Nobelprijs als politiek signaal?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Update | Mulisch geeft Sargasso gelijk: ‘Nobelprijs is politiek’.

pamuk.jpgDe Nobelprijs voor literatuur is gewonnen door de Turkse schrijver Orhan Pamuk. Dat heeft de Zweedse Academie in Stockholm bekendgemaakt (Nu.nl). Het zijn dus toch weer die Skandinaviërs die op het scherpst van de snede opereren in de polemiek met de islamitische wereld! Want het lauweren van Orhan Pamuk in hetzelfde jaar dat deze schrijver in zijn eigen land nog bijna terecht moest staan vanwege voor Turken controversieële uitspraken over de Armeense genocide mag toch wel als een politiek signaal worden gezien. En zo niet, dan toch. Orhan Pamuk maakt in Turkije veel emoties los door de Turkse samenleving een spiegel voor te houden inzake hun eigen religie, geschiedenis en politiek. “In zijn zoektocht naar de melancholieke ziel van zijn geboortestad heeft Pamuk nieuwe symbolen voor de botsing en interactie van culturen ontdekt”, aldus de Zweedse Academie voor Wetenschappen. (Trouw)

In 2005 zei Pamuk in een interview met een Zwitserse krant: “Thirty thousand Kurds and a million Armenians were killed in these lands and nobody but me dares to talk about it.” Pamuk werd daarna in Turkije voor landverrader uitgemaakt en hij moest zelfs het land uit vluchten. De erkenning van een Nobelprijs is een steun in de rug voor deze schrijver die met zijn boeken regelmatig het democratische gehalte van zijn islamitische vaderland aan een lakmoesproef onderwerpt.

Reacties (18)

#1 mescaline

De Wiki van Orhan Pamuk geeft gelukkig de context van die uitspraak. Verklaart ook waarom Pamuk in Turkije niet alleen wordt verketterd. Waar ik nu wel mee zit is de vraag of “het eindelijk materieel goed krijgen” de voorwaarde en het excuus wordt voor de Turken om zich beter te voelen bij de rotte dingen uit hun verleden.

In einem Interview mit dem Magazin des Zürcher „Tages-Anzeigers” vom 5. Februar 2005 hatte Pamuk zu den Polarisierungstendenzen in der türkischen Gesellschaft Stellung bezogen und auch direkt darauf hingewiesen, dass es in der Türkei ein massenhaftes Töten von Armeniern gegeben hat (der Völkermord an den Armeniern ab 1915), das von der Türkei geleugnet wird, wobei Pamuk das Wort „Völkermord“ vermied:

Magazin: Aber ich bin noch nicht ganz fertig. Wie können sich die Türken denn wieder versöhnen?
Pamuk: Es geht nur um eins: Heute verdient ein Türke durchschnittlich 4.000 Euro im Jahr, ein Europäer aber neunmal mehr. Diese Erniedrigung muss behoben werden, dann lösen sich die Folgeerscheinungen wie Nationalismus und Fanatismus von alleine. Deshalb brauchen wir den Beitritt. Sehen Sie, unsere Vergangenheit verändert sich mit unserer Gegenwart. Was jetzt passiert, verändert das Gestern. Das eigene Verhältnis zum Land kann mit demjenigen zur eigenen Familie verglichen werden. Man muss damit leben können. Beide sagen: Es sind Gräueltaten geschehen, aber das soll niemand anders wissen.

Magazin: Und Sie reden trotzdem davon. Wollen Sie unbedingt Schwierigkeiten bekommen?

Pamuk: Ja, jeder sollte das tun. Man hat hier 30.000 Kurden umgebracht. Und eine Million Armenier. Und fast niemand traut sich, das zu erwähnen. Also mache ich es. Und dafür hassen sie mich.

  • Volgende discussie
#2 BartB

Mulisch moet niet zeiken. Hij is gewoon niet goed genoeg.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Jaap

Mulisch heeft gelijk als jij zegt dat Pamuk de prijs mede om politieke redenen heeft gewonnen. Het feit dat Mulisch de prijs niét heeft gewonnen heeft echter niks te maken met politiek, maar met het slechte niveau van Mulisch schrijfsels.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Tuur

maar met het slechte niveau van Mulisch. :-(

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 mescaline

Mulisch heeft net een planeetje vernoemd gekregen, dat is toch iets. Maar minder dan 500.000 euro, dat wel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Carlos

PRING…..

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Tim

Pamuk is natuurlijk een politieke keus. Maar dat is nu juist wat ik aan deze keuze zo goed vind. Stel je voor dat je Pamuk zou passeren omdat hij in de islamitische wereld controversieel is. Dan krijg je enkel nog politiek-correcte benoemingen.
Maar, zucht.. er zullen hier ongetwijfeld wwer lieden zijn die vinden dat enkel volledig afgevlakte meningen, waar werkelijk niemand zich aan stoort, toegealten zijn.
Ik wacht af. Waarschijnlijk komt er zometeen al iemand die Pamuk de mond wil snoeren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Tuur

@ Tim
Dus de nobelprijs voor de literatuur moet een politieke keus zijn? Waarom heet het dan de Nobelprijs voor de LITERATUUR? De vraag is niet of Pamuk gepasseerd moet worden. De vraag is of literatuur niet “gewoon” als literatuur beoordeeld moet worden, en juist niet op het wel of niet politiek wenselijke karakter van het geschrevenen danwel van de auteur.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Marten

@ tuur

Ik denk dat het een vrij nuchtere constatering is, dat de nobelprijs met politieke motieven wordt toegekend. Zie ook de nobelprijs voor de vrede en hun “winnaars”. Ik meen dat bijvoorbeeld arafat ook n keer zo’n dingetje in de wacht gesleept heeft. En wat die voor vreedzame activiteiten heeft ondernomen is mij een raadsel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 mescaline

Zie ook de nobelprijs voor de vrede. Ja dank je de koekkoek, vrede is politiek, zo gek is dat niet. En het raadsel Arafat voor Marten: die tot (v)rede brengen door beloning voor praten met Israel was ook politiek.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Nomisma

Het is toch ook maar een heel bepaalde specifieke (post 19de eeuwse en vooral Westerse) opvatting van literatuur dat literatuur niet politiek ‘angehaucht’ mag zijn? Ik vind het prachtig als literatuur en literatoren zoveel los weten te maken. Voor mij moet niet alleen mooi zijn, maar vooral bepaalde dingen op de culturele en maatschappelijke agenda. (Denk aan Rushdie, Kundera, Coetzee etc.)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Nomisma

(…) maar vooral bepaalde dingen op de culturele en maatschappelijke agenda *zet*.

Sorry hiervoor.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Kalief

Het tegenovergestelde is ook mogelijk. Dat ze juist met deze prijs hebben willen zeggen dat Pamuk in de eerste prijs een schrijver is en geen politicus.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Nomisma

Ja, misschien wel. Anders hadden ze hem beter vorig jaar kunnen uitreiken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 mescaline

Dat is mij toch te “natuurlijk westers” gedacht @Kalief 13. Wie moet de ontvanger van die boodschap zijn ? Alsof je waardevrije literatuur hebt.

Eer, religie, groep, staat liggen elders veel dichter bij elkaar dan wij beseffen. Literatuur gaat over alles van vandaag en morgen. Als daar een groep bij te pas komt wordt dat Alles meteen politiek.

De boodschap “Laat die artiesten toch met rust” zou volgens mij niet ontvangen worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Tuur

@Marten, zie #10

@ Nomisma, ik ben het met je eens dat literatuur best politiek als (één van de onderliggende) thema(‘s) kan hebben. Maar literatuur kan natuurlijk veel meer thema’s hebben en deze zouden in beginsel, mijninziens, gelijk moeten zijn. Als literatuur, die politieke thema’s en zienswijze bevat die goed valt bij een jury, door het bevatten van deze thema’s en zienswijze meer kans maakt op deze prestigieuze prijs dan draait het niet meer sec om de waarde van het literaire werk. Ik denk dat hoe meer je afziet van politieke beschouwingen en voorkeuren je beter in staat de literaire kwaliteit te bepalen en je minder in de WaanvdDag handelt.
Waarom Mullisch zich hier zo druk over maakt snap ik trouwens niet. Als hij echt zo overtuigd is dat hety een politieke prijs is, waarom hecht hij er dan nog zoveel waarde aan? Toch niet voor die rotcenten?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 caprio

Mulish is een middelmatige intellectueel. Als je als ‘grote geest’ in Nederland blijft wonen, kun je je niet meten met de moed, de honger en wilskracht van echte intellectuelen. Mulish is een slappe, salon piemel, die een comfortabel geluk nastreeft, een intellectuele autist, die zich nooit heeft durven meten met de wereld, die is blijven steken in de provincie der letteren en zich daar supergroot voelt. Ik wordt doodmoe van die man, die de enige echo is van zijn claim een man van de wereld te zijn. Kan die man geen dooddoener prijs krijgen elk jaar?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 caprio

Mulisch is de Vergilius van Lingo land.

  • Vorige discussie