Periodieke veranderingen in temperatuur

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022
en Serie:

DATA - Dat alleen een Siberische winter nog kan voorkomen dat 2014 het warmste jaar wordt sinds 1901, is inmiddels wel duidelijk. Twee andere recente recordjaren (2006 & 2007) en de stijgende wereldtemperaturen laten een duidelijke opwarming zien. Maar is deze opwarming ook gelijk verdeeld?

Om te bepalen wanneer de veranderingen in temperatuur het grootst zijn, hebben we eerst per dag in het jaar het gemiddelde genomen van de eerste 30 jaar van de temperatuurreeks van het KNMI (1901 – 1930). Onderstaande figuur laat voor iedere dag in alle jaren vanaf 1901 zien hoeveel de temperatuur afwijkt van de gemiddelde temperatuur van de periode 1901 – 1930.

Verandering gemiddelde dagtemperatuur (De Bilt)

Wat gelijk opvalt, is dat de opwarming niet gelijk over het jaar is verdeeld. Met name tijdens de lente en de herfst is het een stuk warmer geworden.

Een ander patroon met betrekking tot veranderingen in temperatuur is te zien bij de gemiddelde minimum en maximum temperaturen.

Verandering gemiddelde minimum en maximum temperatuur per jaar (De Bilt)

De 30-jarig voortschrijdende gemiddelden (zwarte lijnen) voor de gemiddelde minimum en maximum temperatuur per jaar (resp. blauw en rood) laten zien dat de gemiddelde minimum temperatuur geleidelijk stijgt, terwijl het voortschrijdend gemiddelde van de maximum temperatuur een flinke dip in de jaren 70 en 80 laat zien. Bovendien is het verschil tussen de oudste en meest recente waarde van het 30-jarig gemiddelde groter bij de minimum temperatuur dan bij de maximum temperatuur.

In onderstaande figuren is duidelijk te zien dat de verandering (opwarming) van de minimum temperaturen veel geleidelijker is en meer verspreid over het jaar dan bij de maximum temperaturen. De dip in de jaargemiddelden van de maximum temperatuur lijkt het gevolg te zijn van lager dan normale maximum temperaturen in februari in de periode 1945 – 1970 en lager dan normale maximum temperaturen eind mei / begin juni in de periode 1960 – 1985.

Verandering minimum dagtemperatuur (De Bilt)

Verandering maximum dagtemperatuur (De Bilt)

Ook al is de opwarming niet gelijk verdeeld over het jaar, Nederland is aanzienlijk warmer geworden vergeleken met het begin van de vorige eeuw.

Reacties (17)

#1 Inkwith Barubador

Ja maar, de opwarming van de Aarde is toch een hoax???

  • Volgende discussie
#2 dus

Heerlijk!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Anton

@1: Je hebt niet goed opgelet. De de hoax bestaat uit twee onderdelen:
1) De eenzijdige verklaring dat CO2 de grootste klimaat driver is door schromelijke overdrijving met behulp van allerlei al lang gefalcificeerde feed forward koppelingen;
2) De eenzijdig focus op, en schromelijke overdrijving van, (mogelijke) negatieve effecten van opwarming.

Dat het klimaat op aarde al veranderd zo lang als de aarde bestaat en dat CO2 een broeikasgas is, zijn beide onomstreden.

Moeilijk he, nuance?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Inkwith Barubador

@3: ”Dat het klimaat op aarde al veranderd zo lang als de aarde bestaat en dat CO2 een broeikasgas is, zijn beide onomstreden.”

Ja maar, voor het overgrote deel van die periode waren er geen mensen die last hadden van de opwarming. NU hebben wij dat probleem wel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 zmoooc

De horizontale strepen in je grafieken zitten m.i. ook al in het dagtemperatuurgemiddelde van 1901-1930. Ik denk dat je dat beter nog wat kunt afvlakken. Nu is de kleur van de grafiek mijns inziens voor een onevenredig groot gedeelte afhankelijk van fluctuaties in de vergelijkingsperiode in plaats van trends in het daggemiddelde.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Anton

@4: Welk probleem?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 raymond

Een heel interessant artikel. Goed geschreven. Slecht een klein puntje. IK begrijp helemaal niets van de rood blauwe grafieken en heb geen idee wat me gelijk op moet vallen. 2014 is beslist een recordjaar. Misschien wel de warmste sinds 1950. Dat het jaar het warmste zou zijn sinds 1700 of zelfs 1500 zoals hier en daar wordt beweerd lijkt mij overdreven.
Verder vindt ik het een verademing om ook eens iets te horen over in de meteorologie gangbare begrippen als maximum en minimum temperaturen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Joost

Anton, in het Engels zeggen ze het mooi: if you find yourself in a hole, stop digging.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 gronk

@0: heatmaps FTW!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Anton

@8: Niet op mij van toepassing, ik zit hier op een heuveltje lekker om me heen te kijken. Wat zie ik daar in de verte? Dat lijkt Lima wel :-).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Joost

@Anton: Ja, dat weet ik. Dit heuveltje:

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Kees Duineveld

@5: De horizontale strepen ontstaan ook bij andere keuzes van de referentie periode. Ze hebben dan andere kleur banden, maar het onderliggende patroon is hetzelfde. Neem bijvoorbeeld 1940 – 1970 als referentie periode en dan wordt Februari begin vorige eeuw wat meer rood. De keuze voor 30 jaar begin vorige eeuw is dat 30 jaar vaak gebruikt wordt om referentie temperaturen te kiezen en oudste data de meest natuurlijke keuze is als referentie.

Het is inderdaad mogelijk wat verder af te vlakken. De gladheid is op dit moment gekozen op basis van twee criteria, gladheid in referentie periode en esthetisch. Bij meer gladheid verbreden de horizontale banden, en de laatste jaren blijven warm.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Steeph

@7: Het eerste linkje in het artikel verwijst naar overduidelijk bewijs dat 2014 warmste jaar wordt sinds 1901. En verder zeggen experts elders dat het zelfs tot 1706 terug gaat:
http://nieuws.weeronline.nl/warmste-jaar-sinds-ten-minste-1706/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Anton

@11: Leuke! En een mooi voorbeeld van projectie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Jaap Walhout

@7: Eigenlijk is het vrij eenvoudig: hoe blauwer, hoe kouder t.o.v. het referentiekader (de eerste 30 jaar) & hoe roder, hoe warmer t.o.v. het referentiekader. Het varieert van 0,9 graden kouder (helder blauw) tot 2,2 graden warmer (helder rood). Aangezien de meest recente jaren steeds roder worden, kun je concluderen dat deze jaren het warmst zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 raymond

@13: De tijdreeksen van temperatuur zijn niet zo simpel te interpreteren. De reeks vanaf 1706 is opgebouwd uit een hele trits kleinere reeksen. Er is heel vaak van locatie gewisseld. Ook de meetprocedure is vaak gewijzigd. Daardoor krijg je allerlei afgrijselijke trendbreuken. In 1950 is de methode van meting heel drastisch gewijzigd. Gevolg een trendbreuk van ruim 1 graad Celsius. Dat is meer dan de hele opwarming de afgelopen 100 jaar. Gevolg; voor 1950 waren hittegolven in Nederland niks bijzonder. Daarna was er een periode van 25 jaar zonder hittegolf. Misschien waren de zomers weinig zaaks, misschien lag het ook aan onderschatten, cq overschatten van de temperaturen. Vandaar dat ik zeg, in elk geval sinds 1950.
Het kan best het warmste jaar geweest sinds 1500 desnoods. Maar er is geen enkele tijdreeks die zover teruggaat. Er waren nog niets eens thermometers in die tijd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 raymond

@11: Dont feef the trol

  • Vorige discussie