Dank voor alle suggesties hoe we sociale protesten kunnen volgen. We bekijken de mogelijkheden om een app te bouwen die aard, omvang, doelen, etc. van protesten in kaart brengt, zodat we een goede analytische tool kunnen maken. Meer tips zijn welkom.
We willen een nieuwe, doch verwante vraag voorleggen, dit keer in samenwerking met Vrij Nederland.
Het motief voor Occupy Wall Street is op het eerste gezicht helder: er is een enorme woede en frustratie over het groeiende gat tussen haves en have-nots. Je kunt je echter afvragen of er ook nog diepere oorzaken zijn aan te wijzen? Is het toeval dat juist dit jaar de Arabische Lente uitbrak en de pleinen in het financiële hart worden bezet? Is er een verhaal te vertellen dat de twee gebeurtenissen, of liever gezegd processen met elkaar verbindt? En zo ja, wat voor verhaal is dat dan?
Een aardige aanzet komt van een tip van reaguurder Loupe. Paul Farrell gaat op Marketwatch tekeer tegen investeerders en de masters of the universe die verantwoordelijk zijn voor het laten ontstaan van een nieuw verloren decennium. In deze optiek is het niet de val van de banken drie jaar geleden die de huidige onrust veroorzaken, maar de langzame afkalving van het toekomstperspectief voor jongeren en de middenklasse. Snijdt dit hout? Zijn er nog andere verklaringen mogelijk? Is er misschien sprake van een demografische factor die beslissend is? Zijn er onderliggende geopolitieke verschuivingen die een rol spelen?
Graag uw tips naar goede bronnen die hier helderheid over verschaffen, bronnen die een interessante verklaring bieden voor de huidige sociale onrust. Graag zoveel mogelijk voorzien van commentaar en duiding. Wij maken er dan weer een mooi verhaal van met kop en staart.
Morgen (donderdag) leest u hier overigens over de oogst van onze lezersvraag van vorige week, dus over neutrino’s en deeltjesfysica.
Reacties (31)
Lawrence Lessig: http://lessig.org/blog @lessig http://www.rootstrikers.org/
Manual Castells: http://www.manuelcastells.info/en/
en zijn Aftermath groep; via tegenlicht: http://tegenlicht.vpro.nl/afleveringen/2011-2012/Metamorfose-van-een-crisis.html
Sloterdijk: “The national welfare state is a “fiscal kleptocracy” that had transformed the country into a “swamp of resentment” and degraded its citizens into “mystified subjects of tax law”
http://www.petersloterdijk.net/
http://tegenlicht.vpro.nl/afleveringen/2008-2009/een-partijtje-vrijheid.html
TBC
Wat mij betreft is het het contrast tussen het doorlopende maatschappelijke succes van de leugen (van de bedrijven die je van alles willen verkopen en, soms om bestwil misschien, van politici) en het in onze vorming, opleiding en retoriek maar blijven hameren op de waarheid en de rede, terwijl die zo overduidelijk maatschappelijk faalt.
Dat de wetenschappelijke rationaliteit in de techniek en industrie successen helpt behalen staat buiten kijf. Maar dat gaat niet op voor de hoop die mensen koesteren dat de rede en de waarheid leidend zijn in de menselijke omgang, de persoonlijke ontwikkeling en de onderlinge solidariteit. Die hoop wordt steeds gevoed doordat mensen sinds de 20ste eeuw steeds meer wetenschappelijk onderbouwde opleidingen moeten volgen waarbij hen methodes worden aangeleerd die wetenschappelijk gestaafd, en dus “waar” en “goed” en nastrevenswaardig worden genoemd. Dit geldt ook voor de manier waarop mensen geacht worden hun persoonlijke leven te leiden: rationeel, verspeend van bijgeloof, open voor wetenschappelijke onderbouwde raadgevingen. Dag in dag uit wordt aan zo’n rationele levenshouding een hoge status toegekend.
Maar in de praktijk van het dagelijks leven zijn die wetenschappelijke, “ware”, rationele normen niet vol te houden. Daar blijkt keer op keer dat vooral leugen, gevoel en egoïsme leiden tot persoonlijk en maatschappelijk succes. Dat blijkt vooral uit de successen van de financiële wereld, waar duidelijk is dat gedrag dat van een normaal mens in zijn werkkring of persoonlijke leven nooit zou worden geaccepteerd, volstrekt normaal is, beloond wordt met de hoogst denkbare beloningen, en ook niet bestraft na gebleken schadelijkheid voor de loopbanen en persoonlijke levens van andere mensen.
