Nog een klimaatfilm

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nu de politiek en de sensatiepers aan de haal zijn gegaan met het klimaat lijkt het soms wel alsof CO2 hier op aarde de dienst uitmaakt. Gelukkig wordt daarnaast nog wetenschap bedreven en is er ook aandacht voor iets complexere theorieën. Zo is de zonneactiviteit ook een niet te onderschatten factor in ons klimaat op aarde. Maar om tegenwoordig een boodschap over te brengen moet je een film maken. Met een iets lager budget dan dat van An Inconvenient Truth en iets minder presentatietalent dan dat van Al Gore waagde een groep wetenschappers het toch om in 2006 een concurrende klimaatfilm in omloop te brengen.

Abrupt Climate Changes Recorded Over The European Land Mass (ACCROTELM) is een project dat de afgelopen drie jaar paleontologisch onderzoek verichtte aan veenbodems in heel Europa. Veen is een perfecte recorder van klimaatschommelingen, de pollen die in het veen zitten geven een afspiegeling van de vegetatie in de omgeving en zo kan iets worden gezegd over de temperatuur en de neerslag op die lokatie. Dit onderzoek gaf aan dat in Europa in de afgelopen 4500 jaar al stevige klimaatschommelingen plaatsvonden. In Nederland had klimaatverandering aan het einde van de bronstijd (2800 jaar geleden) enorme gevolgen voor boeren in West-Friesland, zegt de Amsterdamse onderzoeker Bas van Geel in de film. Het werd daar plotseling natter, waardoor hun land in veengebieden veranderde en ze gedwongen werden te verhuizen. (Noorderlicht) Deze resultaten brengen de wetenschappers nu naar buiten in de vorm van een klimaatfilm die te zien is op website van Noorderlicht.

Reacties (16)

#1 Ruud Oost

Klimaatveranderingen zijn er altijd al geweest, sinds dat de aarde al bestaat natuurlijk, alleen de invloed van de mens word steeds meer merkbaar. Zeker als er, over 20 jaar, 1.5 miljard Chinezen in de file staan op de A1 tussen Beijing en Shanghai.

  • Volgende discussie
#2 HansR

Kan t helaas niet zien. Ben wel benieuwd of het ook zo dramatisch is als Gore het afschildert. Of de pieken en dalen zo hoog en diep zijn zoals Gore ze voorspelt (2x zo hoog als de hoogste temperatuurpiek tot nu toe was het toch?)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Dr Banner

Keurige saaie filmpjes, voor een select bedeesd publiek. Fimpje 1 netjes algemeen. Filmpje 2 laat precies zien wat deze groep wetenschappers doet: ‘Het klimaat verandert – help! – dus alles kan als je maar het idee hebt dat het gaat helpen’. Deze mensen gaan dus zo goed mogelijk naar hoogvenen en bergmeertjes kijken – en dan krijgen ze een heleboel hele lokale signalen uit, die best wel overeen lijken te komen.

De grootste vraag blijft echter onbeantwoord, te weten:
-of hun geologische archieven alleen buitengewoon gevoelig zijn…
-of dat ook de klimaatfluctuaties echt groot waren…

Ik zie in de gegevens die in film 2 langs komen wat dat laatste betreft geen hard bewijs (in film 1 geven ze dat zelf overigens keurig toe). Bergmeertjes en -gletsjers varieren al met heel subtiele klimaatvariaties, en hoogveen hydrologie ook. Zolang er niet een onderbouwd versterkingsmechanisme is gevonden – gaat dit onderzoek en de hele hypothese ‘het komt door de zon’ voor toekomstvoorspelling van klimaatverandering nutteloos blijven. Vooralsnog zouden deze resultaten alleen belangrijk voor alpine skiindustrie en polderende natuurreservaatbeheerders kunnen zijn.

