COLUMN - Jair Bolsonaro werd vorig jaar september tijdens de campagne neergestoken door een voormalig lid van de progressief-linkse Socialisme & Vrijheidspartij, die tegenover de politie claimde ‘op missie te zijn van God’.
Bolsonaro hield daar een tijdelijke stoma aan over. Die is deze week verwijderd, maar woensdag werd ontdekt dat de Braziliaanse president longontsteking heeft opgelopen.
De artsen hebben nu z’n antibiotica aangepast. Naar verwachting mag Bolsonaro komende maandag naar huis. Maar hoewel Bolsonaro zich kranig voordoet, ziet ‘ie er toch niet erg gezond uit.
Weet wel wat je wenst
Sommige linkse twitteraars verkneukelen zich ondertussen over de ziekenhuisfoto’s, of hopen zelfs dat de Braziliaanse president, die zij als halve of hele fascist beschouwen, alsnog het loodje legt.
Hoewel dat een begrijpelijk reflex is – fascistische leiders zie je liever het hoekje omgaan dan dertig jaar het land tiranniseren, en de Spaanse dictator-generaal Franco had wellicht ook beter meteen bij zijn aantreden in 1939 de pijp uit kunnen gaan – moet je dan natuurlijk nog maar afwachten of het zoveel beter wordt.
De kringen die Bolsonaro op het schild hebben geheven om hun belangen te dienen, waaronder radicale facties in het leger, laten heus niet zomaar de macht schieten. Die zetten een tussenpaus neer, die zij kunnen beheersen. En Bolsonaro’s zoon is vanaf het zijtoneel al min of meer bezig zichzelf te profileren als natuurlijke opvolger van zijn vader.
Voorspelbaar scenario
Die zal in geval zijn vader overlijdt vanzelfsprekend een gooi naar het goeverneurschap willen overslaan, en meteen op het grootste toneel willen schitteren. Met als campagne het martelaarschap van zijn vader, die zich nooit heeft hoeven bewijzen, en dus nooit kan falen ook.
Mocht ‘ie voortijdig overlijden, dan maakt Jair Messias Bolsanaro dikke kans zijn naam gestand te doen en een politieke heilige te worden. Zijn zoon zou dan gelden als nieuwe belofte, met schone handen. Die corruptie-affaire waar de familie nu bij betrokken is, is tegen die tijd alweer vergeten. Oud nieuws, past niet in het plaatje.
Hoppa, zit zoonlief straks als 41-jarige achter het stuur van de hele natie. Kan ‘ie vervolgens wraak nemen op ‘de moordenaars van mijn vader’, en een klopjacht op alles wat maar naar links riekt beginnen. Dat scenario laat zich eenvoudig uittekenen.
Veelkoppig monster
Radicaal-rechts is wat dat betreft een veelkoppig monster. Sla een kopstuk af en er groeien er twee voor terug, nog boosaardiger dan hun voorganger. We hebben het in Nederland ook gezien: mede dankzij de moord op Pim zitten we nu opgescheept met Geert Wilders én Thierry Baudet.
Die zijn niet zo uitgesproken als Bolsonaro, maar hun uitlatingen geven voldoende aanleiding te denken dat de rechtsstaat ook bij hen niet veilig is. Toch wordt dat aspect in onze voornaamste media nauwelijks belicht.
Allerlei mediamakers zijn na de revolte Fortuyn namelijk als de dood geworden om de populistische boot te missen, of als ideologisch ‘links’ bestempeld te worden. Zelfbenoemde vertegenwoordigers van het volk en xenofobe praatjes verkopende tokkies krijgen daarom ruim baan om hun bevooroordeelde praat te komen spuwen. Kritisch aangepakt worden ze nauwelijks. Ja, nádat ze uitgespeeld zijn, zoals Jan Roos.
Risico
Een messias omleggen brengt, zoals we in het door Rome en Christendom gestempelde Europa wel weten, een fors risico met zich mee. Het risico dat mensen de onvervulde belofte alsnog uit gaan werken.
Ik zou bijna zeggen: ‘God behoede ons’, maar ik geloof allang niet meer aan een God die de geschiedenis leidt. En over het vooruitgangsgeloof (al dan niet met grote V) ben ik ook sceptisch. Maar van één ding kun je altijd opaan: de grillen van het lot.