.
@JSK: In mijn stuk verwees ik ook naar recentere cijfers van het CBS (zonder link, want die ben ik onderweg kwijtgeraakt) waarin zichtbaar was dat de laatste vier jaar weinig verandering aangaven. De link van Jasper gooit dat beeld overhoop. Vandaar ook dat ik binnenkort een update maak.
Maar….. de trend hier staat ver af van de trend in de VS.
Ik neem aan (gegeven de bron van the Guardian) dat men wel vergelijkbare cijfers heeft gebruikt.
Kon wel eens dit weekend worden, die update. Druk druk druk.
Mooie beschrijving zeg.. Helemaal top