COLUMN - Wat mij het meeste trof toen ik dertig jaar geleden in Amsterdam aankwam was het alom vertegenwoordigd pragmatisme.
Japan waar ik eerst had gewoond, kun je niet het meest onpraktische land ter aarde noemen, niet waar. De treinen rijden er op de seconde en hun deuren openen op de millimeter op het geschilderde teken. Verpakkingen maak je allemaal open zonder schaar, WC’s spoelen je vieze delen schoon. Op het materiële vlak laten ze de Hollanders ver achter zich. Op het bestuurlijke vlak echter… starre regels. Zo driftig buigen Japanners voor het minste geringste, zo onbuigzaam hun codes.
Frankrijk idem. Niet dat de Fransen buigen, dat doen ze, arrogant bastards die ze zijn, niet graag. Maar die onwil om no nonsense te dealen met de werkelijkheid, de drang om in het veilige van de aangegeven paden te blijven, dat zit er toch echt in.
Hoe verfrissend was het om in de jaren ’80 de Nederlandse aanpak te aanschouwen. Een jeugdwerkeloosheid van 25%? Je geeft ze allemaal, zonder blikken of blozen, gratis net genoeg geld om niet dood te gaan. Dat houdt ze koest. Jongeren kraken panden om in het centrum van grote steden te mogen wonen? Laat ze toch, die panden staan toch leeg. Daar leven de puppies zich uit met kunst en malligheid (een pleonasme) en zo voorkom je een revolutie.
En zou dat toch op een revolutie uitlopen, zoals bij de Provo’s, dan geen bloederige taferelen maar grappige voorstellingen om de regenten aan het denken te zetten. Uiteindelijk komen de protesterenden in de regering. Liever evolutie dan revolutie.
Hiërarchie, daar hebben de Hollanders een bloedhekel aan want contraproductief. Polderen is het toverwoord. Op rustige toon overleggen tot niemand meer tevreden is en iedereen dus tevreden is. Lastige pubers? Geef ze in alles hun zin, ben je van het gedonder af. Straffen werken niet: criminaliteit is een geestesziekte. Daar word je voor behandeld. Teveel junkies op straat? Busje komt zo, met gratis methadon, een legale vorm van heroïne. Blowen niet uit te bannen? Dan haal je het toch uit het strafrecht? Probleem opgelost.
Ik heb het gevoel dat het minder wordt. Groningers morren om de waardedaling van hun huizen. In plaats van ze om te kopen door ze bijvoorbeeld gratis te laten wonen verminderen de energiebedrijven de productie van gas, en kopen ze meer in bij Gazprom. Dat kun je amper pragmatisch meer noemen. Op het gebied van de arbeid zegeviert het Oblomovmensbeeld bij overheid en burgers boven sec handelen op basis van logica. Nu de robots al het werk overnemen komt de proef op de som. Wat gaat Nederland doen? Ik zet mijn 2 centen op het basisinkomen.
Eerder gepubliceerd alhier.
Reacties (22)
Ja, ben maar eens opgegroeid in de eind jaren 80 begin jaren 90. Tussen late hippies en een paar originele (mijn Oma :)). Dan was eind jaren 90 tot nu gewoon kil en koud. Ze gingen van pragmatisme tot een “gevoel van onveiligheid/armoede/ongehoord zijn/etc”, de mensen die je eerste kende als warme personen en soms veel te ver gingen in het knuffelen van geloof (in dit geval Moslims) maar toch behoorlijk onschuldig, waren bijna ineens (zo voelde het althans) nu totaal omgeslagen en hielden je rechts in met het uitbannen van het Abrahamistische geloof, zolang het maar niet HUN geloof was.
We gingen van zelf fouten maken op school tijdens de zelfstudie uren tot “meer rekenen en taal en minder biologie en andere prietpraat!”. Waardoor tripjes na de lokale sloot of het park afgeschaft werden wegens gebrek aan tijd en klagende ouders, want dat was geen meetbare leerervaring. We gingen van de lokale muziekschool die wat langharige alternieve mensen langstuurde met instrumenten en gedichten schrijven tot het mathematische distileren van taal en de regels hiervan. Want wee jouw gebeente als je een fout maakt, en de taal voor jouw iets levends is. De hints waren er al wel, mijn ouders die op school werden geroepen omdat ik Engels, beginnend Deens en Gronings sprak en ze vonden dat mij eerst Nederlands bijgebracht moest worden. Er waren wel al types die zich thuis zouden voelen in het “nieuwe Nederland”.
