Persvrijheid neemt overal af

ELDERS - Het jaarlijkse rapport van “Reporters sans Frontières” (RSF) toont overal ter wereld een achteruitgang van de persvrijheid. Ook in Europa.

Een “diepe en verontrustende” daling volgens RSF. Autoritaire regimes, zoals Egypte en Turkije, dragen daaraan bij. Maar er is ook meer staatscontrole, zoals in Polen, en in sommige landen, zoals Libië, wordt het voor journalisten steeds onveiliger. Op de lijst staan vier Europese landen bovenaan: Finland, Nederland, Noorwegen en Denemarken. Van deze landen laat alleen Nederland een stijging in punten zien. Verreweg de meeste Europese landen scoren slechter dan vorig jaar.

In de grootste Europese staten gaat de persvrijheid achteruit. Duitsland (16e van de 180) zakt vier plaatsen vanwege aanvallen van rechtse demonstranten op journalisten en een nieuwe antiterrorismewet. Het Verenigd Koninkrijk (38) loopt ook terug vanwege allerlei veiligheidsmaatregelen die de pers hinderen. Nog verder op de lijst vinden we Frankrijk (45) dat onder de voortdurende uitzonderingstoestand zeven plaatsen zakte, Polen (47, onder de vorige regering nog 18), Hongarije (67, net onder Malawi) en Italië (77, vorig jaar 73). Bulgarije (113) is de laagst scorende EU-lidstaat. De conclusie is dat we in Europa nog niet kunnen juichen over de vrijheid van de media. Elders op de wereld zijn er genoeg landen die beter scoren dan de grootste staten op het oude continent, waar men altijd zo trots is op zijn vrijheid en democratie.

Het onderzoek van RSF is gebaseerd op een enquête onder journalisten waarin gevraagd wordt naar pluralisme en onafhankelijkheid van de media, zelfcensuur, mediawetgeving, openheid en de journalistieke infrastructuur. De uitkomsten van de enquête zijn aangevuld met data over misbruik van de pers en geweld tegen journalisten. De organisatie beschikt daarvoor over een netwerk van 130 medewerkers in alle delen van de wereld.

De Europese Unie draagt ook niet bepaald bij aan verbetering van de persvrijheid. Het Europees Parlement heeft vorige week een regeling aangenomen die, ondanks alle mooie woorden, de persvrijheid schaadt. De regeling moet bedrijfsgeheimen beter beschermen en verplicht lidstaten bedrijven daarin bij te staan. De andere kant van het verhaal is dat het klokkenluiders moeilijker wordt gemaakt om misstanden naar buiten te brengen. En daardoor wordt onderzoeksjournalistiek in het bedrijfsleven dus ook een stuk lastiger.  De Groenen hebben zich tegen de regeling verzet. Europarlementariër Bas Eickhout: “Als deze wet er komt, kunnen bedrijven nog makkelijker misstanden onder de pet houden. Terwijl klokkenluiders de afgelopen tijd essentieel waren in onthullingen over sjoemelende autofabrikanten en belasting ontwijkende multinationals. Zij verdienen bescherming in plaats van straf.”

Het probleem is dat de nieuwe regels de bewijslast voor mogelijk strafbare feiten legt bij de klokkenluiders of onderzoeksjournalisten. Volgens Martin Pigeon van Corporate Europe Observatory zou onder deze nieuwe Europese regeling ook de recente onthulling van de Panama-papers gecriminaliseerd kunnen worden. De Europese Federatie van Journalisten en andere belangenorganisaties menen dat de regeling ter bescherming van bedrijfsgeheimen onvoldoende garanties biedt voor de bescherming van journalisten. Het zal nu vooral van de nationale staten afhangen of zij die bescherming alsnog kunnen waarmaken in de wetgeving die de nieuwe EU-regels moet implementeren. Gezien de resultaten van de RSF-Press Freedom Index 2016 kan daar in sommige landen wel aan getwijfeld worden.

 

 

 

0

Reacties (9)

#1 KJH

Sorry hoor, maar als Hongarije onder Malawi staat, klopt er iets niet met die lijst. Net zoals de plaatsing van de VS: deze lijst wordt onder meer samengesteld door journalisten en wie dan het hardste klaagt, krijgt een lagere plaats.

  • Volgende discussie
#2 Dirk Zeeman

@1: Fijn dat we een expert onder de reageerders hebben. Voor gewone mensen is het best moeilijk om een afgewogen vergelijkend oordeel te vormen over de persvrijheid in diverse verre landen. Maar ik ben blij dat KJH hier even een misstand komt rechtzetten. Overigens zou het fijn zijn als er ook nog argumenten bij aangedragen worden zodat we kunnen volgen waarom het zo onlogisch is dat Hongarije onder Malawi staat.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Krekel

Japan doet het inmiddels slechter dan zowél Hongarije áls Malawi, en is dit jaar 11 plaatsen gezakt — naar 72! …

(in 2010 stonden ze nog op plek 11, mind you … )

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Jos van Dijk

@1: Hebben je de verantwoording gelezen?

the questionnaire is targeted at the media professionals, lawyers and sociologists

Daarnaast houdt RSF bij waar journalisten en media worden misbruikt dan wel te maken hebben met geweld:

A team of specialists, each assigned to a different geographical region, keeps a detailed tally of abuses and violence against journalists and media outlets. These researchers also rely on a network of correspondents in 130 countries.

Het zou te overwegen zijn om het aanklagen van de boodschapper in het geval van een onwelgevallige boodschap ook mee te nemen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 ed

Europa gedraagt zich als een kudde Schaapjes en Wolf Erdogan maakt daar graag misbruik van .

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 KJH

@2: Het is heel simpel. Het zit in de lijst zelf en de delta’s erop van jaar tot jaar. Van een geloofwaardige lijst verwacht je, minus de upsets in een paar door oorlog of rampen of coups d’etat getroffen landen, dat de schommelingen niet dusdanig zijn. Zie Japan. Een geloofwaardige lijst hanteert geloofwaardige metrics, niet de toevallige mening van sociologen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Jos van Dijk

@6: Begrijp ik dat je de lijst geloofwaardig vindt als ie voldoet aan je verwachtingen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Bismarck

@6: Tja, als je je nergens op baseert, is zo’n daling ineens natuurlijk het gevolg van iets dat mis moet zijn met de lijst. Als je daarentegen een klein beetje google zijn werk laat doen, dan is het geen verrassing dat Japan in 2015 kelderde. Kijk dan wat de Japanse pers zelf te zeggen had over de in december 2014 geïntroduceerde wet op “special secrets”, of lees op Wikipedia een samenvatting van de “Venezolaans” aandoende regeringsmaatregelen inzake media, de afgelopen paar jaar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 JANC

@5: Nog wat ontopic te melden ipv jouw gebruikelijke (excuse the pun) geblaat?

  • Vorige discussie