Al Gore heeft groot gelijk als ie zegt dat het echte gevaar is dat we een onbekend klimaatvariatiedomein in gaan, en dat hij inzet op dramatische klimaatveranderingen om die problematiek te agenderen – en niet met subtiel gewiebel in hoogveentjes aan komt!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 mescaline

Verfrissend, @dr Banner.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 jan des bouvrie

Pollenonderzoek uit veen- en meerafzettingen zijn wetenschappelijk onbetwist de belangrijkste records van hoe de vegetatie er vroeger uitzag. Zonder dat “gezwiebel in hoogveentjes” zouden we werkelijk geen idee hebben over klimaatsfluctuaties uit het verleden. Het is dit soort “gezwiebel in hoogveentjes” geweest, gekoppeld aan gasmetingen uit oude lucht die gevangen is in belletjes in het ijs van Groenland en Antarctica dat ervoor gezorgd heeft dat we uberhaupt een link hebben kunnen leggen tussen CO2 en klimaat, door te constateren dat er bij lage CO2 concentraties in de atmosfeer, planten die geassocieerd worden met een koeler klimaat groeiden in bepaalde streken.

Zonder “gezwiebel in hoogveentjes” zou Al Gore dus nooit zijn klimaatsfilm hebben kunnen maken, want dan had geen mens geweten dat CO2 uitstoot een effect op kliimaat kan hebben. En, als “gezwiebel in hoogveentjes ” een zwaar overtrokken beeld geeft, zoals Dr. B. stelt, dan kan ik alleen maar concluderen dat het idee dat we hebben van de invloed van CO2 uitstoot op het klimaat ook zwaar overtrokken is. De invloed van veranderende CO2 fluctuaties op klimaat is immers vastgesteld op basis van “gezwiebel in hoogveentjes”.

Nee, de belangrijkste conclusie van de film is volgens mij dat het klimaat beinvloedt wordt door een combinatie van factoren: natuurlijke invloeden zoals de zon en natuurlijke fluctuaties in CO2 concentraties, en menselijke invloeden zoals een versterkte uitstoot van dat laatste gas. Deze invloeden kunnen elkaar versterken of juist verzwakken. En het netto effect kan sterk regionaal verschillen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 mescaline

Staat ook als een huis. @JdB ! Lastig kiezen hoor. ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 dr Banner

@JdB. Staat als een huis ja – al jaren – en vooral hele lange records (>100,000 jaar) en records van rond de overgang – maar werkt niet eenduidig voor bevolkt NW Europa in de laatste 5000 jaar – en vandaar dat deze onderzoekers dus iets aanvullends zijn gaan doen.
Het gaat in de filmpjes niet om klimaatreconstructie direct uit pollen – maar om andere ‘proxies’ uit, bijvoorbeeld, de hoogvenen, die vooral op de lokale hydrologie slaan: de wiebelende balans tussen precipitatie enerzijds en verdamping/temperatuur anderzijds (of dat nu door bijvoorbeeld CO2 komt, of door iets anders regionaal klimatigs of door iets toevalligs lokaals).

Wat JdB de ‘conclusie’ van de film noemt is zeker de ‘boodschap’ van de film (en die is dezelfde als Al Gore’s boodschap) – maar dat is vooral de aanleiding tot het verfilmde onderzoek, niet een conclusie die uit resultaten van het verfilmde onderzoek te trekken is. Ze zeggen zelf niet voor niets: we zien een hoop detail en correlatie en we zien het overal dus het zal wel een grote invloed zijn – maar het mechanisme dat dit zou verklaren is ons vooralsnog onbekend.

In pollen zie je inderdaad van alles en nog wat veranderen – pollenconcentraties van lokale vegetatie (daar zijn overigens die bergmeerspiegel-wiebels o.a. op gebaseerd) en pollenconcentraties van regionale vegetatie (stuifmeel korrels afkomstig uit de ruime omgeving van de sites)… De fluctuaties in het regionale signaal (ingeregend vreemd stuifmeel tussen de veenmosrestjes) zijn best groot (meer eiken/minder eiken, meer dennen/minder dennen). Werkt prima, maar of een verandering klimatoligisch of door iets anders veroorzaakt wordt is interpretatie en dat gaat vooral met uitsluiting van andere oorzaken – en voor NW Europa in de laatste millenia is dat lastig!
Fluctuaties in regionale pollen (schuivende verhoudingen in soorten bomen, totale aandeel pollen van bomen t.o.v. niet-bomen) dienen in ieder geval aan boskap en het weer terug laten groeien van bossen onder invloed van mensen (landbouw areaal, bevolkingsdruk) te worden toegeschreven, anders ontken je bewijzen uit de archeologie. Er bovenop blijft dan misschien ook wel wat ruimte klimaatverandering, misschien zelfs best wel grote klimaatverandering (‘even groot als de menselijke invloed, de helft van het totale signaal’). Maar de specifieke rol van klimaat als veroorzaker van de veranderingen valt totaal niet eenduidig met de pollenmethode zoals JdB die aanhaalt aan te tonen. Om die laatste reden zijn de filmmaker-onderzoekers dus maar van het regionale pollentellen afgestapt voor de periode die zij onderzoeken – en op zoek naar directer interpreteerbare klimaatsignalen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 mescaline

