Massa en desinformatie

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

In een van de meer bizarre passages van Massa nemen boze blanke clans de straten van Brussel over. Europarlementariërs verschansen zich in hun kantoren uit vrees voor lynchpartijen. Werklozen moeten fors betalen om het openbaar vervoer te gebruiken – zij die werken mogen gratis mee. Buitenlanders moeten eruit. Het is de opstand van de verongelijkte burgerman en niemand zag het aankomen.

De Vlaamse auteur Joos Vandecasteele heeft met Massa een vermakelijke, wervelende roman geschreven over de post-2008 verwarring die de wereld in zijn greep houdt, de mensen de straat op stuwt en politici bokkesprongen laat maken. Het boek laat zich vaak lezen als Het aanzien van 2011. Alles van vorig jaar komt voorbij: het geweld en de hoop van de Arabische Lente, WikiLeaks en zijn digitale beschermheer Anonymous, de eurocrisis, de populistische opmars in Europa.
Door deze stuk voor stuk tijdsbepalende gebeurtenissen struikelt de Belgische hoofdpersoon Margot zich een weg. Een eind-twintiger die zich in haar nihilisme af probeert te sluiten van de grote gebeurtenissen die haar tijd definiëren. Een onmogelijke opgave.

Na maandenlang getalm dwingt de uitkeringsinstantie Margot – afgestudeerd in iets van communicatie. Ze komt bij Blurred Inc. terecht, een vaag bedrijf dat zetelt op een Brusselse zolderkamer, maar dat machtig, heel machtig belooft te zijn. Haar taak is al even vaag als het bedrijf: het injecteren van fictie in de werkelijkheid, het bijeenrapen van losse feiten die op het web zweven, het verzinnen van een narratief om die desinformatie via internet te verspreiden. Uiteraard in opdracht van naam- en gezichtsloze klanten.

Haar baas legt later openhartig uit waar het Blurred Inc. om te doen is. ,,In een tijdperk waarin niemand nog snapt hoe het systeem echt in elkaar steekt en iedereen zich laat leiden door perceptie en geruchten, zullen deze leugens even echt aanvoelen als alle andere informatie. We behandelen economie als een wetenschap met geloofwaardige experts en bewezen feiten, maar eigenlijk is het eerder een religie. Wij moeten geloven dat het bestaat en dat het goed is, want het atheïstische alternatief is totale vernietiging.’’

Blurred Inc. zendt Margot uit voor een klus in Hong Kong die deels mislukt en dan begint een avontuur die de lezer meevoert langs Singapore, Roemeense stadjes vol skimmers en internetfraudeurs, een Vlaams, Waals, Frans of Nederlands bedrijventerrein met daarop een container met daarin een godheid, Los Angeles en serie anonieme, inwisselbare steden.
Vandecasteele weet de verwarring van 2011 goed te vatten en het boek is ook nog eens met vaart geschreven.

Het deed me vanaf pagina 1 echter denken aan De Schuldigen van Thomas van Aalten – die geregeld voor dit blog schrijft. Ook dat boek gaat over de post-crisistijd waarin het onderscheid tussen kunst en werkelijkheid vervaagt.
Ik vond De Schuldigen echter een stuk origineler. Want hoe prettig Massa ook leest, hij overtuigt niet. De enkele bespiegelingen over de post-crisismens en –samenleving aan het begin van het boek blijven in de navolgende hoofdstukken onaangeroerd liggen. Er is een belofte van diepgang, maar die wordt niet ingelost. En dat is een gemiste kans. De avonturen, de vele pop-culture verwijzingen, de encyclopedie van 2011 blijven hangen op het niveau van Het aanzien van…. Het is juist aan de kunst om een narratief te verzinnen, om naar betekenis te zoeken. Misschien dat Vandecasteele het subtiel heeft proberen te doen en net als zijn hoofdpersoon veel desinformatie in het boek te injecteren, maar als dat zo is, dan heb ik die subtiliteit niet opgepakt.


Foto cc: Agelakis

Reacties (14)

#1 Zwarte Os

Prachtig actueel, ga hem gelijk bestellen.
Alleen 1 aanmerking, ik denk niet dat in de ‘pre-crisistijd’ het onderscheid tussen ‘kunst en werkelijkheid’ zoveel duidelijker was. Slechts een grotere groep mensen die met elkaar eens waren hoe ‘de werkelijkheid’ in elkaar stak. Je weet pas dat je leeft als je accepteert blind te zijn voor de werkelijkheid.

  • Volgende discussie
#2 weerbarst

waar is de ebook rip? ik hou ook wel van dat doomsday spul

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 L.Brusselman

Maar goed dat de boze blanke burgerman tevens een lafbek is, die echt de straat niet opgaat om zijn”rechten”te claimen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3.1 esgigt - Reactie op #3

Zou overigens wel erg educatief werken op de politici (of wat daarvoor doorgaat) als die burgerman dat eens zou doen. Een paar lynchpartijtjes links en rechts werkt erg verfrissend en houdt ze (de politici) scherp (wat ze al tientallen jaren niet meer zijn).

#3.2 L.Brusseman - Reactie op #3.1

Alleen als die lynchpartijen politici zou treffen.
Als anderen het slachtoffer worden gaan ze gewoon door met waar ze altijd al goed in waren,eerst voor zichzelf zorgen..

  • Volgende reactie op #3.1
#3.3 Harm - Reactie op #3.2

Wat dacht je van een massale aanval op het plaatselijke politieburo?

  • Volgende reactie op #3.2
#3.4 esgigt - Reactie op #3.2

Ja, dat is zo… meestal ontaard zoiets in plunderen etcetera.

  • Vorige reactie op #3.2
#3.5 Olav - Reactie op #3.1

Ik heb wel eens geopperd om een guillotine op de Dam in Amsterdam te zetten. Niet om werkelijk te gebruiken maar om te dienen als symbool. Een dikke verwijzing naar de Franse revolutie natuurlijk. Het werd me niet in dank af genomen door het gezelschap waarin ik dat voorstelde…

  • Volgende reactie op #3.1
  • Vorige reactie op #3.1
#3.6 oudgeboren - Reactie op #3.1

Ik kan mij twee politiek gemotiveerde lynchpartijen (of eigenlijk moorden in dit geval) in Nederland voor de geest halen: Pim Foruyn en Theo van Gogh. Heeft de politici op scherp gezet volgens mij, maar of het nu verfrissend gewerkt heeft durf ik wel in twijfel te trekken…

  • Vorige reactie op #3.1
#3.7 L.Brusselman - Reactie op #3.6

We hadden het over lynchmobs niet over moorden door een eenling.Lynchen kan niet door een persoon gedaan worden,daar is een groep voor nodig.

  • Volgende reactie op #3.6
#3.8 esgigt - Reactie op #3.6

Nee, de “oude politiek” was maar wat blij dat Pim Fortuyn opgeruimd was (geldt van links tot rechts). Het stelde ze in staat om onder een ander cosmetisch jasje hun geklooi en gesteggel voort te zetten en de vrijheid verder in te perken (terrorisme). Dat krijg je dus als de verkeerde politici geliquideerd worden. Je moet er juist een paar uit de main-stream pakken die net uitgebreid in de publiciteit geweest zijn met repressieve maatregelen of schandalen, niet de mensen die dat systeem proberen te veranderen.

  • Vorige reactie op #3.6
#3.9 Harm - Reactie op #3.8

Nou, je kunt veel van Volkert zeggen,
maar hij hij wel degelijk precies de goede te pakken.

Niet dat het iets geholpen heeft, integendeel!
En juist daar zou je lering uit moeten trekken.

Het politieburo dus.

  • Volgende reactie op #3.8
#3.10 L.Brusselman - Reactie op #3.8

Je staat gelijk met stip bovenaan de lijst met staatsgevaarlijke bloggers,niets meer aan te doen.

  • Volgende reactie op #3.8
  • Vorige reactie op #3.8
#3.11 Harm - Reactie op #3.8

LOL – Ik ben dol op aandacht.

  • Vorige reactie op #3.8