Allemaal niet erg, het hoort bij het mens zijn, maar het ideaalbeeld wijkt gewoon te veel af van de werkelijkheid. En meer praktische opleiding, waarin aandacht is voor de menselijke zwakheden en sociale onmogelijkheden, zou veel helpen.
Net als elke vorm van geweld, gaat het vooral om wie er toe bereid is; niet om wie de sterkste is. Zeker sinds de uitvinding van vuurwapens. Zo zijn de rijken bijna bij regel niet de slimsten, alleen al omdat ze graag even vergeten dat you can’t take it with you. Maar de rijken zijn vooral rijk, omdat ze bereid zijn dingen te doen, die de meesten van ons niet zouden doen.
Het antwoord lijkt simpel: goed gedrag belonen, slecht gedrag bestraffen. Is het niet net de kleuterschool? Tegenwoordig maakt het blijkbaar niet uit dat we het allemaal weten, het gaat er om dat we er niks tegen kunnen doen. De ironie is dat dit op termijn leidt tot anarchie. Nee, de rijksten zijn niet de slimsten.
Dat spanningsveld tussen praktijk en theorie is er al heel lang. Dat helpt dus niet echt als duiding.
Kan wel zo zijn, maar ik bedoel wat anders.
Ten eerste dat in de praktijk, als er al theorie is, die wordt toegepast ten behoeve van de leugen.
Ten tweede dat de theorie, en de pretentie dat die “wetenschappelijk” en “waar” zou zijn, in opleidingen steeds belangrijker is gemaakt. Begin 20ste eeuw was die theorie in vele beroepen/opleidingen afwezig. (Nu is het omgekeerd, en wordt er zelfs geschreeuwd om meer praktijk op het LBO!) Toen was er dus ook geen spanningsveld tussen opgewekte verwachtingen bij een hoger opgeleide bevolking, want die hogere opleiding kreeg bijna niemand, en een praktijk waar andere motieven en beloningen gelden. Het werd tamelijk gewoon gevonden dat mensen uit egoisme handelen en dat bedrijven en politici niet op hun woord geloofd moesten worden. Nu geloven erg veel mensen in de pretentie dat politici en bedrijven streven naar een wetenschappelijk geinspireerde oplossing van problemen, mensenrechten respecteren, verder dan het eigen belang denken en handelen, etcetera, allemaal zaken die in opleidingen worden gehuldigd. In de VS bllijkt dat in werkelijkheid helemaal niet gedaan te worden.
Een bekende verklaring is dat stijgende voedselprijzen meer demonstraties en conflicten met zich meebrengen. Maar dit effect is sterker in armere landen en kan volgens mij niet voldoende verklaring geven voor wat in bv Spanje of de VS gebeurt.
http://www.bloomberg.com/news/2011-03-23/rising-food-prices-threaten-democracy-cause-conflict-imf-says.html
Specifieke analyse voor de VS
http://www.washingtonpost.com/blogs/the-fix/post/occupy-wall-street-what-it-means-for-politics/2011/10/05/gIQASlzxNL_blog.html?tid=sm_twitter_postpolitics
Daar in de comments:
What’s not to like about a system that doesn’t provide a decent job or even health care to millions, gives all the economic gains to 1% of the population, rewards failure in the financial sector, and allows corporations unlimited political influence to continue to corrupt the system.
Dat is precies zoals ik het begreep… Lijkt op wat er ook aan deze kant van de “plas” gebeurt. De werkende mens (bewuste woordkeus) wordt uitsluitend nog gezien/behandeld als een soort lijfeigene van een politiek/financiële elite om in ruil “brood en spelen” te krijgen.
Of op deze manier.
Shaking your milk and drinking it all up.
Ook een opinie: Douglas Rushkoff
http://edition.cnn.com/2011/10/05/opinion/rushkoff-occupy-wall-street/index.html
meer:
http://www.rushkoff.com/
MBT de vraag. Diepere oorzaken zijn naast stijging voedselprijzen de structurele en stijgende werkeloosheid in de VS. Die langer aanhoudt dan voorgaande crises/recessies; terwijl de corporaties weer bijkomen en winst draaien worden er onvoldoende mensen aangenomen. Feitelijk is er een toenemend deel van de bevolking niet meer noodzakelijk om de economie te draaien; ze worden ballast in de ogen van de elites en dat beginnen ze te voelen. Met de komst van zelfsturende auto’s en toename van gebruik van robots zal dit nog verder versterkt worden.
Elementen zoals deze Lanier beschrijft: http://edge.org/conversation/the-local-global-flip
Cartoon: Why don’t you go home?