Fluctuaties in pollen zijn allereerst het gevolg van de enorme variatie in windrichting en windkracht zou ik denken. Pas veel later vegetatie/klimaat.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 jan des bouvrie

Pollenanalyse is inderdaad een methode met beperkingen. Alternatieven zijn bijvoorbeeld stabiele koolstofisotoopanalyse, fytolieten, biomarkers, 14C wiggle-matching, etc. Maar ook al die methodes hebben beperkingen. En daardoor kun je altijd resultaten die met die methodes of combinaties ervan verkregen zijn naast je neer leggen met het argument “de methode is onzeker/onbetrouwbaar”.

Dit laatste wordt te pas en te onpas gedaan om politieke redenen. Zowel door voor- als tegenstanders van het idee dat we als mens het klimaat drastisch aan het veranderen zijn.

Helaas is in de wetenschap niets ooit echt zeker en zul je dus altijd de onzekerheden kunnen gebruiken/misbruiken om je eigen agenda te pushen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 piet

een dametje uit utah (nu san diego), vlammend schoon (vooral wat jaartjes terug al weer), is inmiddels bekendste artiest op mp3.com en pompt hippe muziekjes waar Al Gore doorheen mag spoken en zo, lofzangen op wisdom weed ontbreken ook niet: http://emilyrichardsmusic.com/home.html – gevonden terwijl ik op zoek naar Rodney Collin, leerde dat deze haar favoriete leraar is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 piet

precies dit soort onderzoek heeft ook John Hamaker (laat 70er jaren al) doen beweren dat de omslag van inter- naar glaciaal in 20 jaar gepiept kan zijn.

Supreme Law School : E-mail : Box 005 : Msg 00594
John Hamaker is a mechanical engineer trained at Purdue, … The Coming Ice Age In 1979, pollen specialist Genevieve Woillard concluded from detailed …
http://www.supremelaw.org/sls/email/box005/msg00594.htm – 17k –

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 dr Banner

De methoden en hun beperkingen zijn tamelijk zeker in de wetenschap. De locaties van de waarnemingen ook. Directe resultaten ook. De toepasbaarheid van een methode voor een bepaald vraagstuk ook. Het enige wat oneindig onzeker is in de wetenschap – is het antwoord op een nieuwe vraag, die gevonden antwoorden op eerdere vragen oproepen.

Wie ontwikkelingen op de grens van voortschrijdend wetenschappelijk inzicht volgt (bijvoorbeeld in het paleoklimaatgebeuren) moet dus vooral heel scherp zijn welke vraag hoorde bij welk antwoord, ANDERS ben je alleen maar de waan van de dag tot je aan het nemen, inderdaad ten gevolge van iemand anders agenda.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 piet

die link op 11 is een NYT artikeltje uit 88 en hier is Hamaker’s hele boek:

The Survival of Civilization depends upon our solving three …
File Format: Unrecognized – View as HTML
Hamaker-Weaver Publishers Michigan California 1982-1998 … A report by G. Woillard in the English science magazine Nature (10/18/79) draws a grim picture …
http://www.remineralize.org/downloads/index.php?tsoc.pdf

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 piet

John Hamaker zei dat mits alle vliegtuigen aan het remineralizeren sloegen (steenmeel strooien, gedoseerd ((en biomassale aanwas bijpassend)) vulkaantje spelen dus) dan zou de volgende golf vulkanisme als gevolg van verschuivingen in druk op de aardkorst ((ietsjes meer op de oceaanbodems en minder op droog land door ijslastverlies)) het broeikas effect versterken en de groeiende wolkenmassas het ijs weer gaan opbouwen.

Hij wilde ook massaal de zeeen van meel voorzien.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 MP

Tornado in Londen vandaag…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 jan des bouvrie

@14: het klinkt alsof John Hamaker maar niet te dicht in de buurt van een machtspositie moet komen, want dit soort waandenkbeelden lijken me nou echt het laatste waar de Aarde op zit te wachten.

  • Vorige discussie