Neoliberaal of socialistisch? Rutte II kan alle kanten op

Foto: -JvL- (cc)

COLUMN - Het was een raar debat over de regeringsverklaring. Want waar moet je het over hebben als de visie ontbreekt en een lawine van cijfers over iedereen is neergedaald?

Na alle commotie rondom de inkomensafhankelijke zorgpremie, gaf premier Rutte gisteren eindelijk de regeringsverklaring af, waarna alle fractieleiders hun visie op het regeerakkoord gaven. Wilders oreerde er een half uur lustig op los, opvallend genoeg slechts eenmaal geïnterrumpeerd door D66-leider Pechtold – de PVV-leider moet zich enigszins verloren hebben gevoeld in de Tweede Kamer. Het waren de fractievoorzitters van regeringspartijen VVD en PvdA die veelvuldig werden onderbroken. Het is logisch dat de oppositiepartijen Zijlstra en Samsom voornamelijk wezen op beloftes en standpunten uit de verkiezingstijd die nu niet meer worden waargemaakt.

Vandaag debatteerde de Tweede Kamer verder. Zoals gebruikelijk vond Wilders dat de ‘sorry-premier en zijn knudde-kabinet’ maar het beste direct konden opstappen omdat zij er zo’n bende van hebben gemaakt. Rutte pareerde dat scherp door te stellen dat hij, in tegenstelling tot de PVV-leider, ‘geen weglooppoliticus is.’ Overigens liet Rutte zich, refererend aan het mislukte Catshuisoverleg, voor het eerst ontvallen dat samenwerking met de PVV een fout was.

Los daarvan kabbelde het debat lekker voort. Natuurlijk waren er vragen over versobering van de sociale voorzieningen, toename van werkloosheid, de besteding van de 250 miljoen euro uit infrastructuur voor de sociale agenda en de vraag of dat geld ten koste gaat van asfalt of van openbaar vervoer, effecten van kabinetsbeleid op werkgelegenheid in de bouw, of er nog wel geld is voor blauw op straat en voldoende personeel voor gevangenissen, economische effecten op de land- en tuinbouwsector en hulp aan Griekenland. Bij natuur en duurzaamheid kwamen PvdD-leider Marianne Thieme en GroenLinks-fractievoorzitter Van Ojik naar voren. Wilders hakte nog even in op minister van Buitenlandse Zaken Timmermans en het kabinetsbeleid ten opzichte van het Israëlisch-Palestijnse conflict.

Sterker uit de crisis

Maar echt spannend werd het niet. Op alle vragen en opmerkingen wist premier Rutte wel een antwoord. Of hij gaf een antwoord op een niet gestelde vraag. De niet verrassende conclusie van Rutte’s woorden: al die kabinetsmaatregelen leiden er uiteindelijk toe dat Nederland sterker uit de crisis komt.

Spannend kon het ook niet worden. Het regeerakkoord staat bol van losse kreten en maatregelen waarvan de impact nog onduidelijk is. Rutte zegt zelf dat het bijbehorende beleid en wetgeving de komende periode door de bewindslieden moet worden uitgewerkt. Een samenhangende toekomstvisie ontbreekt. Pechtold vatte dat gisteren mooi samen: ‘Door gebrek aan visie gaat een volk ten onder.’ Deze bijbelse uitspraak leidde tot grote vreugde bij en een kort college bijbelkennis door ChristenUnie-leider Slob.

En dat maakt debatteren lastig. Ook omdat zowel Rutte als oppositieleiders hun argumenten vergezellen van een hoop gegoochel met cijfers. Op iedere maatregel zijn er groepen die geraakt worden, wat weer leidt tot kritiek van verschillende oppositiepartijen. Rutte zelf vindt overigens dat het kabinet wel degelijk een visie heeft en dat die berust op drie pijlers: de rekening moet worden betaald, op een fatsoenlijke manier, en economische groei wordt gestimuleerd om uit de crisis te komen.

Volgens Roemer is Rutte II een neoliberaal kabinet, Wilders noemt het een socialistisch kabinet. Rutte vindt beide beelden karikaturaal. De komende periode zal moeten uitwijzen welke kant het opgaat.

Het wordt nu dus wachten op de praktische uitwerking van de maatregelen uit het regeerakkoord. Nadat de VVD-achterban – kiezers, partijmastodonten en Telegraaf – zich massaal tegen nivellering via inkomensafhankelijke zorgpremie keerde en er landelijke onduidelijkheid en commotie ontstond, is het plan uit het regeerakkoord gegooid. De PvdA toonde zich een goede coalitiepartner en redde de VVD uit de problemen. Mark Rutte moest even diep door het stof en bood zijn excuses aan. Maar aan het eind van het liedje is een ‘gruwelmaatregel voor de VVD’ (woorden van VVD-fractievoorzitter Zijlstra) gesneuveld en staan er de komende jaren harde maatregelen te wachten die de PvdA toch maar moeilijk zal kunnen verkopen. Komt de VVD de PvdA dan tegemoet?

Hoe dan ook kan Rutte II voorgenomen kabinetsmaatregelen niet zonder slag of stoot invoeren. Het probleem is namelijk dat de regeringscoalitie in de Eerste Kamer geen meerderheid heeft. En dus zullen VVD en PvdA iedere keer bij in te voeren wetgeving naar steun van andere partijen in de Eerste Kamer moeten zoeken. Daarbij helpt het als er ook in de Tweede Kamer bredere steun is.

En zo zijn we weer terug bij het bruggen slaan. Bruggen slaan tussen de politieke partijen, hopend op een ‘oppositieve’ houding – mooie woordspeling van Alexander Pechtold – van de oppositiepartijen.

Reacties (8)

#1 Bismarck

“Overigens liet Rutte zich, refererend aan het mislukte Catshuisoverleg, voor het eerst ontvallen dat samenwerking met de PVV een fout was.”

De vraag is toch een beetje of hij dat echt meent, of eerder zegt om zijn huidige coalitiegenoot te paaien.

  • Volgende discussie
#2 larie

“als de visie ontbreekt ” dan haak ik af.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Niehielist

Rutte is een academisch geschoolde leugenaar.

Ons land gaat naar de klote door al die academici.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Rik

Het kabinet is een teken des tijds. Het probeert niet mee te verenigen door 1 boodschap uit te spreken want de samenleving is ondertussen behoorlijk verdeeld geraakt in opleidingsniveaus, levensovertuigingen. Dus de enige uniforme boodschap die ongeveer iedereen nog bereikt is eeen koopkrachtplaatje. Dit gaat niet meer verdwijnen denk ik want kan iemand hier nog 1 boodschap bededenken waarmee je het merendeel van de Nederlands bereikt (anders dan hup holland hup?)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Rob

“Rutte zelf vindt overigens dat het kabinet wel degelijk een visie heeft en dat die berust op drie pijlers: de rekening moet worden betaald, op een fatsoenlijke manier, en economische groei wordt gestimuleerd om uit de crisis te komen.”

Misschien moet Koedijk toch eens uitleggen waarom dit geen visie is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 roland

Inderdaad door gebek aan inhoud gaat dit stuk verloren met natuurlijk weer overdreven aandacht aan de PVV.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Tom van Doormaal

Het lijkt mij nuttig om naar de mannetjes te kijken.
Dan zie je een Wilders die zich totaal overschreeuwt en iedereen beledigt. Daarmee vormt hij geen realistische bedreiging op rechts.
Rutte is, als Wilders een serieuze vraag stelt, nog lovenswaardig hoffelijk, maar wil niets meer met hem te maken hebben.
De SP zou de PvdA moeten bedreigen. Dat gaat beter, al is de SP nog een beetje te chagrijnig. Juist door lief te zijn, valt de coalitie naar links te trekken.
Daar liggen voor de PvdA en SP de kansen; want veel visie of kwaliteit is in de plannen niet te ontwaren. Maar dat is bij een coalitie van het brede midden ook wat veel gevraagd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Reinie

Rutte zit moeilijk met de PVV op ramkoers. Ik vind de manier waarop Wilders zich gedraagt wel dom. Dat trekt geen kiezers denk ik, hij overschreeuwt zich. Ik vond trouwens een blog waar de schrijver ervan behoorlijk terug schreeuwt: http://stophetgevaarwilders.blogspot.nl/ . Wel een leuke foto van die Bontes met tatoe.

  • Vorige discussie