Interessant zou zijn om te kijken of er wezenlijke verschillen zijn tussen maatschappijen die in de ‘down’ geraken (het Westen) en opkomende economieën als Brazilië, Zuid-Afrika, India en China. We hebben jarenlang geleefd met de wetenschap dat generaties na ons het beter zouden hebben dan wij. Dat ondanks dat we met het einde van het kolonialisme al veel kwijtraakten. We zijn bang om nog meer kwijt te raken.
In opkomende economieën is juist nu het besef dat je investeert, niet alleen voor jezelf maar vooral voor je kinderen en kleinkinderen zodat die het op termijn beter zullen hebben dan jij.
Zie onder meer wat Dominique Moïsi daar over schreef in zijn boek ‘De geopolitiek van emoties’. Moïsi schetst een westerse wereld waar een gevoel van angst domineert, een opkomende wereld waar hoop domineert en een Arabische wereld waar vernedering domineert.
Make No Mistake You’re Being Fired
For those still confused as to why the people are at Wall St. and now other banks around the country; Occupy Wall Street is the American people terminating the current Employer/Employee agreement with our middle management. For you see, America really does believe in Capitalism and know that what is happening now is Fascism. It is nothing like a free market at all, it is manipulated and rigged at every level. It is rampant criminal behavior.
“America really does (…) know that what is happening now is Fascism” Dat is nogal een boude uitspraak. Ik weet dat er veel intelligente mensen in de VS wonen, maar “America” als geheel ken ik toch niet zo’n verstand toe, dat het iets “knows”.
En dan dat “Fascism”. Dat zie ik niet. Leg uit.
Leg uit.
Ik heb ’t niet bedacht :P ..maar ik vind ’t wel een interessante kijk/duiding van de schrijver en daar wordt om gevraagd door de redactie..
Wat betreft fascisme in de VS, hier een discussie daarover. Ik zou ’t zelf zo (nog) niet noemen, maar de tendens van steeds meer vrijheden voor bedrijven en steeds minder voor burgers gecombineerd met militarisme stemt me niet vrolijk.
Je hebt een vreemd idee van “fascisme”. Je denkt waarschijnlijk aan Pinochet ofzo.
Zo eenvoudig is het begrip fascisme ook niet te definiëren, terwijl ’t wel emotioneel beladen is.. alleen daarom al vind ik ’t onverstandig de term te gebruiken.
edit: hm, hier die discussie dus, vorige linkje is mislukt.
dank, ik lees het later
Lang stuk over de achtergrond van de deelnemers aan de protesten en het gebrek aan aandacht voor de protesten in de Amerikaanse oude media, aangeraden door Krugman.
Het is een combinatie van factoren. De opeenstapeling van crises (economisch, politiek, milieu etc) en veranderingen (verschuivingen in de structuur van de economie, geopolitieke verschuivingen etc) maakt de doorsneeburger onzeker en geeft hem het gevoel van machteloosheid. Het besef dringt door dat de geschiedenis helemaal nog niet is afgelopen maar alleen een paar decennia is blijven stilstaan op bepaalde gebieden.
http://blogs.hbr.org/haque/2011/10/the_protests_and_the_metamovem.html
over meta-movement.
George Carlin said it best: http://www.youtube.com/watch?v=Dpcd0woY2KY&feature=related
Obama says protests give voice to economic frustrations
The origins of Occupy Wall Street explained
http://politics.salon.com/2011/10/04/adbusters_occupy_wall_st/singleton/
http://wearethe99percent.tumblr.com/
Joseph Stiglitz in Mei over de basisfundamenten, economisch bekeken: http://www.vanityfair.com/society/features/2011/05/top-one-percent-201105
En nogmaals Rushkoff:
http://edition.cnn.com/2011/10/05/opinion/rushkoff-occupy-wall-street/index.html
Naast het economisch perspectief zoals Stiglitz het samenvat; is het interessant voor de duiding om McLuhan erbij te pakken zoals Rushkoff ten dele doet… De organisatievormen nemen kenmerken over van de nieuwe media; het is een platform, iedereen is actief participant, er is geen helder doel, chronologie of hierarchie.
Meer over de organisatievorm.
Makkelijk verteerbaar: @lessig + beeld:
http://vimeo.com/30090293
Krugman: Panic of the Plutocrats
It remains to be seen whether the Occupy Wall Street protests will change America’s direction. Yet the protests have already elicited a remarkably hysterical reaction from Wall Street, the super-rich in general, and politicians and pundits who reliably serve the interests of the wealthiest hundredth of a percent.
And this reaction tells you something important — namely, that the extremists threatening American values are what F.D.R. called “economic royalists,” not the people camping in Zuccotti Park.