Multitalent Rob Oudkerk

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
, ,

Op een vroege zondagochtend trakteerde de website van de Volkskrant mij op een haarscherpe, cultuurfilosofische analyse van de ‘ondragelijke lichtheid en de gekoesterde middelmaat’ die ons kikkerlandje kenmerkt. Geconfronteerd met de competitieve en op excellentie gerichte samenleving van Hongkong, werd de auteur van het stuk maar al te duidelijk dat wij hier in Nederland in een neerwaartse spiraal van lethargische en visieloze navelstaarderij terecht waren gekomen.

Wat een inzicht. Meteen schoten woorden als ‘vinger’ en ‘zere plek’ te binnen en een euforisch gevoel om drastisch het roer om te gooien, maakte zich van mij meester.

Cynisch? Dat mag je wel zeggen. Maar mijn cynisme ebde echter snel weg toen ik de naam van de auteur ontwaarde. Van verbazing viel mijn mond open. Rob Oudkerk? Toch niet de man die…

Jawel, die Rob Oudkerk.

De man die, naast arts en lector leefstijlverandering(?), dus ook een kritisch cultuurfilosoof blijkt te zijn. Laat me niet lachen. In een paar alinea’s en zonder enkele vorm van nuance of relativering de Nederlandse samenleving afserveren als visieloos en ongeïnspireerd, en het autoritaire regime van Hongkong, dat de facto door Beijing wordt bestuurd, presenteren als ware het Thomas More’s Utopia. Misschien is een korte vakantie niet genoeg om een echt beeld van een land te krijgen.

Maar Oudkerk is natuurlijk een echte kaaskop, dus dat hij niet helemaal op de hoogte is van de politieke situatie in Hongkong mag hem vergeven worden. Echter, de wijze waarop hij de Nederlandse ‘cultuur van de middelmaat’ fileert is nu ook niet bepaald fijnzinnig. Dat kortdurende hypes onze media domineren is op zichzelf wel een terechte constatering, dat moet ik Oudkerk nageven. Maar blijkbaar geldt dat net zozeer voor het buitenland – in dit geval Hongkong – waar het kannibalisme van Dennis en Valerio net zo goed het gesprek van de dag is.

Dat  juist Oudkerk zich ergert aan de dagelijkse hypes die in DWDD en Pauw en Witteman voorbij trekken, lijkt me niet verrassend. Het doet je wel afvragen wat men in Hongkong destijds dacht van de hele affaire rondom Oudkerk en, nog interessanter misschien, hoe immoreel ze het zouden vinden dat deze zelfde meneer nu studenten en andere jongeren – onze bloem der natie – mag doceren over hoe ze hun leefstijl kunnen veranderen. Dat hij als voorbeeld kan dienen voor een leefstijl die dringend veranderd diende te worden, daar wil ik nog wel in meegaan, maar om die man dan als lector meteen ook het  hele veranderproces en het einddoel te laten formuleren, lijkt mij bepaald niet moreel verantwoord.

Inhoudelijk gezien is de analyse van Oudkerk een aaneenschakeling van clichés. Wij zijn het land van ‘doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg’ en van middelmaat. Vind je het gek dat we geen Wereldkampioen zijn geworden met zo’n stelletje middelmatige, uit de Hollandse klei getrokken amateur-voetballers. Spanjaarden, die hebben pas een competitieve en concurrerende, immer groeiende economie. En politici die de bevolking met een goed verhaal weten te inspireren.

Nee, dan Hongkong. Waar men niet alleen competitief is, maar tegelijkertijd elkaar alles gunt. Wat een fantastische plek moet dat zijn!

Helaas wekt de kritiek van Oudkerk eerder irritatie dan inspiratie op. Als hij het dan toch zo fantastisch vindt in Hongkong, moet hij daar lector worden. Hoewel, in het nogal strenge en autoritaire Hongkong zijn ze schijnbaar niet gesteld op immoreel gedrag en in dat opzicht zullen ze vermoedelijk wat minder vergevingsgezind zijn ten opzichte van iemand met Oudkerks avonturen.

Toch maar in Nederland blijven dus en proberen er hier wat van te maken. Maar dat doe je niet door dit soort stukjes te schrijven. Dat je het Kabinet verwijt visieloos te zijn, dat lijkt me zeker niet onterecht. Maar de vergelijking met Hongkong raakt kant noch wal. En bovendien, schrijf dan op zijn minst een degelijk onderbouwd stuk; schets je eigen visionaire vergezicht en ga niet zuur een rijtje clichés presenteren als ware het een doorwrocht, maatschappijkritisch essay. Dat is pas visieloos. Dat is, om met een goed Hollands cliché af te sluiten, de pot die de ketel verwijt dat ie zwart ziet.

