Vandaag een bijdrage van Peter van het weblog Codes, keuzes en maakbaarheid.
De geestelijke gezondheid in Noord-Holland en Limburg is niet zo best. In Friesland en Drenthe is die een stuk beter. Een klein detail in de CBS-statistieken van Neerlands mentale welbevinden.
Dat nodigt uit eens naar wat andere kenmerken van de provincies te kijken. Waarom staat Noord-Holland bovenaan? Die provincie kent het hoogste aantal werkzame mensen onder de bevolking. Maakt werk dan niet gelukkig? De Noord-Hollanders hebben, na Utrecht, ook het hoogste gemiddelde persoonlijk inkomen. Blijkbaar ook geen garantie voor om van psychische klachten gevrijwaard te zijn.
Waarom staat Groningen, met het hoogste werkloosheidspercentage, niet bovenaan? En Drenthe mag dan het laagste scoren op de geestelijke ongezondheidsladder van het CBS, de provincie volgt Limburg op de voet met het hoogste aantal zelfdodingen.
Als we werk en werkloosheid, inkomen en de geestelijke ongezondheid ook afzetten tegen zelfdodingen en krankzinnige zaken als moord en doodslag, krijgen we deze statistiek (klik op het plaatje voor een grotere versie en klik hier voor de excelsheet, waar de gegevens zijn verzameld).
Wat onmiddelijk opvalt is dat de provincies met de laagste geestelijke ongezondheid, een lager percentage werkenden hebben, een hogere werkloosheid en een lager gemiddeld persoonlijk inkomen, dan Noord-Holland. Minder arbeidsparticipatie en minder geld zijn in Friesland en Drenthe geen redenen op de sofa van de psychiater te gaan liggen. In Groningen lijkt werkloosheid en lager inkomen wel tot een redelijk hoge psychische nood te leiden. Het aantal zelfdodingen ligt er overigens maar net iets hoger dan in Noord-Holland en Limburg.
Het verschil tussen deze twee provincies is opvallend. Beide provincies zijn er geestelijk niet best aan toe. Dat kan niet aan werkgelegenheid en inkomen liggen, want die zijn in Noord-Holland een stuk hoger dan in Limburg. Op die gebieden doet Limburg het net zo beroerd als Friesland en Drenthe, maar de Limburgers lijken er wel veel meer van in de war dan de noorderlingen.
Het beste lijkt de provincie Utrecht er van af te komen. De psychische nood is lager dan in Noord-Holland en Limburg en hoger dan in Friesland en Drenthe. Maar wel minder zelfdodingen en moord en doodslag. En een fraaie arbeidsparticipatie en dito inkomen. Kunnen we concluderen dat het mentale welzijn sterk afhankelijk is van de provinciale volksaard?
Reacties (19)
http://en.wikipedia.org/wiki/Lies,_damned_lies,_and_statistics
Eerst maar eens vanuit de onderbuik reageren- – Het feit dat de GGZ gedeeltelijk provinciaal wordt geregeld, betekent niet dat de verklaring ook op dat niveau gezocht moet worden.
– Daarbij: het westelijk rivierengebied van Gelderland is heel Utrechts in functionele zin, Het zelfde geldt voor Noord Drente (zuidlaren, tynaarlo etc) en Groningen.
– De grafiek is wat onhandig vormgegeven. De lijnen van provincie naar provincie doen het interpretatiegemak geen goed.
– er wordt gesuggereerd dat zelfdoding het gevolg is van economische omstandigheden. Waarop is dat gebaseerd? Waarom niet op, ik sla maar een slag, museumdichtheid, dominante religieuze overtuiging, opleidingsniveau, ooievaarstand (wie herkent het flauwe grapje) of blikseminslagen (dat andere flauwe grapje). Ik bedoel: vanwaar de vooronderstelling dat er een relatie is tussen (individuele) economie en zelfdoding?
Verder denk ik nog even na.
@0
Staafdiagrammen zijn toch echt beter geschikt om een en ander te visualiseren.
Verder wat 1 en 2 zeggen (Bommelerwaard is eigenlijk half Brabants, Veluwe is geen Rijk van Nijmegen, in Grave leest men de Gelderlander etc.)
correlatie ≠ causaliteit..
Peter: Kunnen we concluderen dat het mentale welzijn sterk afhankelijk is van de provinciale volksaard?
Als dat je conclusie is dan ben je wel erg oppervlakkig bezig. Er bestaat niet zoiets als een “provinciale volksaard”.
Verder geloof ik helemaal niets van de hier aangehaalde statistieken. Geestelijke gezondheid kan je ook niet meten, hooguit wat afgeleiden daarvan. En daarbij is het probleem dat het afhankelijk is van het filter waardoor je kijkt.
Nou, niet op grond van dit ‘onderzoek’, in elk geval.
@4: Er is een andere factor die zowel het wonen in een bepaalde provincie als de psychische klachten veroorzaakt? Ik ben benieuwd!
Ik hou het eerder op wel degelijk een causaal verband, waarschijnlijk met een hele berg intermediairen (denk aan verstedelijking, waardoor meer alleenstaanden, meer omgevingsstress, grotere sociaal-economische verschillen, etc).
Komt door al die knotsgekke Amsterdammers.
Ben ik weer.
Eigenlijk is dit artikel (sorry OP) een tamelijk onschuldig voorbeeld van waarom we moeten uitkijken met datamining. Iemand met (voor zover ik kan inschatten) niet extreem veel kennis van GGZ en de relatie gesstelijke gesteldheid-ecomnomische ontwikkeling noch van statistiek, gaat eens eens vrolijk aan de gang met wat vrije ‘onschuldige’ CBStabellen en een tamelijk standaard programma.
Zonder toetsen wordt er dan voorzichtig, dat dan weer wel, naar conclusies toegewerkt. En voor je het weet: mentale gesteldheid hangt samen met provinciale volksaard. Maar die aard is helemaal niet geoperationaliseerd, onderzocht en getoetst. Het is een container die er aan het einde met de haren bij wordt gesleept.
uit een aflevering van Yes Minister(ongeveer):
“the number of people with social cases rises equivalently with the number of social workers employed by a town council. everyone knows that…”
Geestelijke ongezondheid correleert in deze data sterk met moord en doodslag (.57) en iets minder sterk met persoonlijk inkomen (.39) en beroepsbevolking (.36). De correlatie tussen geestelijke ongezondheid en werkloosheid is zwak (.18) en die met zelfdodingen is negatief (-.14). De hoogste correlatie in de data is die tussen werkzame beroepsbevolking en gem. persoonlijk inkomen (.86) en de op een na sterkste correlatie vinden we tussen zelfdodingen en slachtoffers moord en doodslag (-.77)
Wat een waardeloze grafiek: tussen Groningen en Utrecht is een piekje in het persoonlijk inkomen. Vaag. Had natuurlijk een staafdiagram moeten zijn. Die lijnen slaat nergens op; hier is niets lineairs aan.
@5: ” Er bestaat niet zoiets als een “provinciale volksaard”.”
Behalve dan in Limburg, natuurlijk.
Ik vond de verschillen in dat onderzoek nogal klein, veelal tussen de 10% en 15% alles in een band van 5%
Als er nou 5x zoveel mentaal zieken waren in beide provincies dan zou ik er meer waarde aan hechten.
Even twee dingen: het stukje is geïnspireerd op deze waanlink.
De redactie heeft er een bijsluiter bijgedaan. Wie klikt op de link in de aanhef, komt op een eerder artikel dat als thema heeft: knutselen met data om je punt te maken.
Nou heb ik hierboven helemaal geen punt gemaakt, alleen wat vragen opgegooid.
@9: niet extreem veel kennis van GGZ en statistiek? Dat is niet helemaal juist ingeschat. Ik ben wel gek, maar niet achterlijk.
Van de GGZ weet ik genoeg. Ik zie dagelijks patiënten, die dan wel allemaal werkloos zijn en/of een laag inkomen, maar hun ziektebeeld is zeker niet daardoor veroorzaakt. De meesten waren al ziek van hun geboorte.
Toch zie je in statistieken altijd de werk en inkomen genoemd. Het Trimbos-instituut stelt dat er meer psychische ziektebeelden bij lage inkomens voorkomen (29%) dan bij hoge inkomens (10%). En dat bij werkloosheid een score van 37,8% vooromt en bij betaald werk 16%.
Daar gaat op zijn minst de suggestie vanuit dat er een verband is. Ik denk dat het verband voortkomt uit de ziekte en niet andersom. Ben je gek gebogen dan heb je minder kans op goed betaald werk.
Voor psychische klachten als stress, burn outs, paniekaanvallen, geldt misschien wel een werk- en/of inkomen gerelateerde relatie.
Tot slot: Ik wilde laten zien dat je met statistieken nooit voldoende de indivivuele situatie van mensen en/of provincies kan duiden. Ik ben wel nieuwsgierig naar elk mogelijk verband en hoopte dat de kenners hier met aanvullende en veel betere info zouden komen.
Micowoco, nee, ook hier niet.
Er bestaan natuurlijk culturele verschillen tussen regio’s, alleen een blinde zal het ontkennen. Maar met volksaard bedoelt men iets dat erfelijk en dus aangeboren aanwezig is in individuen in een bepaalde regio en dat is echt quatsch.
Voor de criticasters hierboven: hier een exceldocument met een staafdiagram.
Er is nog een factor aan toegevoegd: sociale kracht van de provincies. Ook ontleend aan een onderzoek van het CBS, dat contacten met buren, familie en vertrouwen en overheden peilde. Ook hier amper een verband. Hoewel: Friesland blaakt van sociale kracht en scoort ook laag in pyschische ongezondheid.
Sorry, hier de juiste link die in #17 wordt bedoeld.
Het is wel zo dat als mensen een maal in aanraking geweest zijn met psychische problematiek en dit bekend is, de maatschappij deze mensen geen echte kansen meer geeft en afscheept met lullige vrijwilligersbaantjes en andere zoethouderij. Echt meedoen is er dan niet meer bij.