Minister Schippers en de andere bailout voor de dikke sigarenroker

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Minister Schippers heeft in haar oneindige wijsheid besloten dieetadvies en begeleiding bij stoppen met roken uit het basispakket te geven. Op volstrekt onwetenschappelijke persoonlijke waarneming gebaseerd durf ik te zeggen dat waar tot voor kort diëtist dankzij de obesitasepidemie een solide baan leek, het nu vooral omscholers voor overbodig geworden diëtisten zijn die gouden tijden tegemoet gaan.

Waarom gooit Schippers dit eigenlijk uit het basispakket? Iedereen die zich vijf minuten in de zorg verdiept, merkt dat alle experts het over één ding eens zijn: nu investeren in preventie is hét middel om de zorgkosten straks beheersbaar te houden. Schippers geeft dit zelf in haar brief aan de Kamer (pdf) ook ruiterlijk toe (pagina 6):

“In het licht van de voorgaande duiding heeft het CVZ in augustus 2010 geadviseerd de gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) integraal in de regelgeving op te nemen als extra ondersteunende maatregel bij de laatstgenoemde risicofactor. Het CVZ heeft in het Pakketadvies 2011 gewezen op het onderzoek naar het saldo van de kosten en opbrengsten van de GLI op korte en middellange termijn. Daaruit blijkt dat bij opname in het pakket van de GLI de eerste vier jaren sprake zou zijn van afnemende kosten (van € 51 miljoen in jaar 1, aflopend naar € 9 miljoen in jaar 4), en dat eerst na vier jaren sprake is van een batig saldo. In het tiende jaar na eventuele opname in het pakket zou er sprake zijn van een positief saldo van kosten en opbrengsten binnen de zorg, te weten circa € 50 mln.”
(Tip voor de ambtenaren van het ministerie van VWS: grafiekje!)

Dus eerst vier jaar investeren, maar daarna verdient het zichzelf terug. Die 50 miljoen in het tiende jaar is dan nog alleen het batig saldo wat betreft de zorgkosten. Wie het genoemde advies van het CVZ (pdf) erbij neemt, ziet dat de totale maatschappelijke opbrengst (dus inclusief gezondere, fittere werknemers) in jaar 10 wordt geschat op 189 miljoen euro. (Tip voor het CVZ: grafiekje!)

De vraag is waarom Schippers het niet doet. Ze voert daarvoor in haar Kamerbrief twee redenen aan.

De eerste is dat ze die €51 miljoen nu gewoon niet heeft. Jammer van die winst later, we kunnen ons de benodigde investering gewoon niet veroorloven. De Staat der Nederlanden is blijkbaar zo armlastig dat €51 miljoen een onoverkomelijk obstakel is. Hoeveel geld gingen we trouwens ook weer stoppen in dat Europese Noodfonds?

Maar echt helemaal om gek van te worden, is het tweede argument van Schippers. Ik citeer:

“Bij mijn afweging speelt ook een rol dat ik van mening ben dat het in de eerste plaats de eigen verantwoordelijkheid van het individu is om gezond met zijn lichaam om te gaan. Hij heeft daar immers ook als eerste profijt van in de vorm van een aanmerkelijk grotere kans op een betere gezondheid en op een hogere kwaliteit van leven. Naar mijn oordeel moet de overheid deze primaire individuele verantwoordelijkheid niet van het individu overnemen door de GLI in het Zvw-pakket op te nemen.”

Dit is een regelrechte leugen. Schippers geeft geen ene fuck om eigen verantwoordelijkheid van het individu. Haar houding is meer die van een bankier die eerst lekker gaat investeren in risicohypotheken en als het dan fout gaat zijn handje komt ophouden om gered te worden. Want de eigen verantwoordelijkheid van het individu wordt straks wel mooi afgewenteld op het collectief als er sprake is van een hartaanval, COPD of longkanker. Behandelingen daarvoor blijven namelijk wel in het basispakket. Opnieuw een bailout voor de dikke sigarenroker dus, feitelijk gewoon het belonen van slecht gedrag.

