Onzorgvuldige censuur door NCTb

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Ook de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTb) streept maar al te graag met een zwarte stift in documenten die zij op verzoek van burgers openbaar maakt. Als later een ongecensureerde versie lekt, blijkt dat er in een brief ten onrechte is gestreept.

Met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) vroeg ik een half jaar geleden het NCTb alle documenten over het onderzoeksprogramma “Herkenning Digitale Informatie en Fingerprinting” openbaar te maken. Een van de verstrekte documenten is een voortgangsbrief. Het NCTb schrijft over het Innovatiecongres Veiligheid 2010, waar het NCTb de sessie “technologie en terrorisme” leidt. Dit congres wordt jaarlijks door de overheid georganiseerd om de laatste technologische toepassingen op het gebied van hulpverlening en rampenbestrijding te bespreken.

Het NCTb zegt de brief openbaar te maken “met uitzondering van de gegevens over personen, onderscheidenlijk de tot personen herleidbare informatie”. Ze verwijst daarbij naar één van de uitzonderingsgronden uit de Wet openbaarheid van bestuur: “het belang van de openbaarheid van de informatie weegt niet op tegen het belang van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer”.

Voor wat betreft de naam en de contactgegevens van de ambtenaar die de brief verzonden heeft, is dat te verdedigen. Verrassend genoeg is de functieomschrijving van de ambtenaar, ook herleidbare informatie, niet ook weggestreept. Tenslotte is de zwarte stift ook gebruikt om één hele zin in de brief zelf onleesbaar te maken.

Ik ben ook in het bezit van een ongecensureerde kopie van die brief. De zin die weggestreept is, luidt “De zaal zat vol met mensen uit de opsporingsdiensten en aanverwante organisaties.” Dat is geen tot personen herleidbare informatie. Eigenlijk is het helemaal geen informatie waarop een van de uitzonderingsgronden uit de Wob van toepassing op kan zijn. De inhoud van de zin kan evenwel interessant zijn voor de verzoeker. Het is ook niet verwonderlijk dat mensen die bij opsporingsdiensten werkzaam zijn, een sessie bijwonen over “technologie en terrorisme” op een door de overheid georganiseerd congres.

Hiermee geconfronteerd schrijft de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding dat bij nader inzien “de betrokken passage inderdaad niet onleesbaar behoeft te worden gemaakt cq. abusievelijk onleesbaar is gemaakt”.

Het gebeurt vaak dat zinnen of zelfs volledige documenten gecensureerd worden, zonder dat de verzoeker daar controle over heeft. Dat is ook niet persé een probleem zolang de verzoeker er maar op kan vertrouwen dat het onleesbaar maken van informatie op een zorgvuldige wijze gebeurt. Zodra bestuursorganen willekeurige zinnen zonder goede motivatie wegstrepen, is het vertrouwen in een zorgvuldige belangenafweging snel verdwenen.

Dit artikel is ook gepubliceerd op de website van Rejo Zenger.

Reacties (9)

#1 Okke de Groote

Bestuursorganen kunnen willekeurige zinnen zonder goede motivatie wegstrepen. Dat is niet in lijn met de Wet openbaarheid van bestuur, maar het is wel een gegeven.

Op zorgvuldige belangenafweging van bestuursorganen kan je niet vertrouwen. Je kan hoogstens een beroep doen op de Wob of een klacht indienen als je (redelijke) vermoedens hebt dat geopenbaarde stukken gecensureerd worden.

  • Volgende discussie
#2 Drabber

Het wordt hoog tijd dat het Pikmeer arrest besluit wordt teruggedraaid en overheids ambtenaren weer persoonlijk verantwoordelijk kunnen worden gesteld voor grove fouten.

Dit lijkt me vrij onschuldig, maar steeds vaker maakt de overheid er een potje van en gooit er met de pet naar. TOch worden zij nergens voor bestraft.

Vergelijk dat met de sterk tanende rechtspositie van de burger, het bijna ontoegankelijk zijn van de rechter, en je ziet dat er in steeds hogere mate sprake is van machtsmisbruik en rechsongelijkheid.

Dit uiteraard volledig in strijd aan onze grondwet, die overigens ook door de rechter niet getoetst mag worden.

De overheid als apparaat heeft inmiddels meer privacy dan het individu, van wie ALLE communicatie en bewegingen zonder limitatie door diezelfde ongecontroleerde overheid mag worden bespied, beluisterd en achtervolgt.

De geheime diensten spelen hier een zeer dubieuze rol in, en de overheid is zich daar zelf maar al te zeer van bewust. Dat lijkt me de enige logische verklaring voor het stiekume gedrag en het censureren van die ene zin.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Anoniem

Er mist ook een straf op het weigeren/traineren/onterecht overcensureren van WOB verzoeken, daarom doet elke overheid dat ook onbeperkt, niet geschoten altijd mis.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Bismarck

@3: Een overheid bestraffen is ook redelijk zinloos, die verhaalt het immers per definitie op de belastingbetaler.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Siquo

@2 Helemaal voor. Laten we dan ook de constructie “rechtspersoon” gelijk afschaffen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Anoniem

@4 Normaalgesproken doen overheden anders wel hun best om het uitbetalen van schadevergoedingen te voorkomen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Harm

De overheid bestraffen is niet zinloos, ook als die overheid dat verhaalt op de belastingbetaler, aangezien op die wijze het slachtoffer tenminste genoegdoening krijgt.

En ik kan me voorstellen dat plichtsverzuim het ontslag van een ambtenaar kan rechtvaardigen. In dit geval de plicht om de uitspraak van de rechter in haar volle omvang uitvoering te geven.

Het is hoe dan ook onaanvaardbaar dat de overheid in de praktijk boven de wet staat. Het zou juist een onvervreemdbaar onderdeel van de rechtsstaat moeten uitmaken dat ook de overheid ter verantwoording geroepen kan worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Dimitri Tokmetzis

Dat wegstrepen is schering en inslag. Ik heb een aantal documenten waar vanalles is weggestreept, zonder dat de grond daarvoor is uitgelegd. Dan kun je daar dus geen bezwaar op maken. Stuk terugsturen, moeten ze alsnog doen. Kost iedereen een hoop tijd.
Als Donner een discussie wil over de Wob, moet hij het prutswerk dat je soms krijgt ook eens aan de kaak stellen. Dat zou een hoop belastinggeld kunnen schelen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Henk

Wat de NCTb doet is gewoon staatsterrorisme ;-)

  • Vorige discussie