Ik voelde me niet meer thuis, waar ik eerst een van de trotste Nederlanders was je je voor kunt stellen (omdat we zo vrij waren) begon ik me er steeds meer voor te schamen naarmate de leidraden strakker werden aangetrokken, en er een drang kwam van een bepaalde groep om een verbloemde en schoongewassen waanbeelden van de Nederlandse geschiedenis terug te halen. Net doen alsof de jaren 50 fantastisch waren, of de gouden eeuw of dat Nederland heel veel in te brengen had in de 18e eeuw (totaal niks, ze liepen gewoon maar achter Engeland aan).
Ik zag mensen voor mijn ogen verzuren, en je kon maar niet uitvinden waarom dat was. Totdat ik oud genoeg bent om te realiseren dat iedereen die je kent en die niet bij jouw “familie” (zowel verwanten als vrienden die bij je in de buurt woonden en dezelfde levensstijl hadden) hoort een hypotheek had die vele malen hoger was dan ze ooit op konden brengen. Je begon te realiseren dat haast niemand echt een nieuwe auto kocht, maar ze er wel mee zaten te pronken op zo’n geleende leasebak… je realiseert je ineens dat mensen bang zijn en dat ze ’s nachts niet kunnen slapen waarschijnlijk door realisaties over hoeveel ze nu eigenlijk schuldig waren.
Begon me te realiseren dat mensen in de val waren gelokt door het groot kapitaal. En dat schulden werden gebruikt om slaven van hun te maken, houdt ze angstig en je kunt ze alles verkopen.
Een kraak verbod “Het is toch niet normaal dat die ongewassen hippies zo maar je huisje af konden pakken!” (pertinent niet waar, maar zo werd het verkocht aan de mensen. Mensen die dondersgoed wisten dat gebouwen als het oude Katholiek Ziekenhuis in Groningen nu heel veel goeds doet voor de gemeenschap.).
Overal Camera toezicht :”Mijn dochter voelt zich niet veilig en ook al lost het maar een misdaad op…je hebt toch niks te verbergen?”.
Identificatie plicht: Zie Camera toezicht.
Geen “foute” televisie voor 8 uur, want stel mijn excellente kutkoter ziet de vulva waar hij/zij uitgekropen is (Ja dit is tegenwoordig een wet in Nederland :S) of de tieten waar hij/zij meer dan een jaar aan gezogen heeft (Ja ik breng het wat cru, maar censuur en van boven opgelegde zeden irriteert me gigantisch).
Maar daarentegen na 12 uur zitten al die geile gefrustreerde mannetjes naar de commerciëlen te kijken omdat ze overdag niet aan hun trekken komen.
We kunnen nu verenigingen verbieden: Excuus je bent toch niet voor die pedofielen.
En bijna een internetmuur net als in China: Excuus zie verbieden van het recht op vereniging.
En ga zo maar verder, de Nederlander is bang. Door ze aan hun schulden vast te ketenen en een stigma op armoede te plakken heeft de VVD (met hulp van Faux Links PVDA) succesvol een heel land weten om te buigen naar hun ideaal beeld. Angstige mensen die heel boos worden als je ze bang of “niet vrij” noemt. En om te overcompenseren worden ze gewelddadig. En alles wat we in Nederland niet kunnen overtreffen in agressie? Die schamen we wel de submissie in. Door net zo lang te zoeken tot we iets gevonden hebben of ze te treiteren.
Soms hoor je wel eens wat uit de tijd, een oude Freek de Jonge die zijn mond niet houd en het dan met wat dreigementen en beledigingen over zijn leeftijd mag bekopen. Een soms durft iemand in de verder doodgeslagen jeugd nog wel eens zijn mond open te doen. Maar eigenlijk durft niemand het meer te hard te roepen, ook de jeugd niet meer. Want ja ook zij moeten excellent zijn, met elk jaar een test, en verdorie beter zijn dan andere scholen…. want anders…
Sorry voor mijn rant, maar Nederland is al jaren Nederland niet meer voor me. En elke keer als ik weer eens terug ben voor een paar maanden.. sta ik weer versteld. Zoveel boze chagrijnige en bange mensen. Ik word er altijd maar triest van.
Prachtig. Welkom terug!
Ahhh, vroeger! Wat was alles toch mooi toen je nog jong was. Gelukkig ben jij niet veranderd, maar is die grote boze buitenwereld helemaal anders!
Ach ja, de goeie oude tijd van voor de massaimmigratie. Mooie tijden waren dat.
http://thumbs.dreamstime.com/z/duim-omhoog-emoticon-39250590.jpg
@3: Tja als je Grolschje bent dan was het verleden een nachtmerrie en is het tegenwoordig hemels :). Dat soort types hadden we toen al een hele buurt (gereformeerden die onze oude hond schopten bijvoorbeeld) en een paar leraren. In hun opzicht is het nu “orde en regelmaat en nog lang niet genoeg!” :P.
Maar voor hun waren de jaren 50 natuurlijk helemaal te geeeeek! Toen mocht je die man die zelfmoord pleegde nog gewoon lekker haten als zondaar. En als je graag in jurken liep werd je maar priester verdorie! En Homos die had je toen niet! Lesbiennes alleen in porno. Wat een tijd was dat toen.. he Grolschje? Toen Grolsch nog gewoon naar paardenpis smaakte :).
@2: Dank Michel. En hello to you :)
@1: Puike rant! Dank je hiervoor. “Stigma op armoede”: raak. Armoede is nu iets vies, zoals het dat ook in andere landen was (Frankrijk en de VS bijv). Hier maakte het niet uit als je geen geld had, niemand had geld. Dat was idd een eye opener voor mij. We waren we allemaal armoedig en hadden we de grootste lol. Nu komen we om in de producten en voelen we ons arm als we niet de nieuwste smartfoon hebben.
Armoede is ook iets moeilijks geworden: je kon fijner leven met het absolute minimum dan tegenwoordig. Het is ze gelukt om eigendom af te schaffen. Je moet nu voor alles gebruiksgelden betalen, niets is meer van jou, niets mag je meer goedkoop doorverkopen aan andere armoedzaaiers. Ja, “stigma op armoede”, volkomen mee eens.
“Hoe verfrissend was het om in de jaren ’80 de Nederlandse aanpak te aanschouwen.”
De ironie wil dat in de jaren tachtig Nederland nagenoeg onafgebroken werd geregeerd door CDA/VVD. Hoe rechts wil je het hebben?
Zo zie je maar weer, rechts weet wat goed is voor Nederland. Jammer dat de gemiddelde zelfbenoemde linkse intellectueel (hoog IQ!!! geen MBO!!!) er dertig jaar voor nodig heeft om dit in te zien c.q. toe te geven.
Desondanks verheug ik me op de eerste pro-Rutte columns op dit forum in 2045.
@7
@8: Grappig dat je dit zegt, want het is inderdaad iets wat ik destijds opgemerkt had. Hier was CDA aan het roer dat fantastico zorgde voor zijn schaapjes, veel beter dan François “Roi Soleil” Mitterand met zgn een uiterst linkse regering. Ik heb dan ook toen al de etiquetten links en rechts laten varen. Ze konden mij niets meer brengen. Nu is het helemaal een zooitje. Rechts = racist en links = antiracist, en that’s it. De prullebak in zeg ik.
(Oh wat is het leuk om weer bij Sargasso te zijn)
@9: i see your point. Mijn ‘we’ is echter geen ‘wij jongelingen’. Ook de oudere mensen waren armer dan nu, in ieder geval in mijn kringen. Dat stigma was er nog niet. Men keek niet zo naar mensen. Dat was een groot verschil met Parijs, waar je, zelfs in de intellectuele en kunstzinnige kringen waar ik rondhing – mijn neef was er documentairemaker en correspondent voor het journaal – geen indruk maakte als je niet bezig was te klimmen. Ik was stom verbaasd te ontdekken dat het hier compleet geen rol speelde. Ja, in bepaalde kringen, maar bij de intellectuelen: nope. Men werd gewaardeerd om wat men was niet om wat men deed. It blew my mind.
Heb je deze documentaire gezien: Des patrons et des hommes, van Jean-Michel Meurice? (Ik heb heb de Duitse versie gezien op Arte). Het gaat over de politiek/economische geschiedenis van Frankrijk. Vaak wordt ingegaan op de verschillen met Duitsland. Nederland komt niet ter sprake, maar ik moest bij de verhalen over Duitsland toch ook vaak aan Nederland denken, met name het ‘polderen’. Duitsland en Nederland lijken wat dat betreft veel op elkaar.
Ook de politiek van Mitterrand wordt behandeld: hij heeft uiteindelijk zijn linkse idealen laten varen heeft gekozen voor het neoliberale Europa – en waar we nu de wrange vruchten van plukken. Dit alles was overigens gebaseerd op een foute analyse van de economische problemen van toen.
Zo’n Engelstalig schimpwoord in een kwalificatie van de Fransen zit me dan weer dwars: zou dit niet salauds arrogants moeten zijn of iets dergelijks?
Wat gaat Nederland doen? Met zo’n kabinet als dit ? Ze goochelen met cijfers en de belasting wordt via achterdeurtjes alleen maar hoger . Bij de voordeur zijn ze tolerant en geven ze je 800 euro extra ,maar bij de achterdeur lever je het dubbele in .
.
@6: Hoe maak je uit mijn tekst nou weer op dat ik verlang naar de jaren 50? Is ook nog eens een paar decennia voor mijn tijd.
@1 verdient wen eigen artikel. Zo herkenbaar. De opgekropte onderhuidse woede die nooit tot uiting mag komen en leidt tot een enorme passieve agressie en onderdrukking die je bv. In het autoverkeer ziet terugkomen. De angst voor het oordeel van anderen, de sociale druk, de stigmatisatie en de sociale uitsluiting middels de koude schouder. De roddelcultuur. De ellebogen op de werkplek.
Heel veel aardige mensen van goede wil in NL, maar wat zit er een hoop angst en woede dat zich geen uitweg weet. Een machteloze frustratie die collectief beleefd wordt.
Ik zou zeggen, leer om flink boos te kunnen worden zonder de controle te verliezen. Leer om verbale confrontaties aan te gaan op een harde maar respectvolle manier en deze niet uit de weg te gaan om vervolgens middels roddels en achterklap het eigen gelijk te halen. Dat vind ik een zeer kwalijke eigenschap van de Nederlander, vroeger noemden we dat een NSB mentaliteit.
De Nederlander heet direkt en bot te zijn, maar dat is geen effectieve en productieve manier van communiceren. Dat is doelbewust mensen en plein public onderuit halen zonder respect.
De kunst van het debat, daar is men in Nederland behoorlijk horkerig in. Men hoort zichzelf graag praten en kan slecht luisteren. Men denkt over het algemeen ook niet na voordat men spreekt.
Ik denk dat er meer geknuffeld moet worden. Als je weer een neoliberaal (of hoe de boeman van tegenwoordig ook maar heten mag) tegenkomt, geef hem dan een omhelzing i.p.v. een rant.
Werkt waarschijnlijk ook de combi PVVer-moslim.
@1: Mooi verhaal, daar niet van, maar er klopt helemaal niets van.
Kroning in de jaren tachtig : half Amsterdam afgebroken. Kroning anno nu : heel Nederland viert feest.
Bezuinigen in de jaren tachtig. Aan de lopende band stakingen, het halve land ging plat als de ambtenaar een paar tiende procent moest in leveren.
Bezuiningen anno nu? Drie SP’ers met een lullig hesje.
Politiegeweld in de jaren 80 versus 2015?
‘Vroeger kwam politiegeweld veel vaker voor’
http://nos.nl/op3/artikel/2044603-vroeger-kwam-politiegeweld-veel-vaker-voor.html
Ja, wat waren we toch vreselijk gelukkig in de jaren 80. En wat hebben we het toch slecht anno nu.
Uw werkelijke probleem is dat u inmiddels tot een generatie behoort wiens tijd geweest is. U bent zelf de oude lul geworden waar u zich in de jaren tachtig tegen afzette. Dat is wat pijn doet bij u.
@19: Toen hadden we nog gelode benzine.
@19: De rellen bij de kroning van Beatrix waren volgens mij heel naar.
De politie had voorgesteld een paar wegen te blokkeren door ophaalbruggen op te halen, maar de toenmalige burgemeester deed dat te veel aan de tweede wereldoorlog denken.
Gelukkig is er niet geschoten, maar de politie zat flink knel.
M.b.t. stakingen:
Op zich zijn stakingen niet fijn (je zou maar de Tour de France missen) maar ik vind wel verontrustend dat er nauwelijks geprotesteerd is toen besloten werd dat oudere werklozen hun spaargeld op moeten maken (of huis op moeten eten) tot ze 67 zijn.
Behalve natuurlijk de zeer gekwalificeerden, ook als ze best op hun 65e hun baan zouden willen afstaan aan een jongere.
Tsja de overwegingen van een oud zeikwijf. Hoe serieus moet je die nemen. Ik voel me enigszins verwant. Gezien de leeftijd.
Is er iemand die een boot te koop heeft??? Liefst drijvend.