Wil Schippers consistent zijn, dan zal ze moeten kiezen. De keuze is een collectief ziektekostenstelsel, waarbij alle maatregelen die de maatschappij baat opleveren ook consequent worden doorgevoerd. Of ze kiest echt voor individuele verantwoordelijkheid, waarbij verzekeraars extra premie mogen vragen aan mensen die overgewicht hebben of roken, zodat de extra risico’s daarvan niet worden afgewenteld op mensen met een gezonde leefstijl. De huidige keuze komt neer op een beetje individuele verantwoordelijkheid nu, een boel collectieve steun straks.

Reacties (13)

#1 Rob

Kijk, we mogen met z´n allen lekker gaan bakkeleien of we elke vette poeperd zouden moeten omtoveren tot een don Juan. Eigen verantwoordelijkheid of collectieve verantwoordelijkheid: het zal me worst wezen. Wat me wel ontzettend tegenstaat, is dat een onweerstaanbare combinatie van extra zorg en winst maken, de kop wordt omgedraaid met zo´n ideologische dooddoener. Iets extra´s krijgen is een plusje en kosten verlagen is ook een plusje. De gesuikerde wentelteef die deze logica aan de kant schuift met gelul over eigen verantwoordelijkheid moet opbokken.

  • Volgende discussie
#2 Marc W

“..eigen verantwoordelijkheid…” Deze mantra begint nu wel redelijk belegen te worden…

Is een beetje excuus motto dat de VVD bij elk thema/debat als joker inzet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Mark3000

Het CVZ heeft een kostenonderzoek laten uitvoeren rond de
kosten en opbrengsten van de gecombineerde
leefstijlinterventie op korte en middellange termijn.

Referentie? (Tip voor CVZ: als je a4 papier gebruikt, gebruik het dan ook!)

Ik ben meer benieuwd naar het rapport van de iMTA dan het rapport van de CVZ.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3.1 Mark3000 - Reactie op #3

Ik heb wel iets gevonden:

rapport rivm

Als ik minister was zou ik de basispremie afhankelijk maken van het BMI. De medische wereld komt namelijk zelf met de data en conclusies dat het BMI gerelateerd is aan de medische kosten. Alleen de conclusie dat mensen die wel normaal eten en voldoende bewegen dan maar mee moeten betalen aan zogenaamde opvoedprogramma’s waarin mensen dit wordt geleerd.. nee daar heb ik geen zin in.

Het is nu afwachten wanneer de medische wereld en de 205 adviescommisies met een programma komt waarin mensen wordt geleerd om met de fiets naar het werk te gaan ipv de auto omdat dit leidt tot minder verkeersslachtoffers en dus minder medische kosten. (nog maar niet te spreken van de maatschappelijke kosten van verkeersongevallen)

mijn mening: opbokken met GLI en stoppen met roken in het basispakket.

Overigens.. als men wil bezuiningen zou ik de CVZ afschaffen en dit onderbrengen in het ministerie zelf.

#3.2 Olav - Reactie op #3.1

Mark: Als ik minister was zou ik de basispremie afhankelijk maken van het BMI.

Dan ben je al net zo’n trut als de minister zelf.

Overgewicht is een complexe ziekte op zichzelf. Tenzij je vindt dat kankerpatiënten ook meer premie moeten betalen: eigen verantwoordelijkheid, hadden ze maar geen kanker moeten krijgen!

  • Volgende reactie op #3.1
#3.3 Martijn - Reactie op #3.1

Alleen de conclusie dat mensen die wel normaal eten en voldoende bewegen dan maar mee moeten betalen aan zogenaamde opvoedprogramma’s waarin mensen dit wordt geleerd.. nee daar heb ik geen zin in.

Dan maak je dus dezelfde fout als Schippers: nu meebetalen aan preventie is namelijk straks niet meebetalen aan dure zorg en uiteindelijk dus niet meebetalen, maar besparen.

Het is nu afwachten wanneer de medische wereld en de 205 adviescommisies met een programma komt waarin mensen wordt geleerd om met de fiets naar het werk te gaan ipv de auto omdat dit leidt tot minder verkeersslachtoffers en dus minder medische kosten.

Er is allerlei beleid om autorijden onaantrekkelijk te maken en fietsen juist te stimuleren.

  • Vorige reactie op #3.1
#3.4 gast - Reactie op #3.3

Feitenvrije politiek:
Dan maak je dus dezelfde fout als Schippers: nu meebetalen aan preventie is namelijk straks niet meebetalen aan dure zorg en uiteindelijk dus niet meebetalen, maar besparen.

RIVM heeft in een uitgebreid onderzoek duidelijk gemaakt dat het terugdringen van overgewicht en roken weliswaar goed is voor de eigen gezondheid, maar niet voor die van de staatskas (zoals Bookie#7 zegt). Als je geinteresseerd bent, kan ik even googlen naar de link. Je kan het ook zelf doen.

#3.5 Martijn - Reactie op #3.4

Is het deze? Daar heb ik wel kritiek op, zo bij vluchtig doorkijken. Er wordt terecht gesteld dat de kosten voor zorg vooral zitten in langdurige psychische zorg. Dat is dan op zijn beurt voor een flink deel weer om de zorg voor demente mensen. Nu is obesitas een risicofactor voor dementie en dat zie ik niet in het rapport genoemd worden. Verder wordt in het rapport alleen naar de zorgkosten gekeken, niet naar de verdere maatschappelijke opbrengst.

Maar goed, stel dat ondanks dat alles preventie leidt tot hogere zorgkosten via bv de AWBZ. Dan heb ik geen gelijk met het feit dat het kostenbesparend is. Maar Schippers kan ook niet het argument aanhalen dat preventie uit het pakket halen geld bespaart omdat mensen dan eerder overlijden; dat is volstrekt onethisch. Het argument zou dan moeten zijn dat de gezondheidswinst per uitgegeven euro te laag is bij preventie en dat lijkt me heel sterk.

#4 clismo

Als er het pas na 4 jaar geld gaat opleveren zijn er alweer verkiezingen geweest.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4.1 tigger - Reactie op #4

Dat is natuurlijk precies het doel van deze regering, korte termijn denken overheerst. Preventieve gezondheidszorg, GGZ en Openbaar Vervoer mogen om zeep worden geholpen zodat het NU geld oplevert. Dat is namelijk de verkiezingsbelofte van de VVD. Dat we later de rekening gepresenteerd krijgen, interesseert de huidige politici die aan de macht zijn helemaal niets.

#5 Sjiek

verzekeraars extra premie mogen vragen aan mensen die overgewicht hebben of roken, zodat de extra risico’s daarvan niet worden afgewenteld op mensen met een gezonde leefstijl.

Dat is natuurlijk het eindplaatje dat de ideologisch gepimpte VVD voor ogen staat. Het recht van de sterkste.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5.1 Martijn - Reactie op #5

Dat recht van de sterkste laten ze nu al gelden door telkens het verplichte eigen risico te verhogen.

Wat Schippers juist nu niet doet is goed gedrag stimuleren, bijvoorbeeld door een vettax en lage BTW voor groente en fruit of verplichte standaarverpakking van sigarettenpakjes.

#6 Bookie

Stoppen met roken begeleiding leidt tot lagere kosten voor de geprivatiseerde zorgkosten, maar leidt tot hogere publieke awbz/aow kosten. Dit komt omdat de laatste 30 jaar de gemiddelde leeftijd van de roker veel minder is gestegen dan die van de niet/gestopte roker.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie