Peak-pijpleiding en regionalisering van de energiemarkt

De mensheid gebruikte nog nooit zoveel energie als de afgelopen jaren. Tegelijkertijd lagen er nog nooit zoveel pijpleidingen voor olie en gas als nu. Fossiele brandstoffen worden getransporteerd naar de plek waar de vraag en de prijs het hoogst is. Aan de hoeveelheid pijpleidingen zit een maximum. Olie en gas zullen steeds vaker gebruikt worden op de plaats waar ze gewonnen worden.

Het is vervelend dat de grootste oliereserves gevonden worden op plaatsen waar weinig mensen wonen: in de Arabische woestijn, in Siberië en in Alberta in Canada. Om die aardolie naar de gebruikers te krijgen worden tankers gebruikt of pijpleidingen aangelegd. In de afgelopen 100 jaar is ruwweg de helft van de aardolie opgebruikt en we moeten ons afvragen of het nog de moeite loont om voor de resterende olie nog pijpleidingen te bouwen. In de VS besloot men onlangs om voorlopig nog geen pijpleiding aan te leggen vanuit de teerzanden in Canada naar de raffinaderijen in de VS.

Hetzelfde kunnen we concluderen voor aardgaspijpleidingen. Het gas wordt veelal gewonnen op plaatsen waar weinig gebruikt wordt (Turkmenistan, Algerije, Iran) Om het bij de gebruikers te krijgen worden leidingen aangelegd. Die gaspijpleidingen zijn kwetsbaar voor aanslagen. Dus politieke stabiliteit is een vereiste. De TAPI-gaspijpleiding tussen Turkmenistan, Pakistan en India werd al in de jaren 90 van de vorige eeuw bedacht, maar vanwege de oorlog in Afghanistan is er nog altijd niet aan de bouw begonnen. Sinds president Mubarak in Egypte tot aftreden werd gedwongen zijn er al 14 aanslagen gepleegd op de gaspijpleiding tussen Egypte en Israël.

De landen waardoor de pijpleidingen lopen pikken graag een kuubje aardgas mee. De Europese Unie en Rusland steken veel geld en energie in gaspijpleidingen, die niet over Oekraïns en Wit-Russisch grondgebied lopen: Nordstream, Southstream en Nabucco.
Ieder gasveld heeft een beperkte levensduur en binnen die levensduur moet de pijpleiding worden aangelegd en terugverdiend. Voor grote gasvelden is die keuze snel gemaakt. Kleine gasvelden zullen niet worden aangesloten op een pijpleiding, maar lokaal worden gebruikt of worden verkocht als vloeibaar aardgas LNG. Noorwegen twijfelt nog altijd of het Snohvit-gasveld in de Barentszee moet worden aangesloten op het bestaande pijpleidingen-netwerk. Die aansluiting zou $4,4 miljard kosten en pas in 2020 klaar kunnen zijn. Voorlopig wordt het gas uit Snohvit in Hammerfest vloeibaar gemaakt en per tanker vervoerd naar onder meer Japan (!!!).

Ondanks het gigantische netwerk van aardgaspijpleidingen zijn de prijsverschillen tussen verschillende gebieden enorm. In de VS is de prijs voor aardgas momenteel erg laag. In Japan en Korea wordt het achtvoudige betaald voor dezelfde hoeveelheid vloeibaar aardgas (LNG).

Door dit prijsverschil kunnen slimme ondernemers hun brood verdienen aan het transport van LNG van de VS naar Oost-Azië, maar het loont niet de moeite om een aardgasleiding aan te leggen van de VS naar Japan.

In de komende jaren zal de prikkel om meer pijpeidingen aan te leggen wegvallen. Door economische krimp daalt het energieverbruik in Europa en de VS. Bovendien worden olie en gas uit steeds kleinere velden gewonnen. Voor die kleine hoeveelheden loont het niet de moeite om pijpleidingen aan te leggen. Bij de exploitatie van schaliegas wordt er slechts korte tijd (<10 jaar) gas gewonnen. De aanleg van lange pijpleidingen is dan niet rendabel. Het valt te verwachten dat schaliegas alleen gewonnen zal worden op plaatsen waar al een netwerk van pijpleidingen ligt, dichtbevolkte gebieden. Polen en Groot-Brittannië zullen het schaliegas in hun bodem zelf opstoken schaliegas en niet exporteren. De toekomst ziet er somber uit voor de pijpleidingbouwers.

Foto Flickr Wili_Hybrid

Reacties (6)

#1 Bismarck

Olie en gas zullen steeds vaker gebruikt worden op de plaats waar ze gewonnen worden.

Voor Siberië en Alberta zie ik dat toch niet gebeuren. De lokale vraag is veel te klein, waardoor de prijs niet interessant meer is.

  • Volgende discussie
#2 jim

Nederland heeft nog nooit zoveel gas goedkoop weg gedaan sinds de euro zo zwak is als nu

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#2.1 Hans Verbeek - Reactie op #2

Inderdaad Jim, en in NL geldt nog altijd een korting voor grootverbruikers van aardgas. Spaarzaamheid wordt niet echt gestimuleerd.

#3 jim

De dollar wordt sterker , de olie duurder , het nederlandse gas goedkoper

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 roland

De aanleg van een pijpleiding is niet alleen afhankelijk van de hoeveelheid, maar ook van de prijs en de transportkosten, zelf ook afhankelijk van de prijs. Een hoge prijs, mede als gevolg van schaarste, maakt dus de aanleg van pijpleidingen aantrekkelijker. Ons land wil toch zo graag een “gasrotonde”.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4.1 Hans Verbeek - Reactie op #4

Ik ben bang dat die gasrotonde geen lang leven beschoren is.