Miljarden of symboliek?

OPINIE - Hoewel het mijn vak is, ben ik toch altijd weer verbaasd over de wijze waarop loze gebaren worden opgeblazen of een functie krijgen in de politieke strijd.

Vandaag buigen de regeringsleiders zich over een steun van 11 miljard euro voor Oekraïne. De kamer is het er mee eens, meldt de krant. Maar de CU heeft aarzelingen, want het wil niet dat Rusland geprovoceerd wordt: verstandige mensen toch bij de CU. Minister Dijsselbloem verklaart dat het geld er al was, dus eigenlijk is er niets aan de hand en doet de EU wat toch al de bedoeling was. Dat vindt Wilders wel weer leuk.

Oekraïne heeft, net als meer voorheen communistische landen, nog geen volwassen democratie, geen onkreukbare bureaucratie, geen balans tussen wetgeving, uitvoering en rechtspraak. Dat betekent dat er ruimte is voor maffiapraktijken, voor corruptie en voor ongebreidelde zelfverrijking. De inkomens- en vermogensongelijkheid in Oekraïne overtreft die in de VS en die bakken ze toch erg bruin.

Of het waar is, weet ik niet; maar het is aantrekkelijk om te denken dat de revolte op het Maidanplein met weerzin tegen corruptie en met een oprecht democratisch verlangen werd gevoed. Dat je daaraan, als westers politicus, retorisch steun verleent, valt nog te begrijpen. Dat deden we ook bij de revolte op het Tahrirplein in Egypte. Wij vinden democratie, een onkreukbare bureaucratie en een open samenleving de moeite waard. Maar vooral de moeite van de betrokkenen zelf.

Dat verwachten we ook van andere landen. Stel je voor dat onrustig links Venezuela zou worden bezocht door Poetin en dat hij de mensen hulp zou beloven. Ik vermoed dat een reprise van de Cuba-crisis het gevolg zou zijn. Om het maar plat te zeggen: Obama wil geen gedonder in zijn achtertuin.

Maar mag Kerry namens Obama dan wel in de achtertuin van Poetin? Hij beloofde een miljard dollar in Kiev, hij legde bloemen en beloofde de menigte hulp. Dat vinden alle corrupte baasjes in Oekraïne nog eens aardig! Als er geen omzet is, valt er niks te verdienen, dus een dollarstroom is welkom. Je kunt Kerry nog verdedigen met de gedachte dat het voor Amerikanen vooral een zuinig fooitje is, een plaagstoot in de ‘weke onderbuik’ van de Russische beer. Maar destabiliserend werkt het niettemin. Dat de Russen incognito de Krim hebben bezet, zie ik als een uiterst terughoudende zet van behoorlijk staatsmanschap. Dat het riskant is, zien we elke dag.

En dan komt de EU er 13 miljard dollar bij doen!

Was de relatie van Oekraïne met de EU, dan wel Rusland, nu net de kern van de gegroeide onrust of niet? Wat is dit anders dan een provocatie? Natuurlijk heeft Rusland de regels van het volkenrecht geschonden, maar een vleugje Bismarck bepleitte ik hier al eerder. Grote mogendheden hebben invloedssferen, waarin ze geen gedonder kunnen hebben. Deze bombarie rond 14 miljard dollar steun uit het westen, verscherpt de interne tegenstellingen, die zich nu vooral in Donetsk manifesteren.

Dat zal Poetin vervelend vinden. Als er iets mag worden verwacht, is het de versterking van zijn geopolitieke positie op de Krim. Lees: de oude wens van Rusland over ijsvrije havens te beschikken en ruimte te hebben om van daaruit commercieel en militair te opereren. En een denkbaar verweer van het westen tegen deze ambitie is er niet.

Er moet in de politiek een helder verband zijn tussen actie en gewenst resultaat.

  • Draagt het toezeggen van miljarden bij aan de ontspanning in de verhoudingen tussen oost en west? Ik dacht het niet.
  • Draagt westers geld bij aan het afnemen van tegenstellingen in Oekraïne? Ik dacht het niet.
  • Draagt westers geld bij aan de ontwikkeling van een moderner en democratischer bestuur?

Over het antwoord op deze laatste vraag kun je wat minder zeker zijn, maar ik denk dat het westers geld vooral in zakken van corrupte baasjes zal verdwijnen. Zodoende ben ik verbaasd, zoals ik hierboven aangaf. De politiek ziet met tevredenheid aan hoe de EU miljarden gaat investeren in een smeulend vuur.

En dat is niet alles. De EU staat voor verkiezingen en moet zich zorgen maken over draagvlak bij het electoraat. Wilders krijgt een mooi geschenk: ‘Miljarden naar corrupte Oekraïners, terwijl de accijnzen de pomphouders wurgen.’ Het kost mij veel moeite het te erkennen, maar hij heeft een punt. Net als bij de Egyptische lente: sympathie is goed, maar het politieke systeem moet zelf de kracht opbrengen om te veranderen. De corruptie van het systeem Janoekovitsj is niet uit te vlakken met geld. Dat zal door een liberaal-burgerlijke revolutie moeten gebeuren, met een grondige wijziging van structuren en mentaliteiten. Dat zijn revoluties die zich niet op straat voltrekken.

Reacties (10)

#1 Bolke

Nog een groot probleem van die 11 miljard, het bulk van dat geld vloeit rechtstreeks in de zakken van Poetin en niet in de zakken van de arme Oekraïners.

Poetin flikkert nog wat extra op de gas prijs en nog wat extra EU miljarden komen zijn kant op.

  • Volgende discussie
#2 Niet JeZus

“De EU staat voor verkiezingen en moet zich zorgen maken over draagvlak bij het electoraat.”

Sinds wanneer maken ze zich daar zorgen over? Burgers zijn immers slechts lastige ballast die je moet negeren.

Zo ervaar ik het, althans.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 HPax

Deze keer heeft T. van Doormaal het volstrekt bij het rechte eind. Bijna letter na letter.

Alleen dat van: ´ Oekraïne heeft, net als meer voorheen communistische landen, nog geen volwassen democratie, geen onkreukbare bureaucratie,´ enz. vind ik overdreven.
NL is (ook) stinkend corrupt. Wat overigens economische ontwikkeling niet in de weg behoeft te staan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Bolke

@2: jammer dat je maar 1+ kan geven, deze verdient er wel 10.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Daan van der Keur

@2: Tja ballast… breek me de bek niet open. Vele jaren geleden sprak ik een motorrijder die chauffeur bleek te zijn voor ministers en dergelijke. Na verloop van tijd vertelde hij mij een keer wat er zo allemaal besproken werd door ministers en/of staatssecretarissen. Dat mag hij helemaal niet want hij heeft getekend voor levenslange geheimhouding. Maar goed zo vertelde hij mij dat de Nederlandse burgers door onze ministers en/of staatssecretarissen steevast het domme plebs en stemvee worden genoemd. We zijn inderdaad in de ogen van politici domme en totaal onnodige ballast die er helemaal niets van snappen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 qwerty

Dat de Russen incognito de Krim hebben bezet, zie ik als een uiterst terughoudende zet van behoorlijk staatsmanschap.

Eens, mooi beschreven.
De irritatie over de EU evenzo eens.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Derpjan

“Stel je voor dat onrustig links Venezuela zou worden bezocht door Poetin en dat hij de mensen hulp zou beloven. Ik vermoed dat een reprise van de Cuba-crisis het gevolg zou zijn. Om het maar plat te zeggen: Obama wil geen gedonder in zijn achtertuin.”

Alsof Poetin of Rusland links zijn (en waren de demonstranten in Venezuela nou net niet minder links dan hun regering?). Dat terzijde zijn er al goede banden tussen Rusland en Venezuela, en ook tussen Iran en Venezuela, dus waar blijft die nieuwe Cuba-crisis dan?

“Maar destabiliserend werkt het niettemin.”

Dat klinkt alsof het uit de mond komt van een Chinese leider (of een willekeurige junta) die de afschuwelijkste dingen goedpraat onder het mom van “stabiliteit” (wiens stabiliteit eigenlijk, niet die van de slachtoffers in ieder geval) en zonder ooit te bewijzen dat het echt zo moet.

“Grote mogendheden hebben invloedssferen, waarin ze geen gedonder kunnen hebben.”

Onzin, er was geen bloedige burgeroorlog aan de gang oid. Er was trouwens veel minder gedonder geweest als Rusland zich niet met de zaken van de Oekraine had bemoeid en Janoekovitsj geen valse hoop had gegeven waardoor deze op de demonstranten liet schieten. “Invloedsferen” die tegen hun eigen wil in “beschermd” moeten worden, dat is taal voor mensen die een stijve krijgen van oorlogsgeweld en machtspelletjes, mensen zoals Poetin.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Christian Jongeneel

@0 Ik mis nog dat het geld wordt besteed aan ellendige graaibankiers die in Oekraiens staatspapier zitten. Dan hebben we het boevengezelschap dat onze zuurverdiende centen verkwanselt compleet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 L.Brusselman

De wat cynische toon die Tom v Doormaal hier gebruikt is precies wat een beschouwing van dit ideologische conflict nodig heeft.
Het is een groot poppenkastspel om de gunst van de publieke opinie te winnen.En ieder probeert tegelijkertijd zijn eigen agenda te dienen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Joop

Corruptie voor en na. Oh. Geen controle. Er zijn toezeggingen gedaan dat er strenge controle komt op de aanleg van infrastructuur enzovoort. Dat moet je controleren, mee huilen met de wolven in het bos kan iedereen.

De mensen in opstand met westerse normen en waarden als democratie en gelijkheid, wat een onzin. In de eerste plaats zoals bij de Franse Revolutie gaat het om de voedselprijzen. Mensen willen brood op de plank. Veiligheid, werk en toekomst. Daar heb je geen democratie voor nodig. Democratie is geen garantie. Maar een tweede plan.

Het einde over de revolutie niet op straat geef ik je gelijk in.

  • Vorige discussie