Reacties (16)

#1 mb

♪Po-Le-Miek
polemiek-polemiek-polemiek♪

  • Volgende discussie
#2 Sjiek

Oudkerk is iemand die niet wil begrijpen dat zijn houdbaarheidsdatum is verlopen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#2.1 mb - Reactie op #2

Het is vooral een meelijwekkend figuur. Medelijden met zijn vrouw, met zijn kinderen, zijn verdere familie, die ongetwijfeld zouden willen dat hun dierbare [?] zich wat vaker bescheiden zou opstellen, in plaats van de wereld om zich heen te duiden als een visionair (bij wie de handen nog plakken van de betaalde liefde en het neustussenschot inmiddels zo goed als verdwenen is).

#3 Krekel

Terecht stukje.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Maarten

Lekker boeiend.

Wie van de drie
Oudkerk, Van Rooijen of Dekker,
is hier nou de bitch?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Dekker

@ Maarten:
Nou, ik ben sowieso wel een behoorlijke bitch, dat durf ik wel te stellen :)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5.1 Maarten - Reactie op #5

Dat is ook zo… of/of kan natuurlijk ook en/en.

#6 HPax

Een uitstekende bijdrage van Dekker.
Inderdaad, de voorbeeldfunctie van R. Oudkerk kan slechts die van een vieze vlag zijn, gehesen boven een gezonken modderschuit.

De escapades waaraan RO zich placht over te geven, vloekten met zijn politieke boodschap. Of waren ze er juist mee in overeenstemming? Zou ook kunnen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 kevin

Kan iemand mij uitleggen wat het probleem precies is met middelmatigheid? We kunnen niet allemaal uitblinken. De meeste mensen zijn middelmatig. Mag ik ook ergens gewoon genoegen mee nemen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Joop

Jammer, er valt zoveel meer uit het artikel van Rob Oudkerk te halen. Een echte agenda van de toekomst ontbreekt in Nederland, goed punt, wat doen we eraan? Weglopen, kop in het zand steken, negeren, lekker overal tegenaan schoppen…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Sapperloot

Raar stuk. Iemands punt is niet valide vanwege zijn/haar verleden? Iemand mag alleen kritiek leveren wanneer hij/zij een alternatief schetst, een oplossing bied?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Dekker

@10 en @11
Dat is nu juist de aanleiding voor het stuk. Er valt niks nieuws te halen uit het artikel van Oudkerk. Dat excellentie (bijv. op universiteiten) niet genoeg beloond wordt, dat de media achter hype na hype aanlopen, dat onze samenleving t.o.v. pakweg 2 decennia geleden individualistischer en hufteriger is geworden? Daar is veel vaker en veel beter over geschreven. Niks nieuws onder de zon dus.

Wat er dan nog overblijft, is een kromme vergelijking met Hongkong en iemand met een nogal bedenkelijk verleden die het hele land beschuldigt van immoreel gedrag en hufterigheid. Sorry hoor, maar dan vraag je gewoonweg om een ad hominem stukje.

Met andere woorden, het is in dit geval dus een optelsom. Want ik ben het in principe eens met Sapperloot dat iemands verleden er niet toe hoeft te doen (daar kun je namelijk van leren) en dat je ook niet per se een alternatief hoeft te schetsen om kritiek te mogen leveren.

Overigens, ik maak me er natuurlijk wel een beetje makkelijk van af door zo op de man te spelen, maar ja, als het me zo op een presenteerblaadje wordt aangereikt ;)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Joop

Dan is dus de redactie van de Volkskrant verantwoordelijk voor de kwaliteit van de artikels. Anders kan iedereen artikel schrijven over weet ik wat en dat laten publiceren in de zelfbenoemde kwaliteitskrant VK.

Ik zie niet in waarom dit artikel zo slecht moet zijn, het is een andere insteek, en met zelf meedenken vind ik het nog niet zo gek. Eerder inspiratie voor wat we met de toekomst in ons kille kikkerlandje moeten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Frank

Oudkerk schreef een leuk en leerzaam stukje.
Dat kan je van het agressieve broddelwerk van ene Dekker niet zeggen/.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12.1 Share - Reactie op #12

Oudkerk schreef helemaal geen leuk en leerzaam stukje, gaarne duiding.

Niettemin benieuwd wat de gemiddelde Hongkong Chinees nou van Oudkerk zou vinden :) Integriteit troef, reinheid en regelmaat. Zijn toch vaak de tags die je hoort als het over Rob gaat. Ik voorzie een prima score.

#13 frank

Deze Frank vindt dat Oudkerk in de lucht blaat. Een beetje zoals de man is zeg maar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie