Vorige week vond in Marokko een congres plaats over de cultuur, taal en religie van Marokkanen die buiten het geboorteland wonen. De organisatie was in handen van het in Nederland veelbesproken Conseil Consultatif des Droits de l?Homme (CCDH), waarvan PvdA-kamerlid Khadija Arib adviseur is. Zij was ook hoofd van de Nederlandse delegatie, die volgens Hassan Bahara (Volkskrant 5 mei 2007 p.B3) bijna geheel bestond uit oudgedienden in de Nederlands-Marokkaanse gemeenschap.
Op het congres werd besproken hoe de Marokkaanse identiteit in het buitenland bestendigd zou moeten worden. De invulling die daaraan werd gegeven is contraproductief voor de integratie in Nederland, hoewel het de vraag is of de Marokkaanse jeugd zich kan verenigen met de drijfveren van het land waar ze nog nooit gewoond hebben.
Bahara schrijft dat op het congres werd gesuggereerd ?leraren Arabisch naar Europa te sturen en centra op te zetten waar jongeren meer kennis kunnen opdoen van de Marokkaanse cultuur. Ook waren er sprekers die ervoor pleitten om veel meer via de media de harten van de Europese Marokkaanse jongeren te winnen.?
Belangen
Er is niets vreemd aan een land dat probeert contact te onderhouden met zijn onderdanen, maar de poging (de invloed van) de natiestaat tot buiten de geografische landsgrenzen uit te breiden doet vermoeden dat de band tussen Marokko en de Nederlandse Marokkanen minder vanzelfsprekend is dan gedacht.
Een ander belang dan het strikt culturele speelt hier mee: de belangrijkste buitenlandse inkomstenbron van Marokko -nog vóór toerisme- wordt gevormd door de overboekingen die geëmigreerde Marokkanen naar Marokko doen. In 2002 was dit een som van 3,53 miljard dollar, waarvan 240 miljoen uit Nederland kwam ($800 per persoon).
Die geldstroom hangt samen met de band met Marokko, zoals die ervaren wordt door de Nederlands-Marokkaanse gemeenschap. Wanneer de band tussen Marokko en de tweede en derde generatie verslapt doordat die generaties meer op de Nederlandse maatschappij gericht zijn, droogt de belangrijke geldstroom zienderogen op.
Khadija Arib
Kamerlid Arib heeft zich voor de legitimatie van haar advieswerk altijd beroepen op het belang van de CCDH voor de mensenrechten en de rechten van de vrouw in het bijzonder. Dit loopt niet in de pas met de regisseursfunctie die de CCDH wil vervullen voor Marokkanen in het buitenland, met misschien wel een financiële motivatie. Ondanks haar ongetwijfeld goede bedoelingen loopt Arib het gevaar instrument te zijn van nationaal-Marokkaanse belangen.
Tussen wal en schip
Door de inmenging van het CCDH zouden Marokkanen van de tweede en derde generatie in een spagaat kunnen komen. Enerzijds is er de roep om mee te doen in de Nederlandse samenleving, anderzijds is er het geboorteland van de (groot)ouders dat vraagt om de ?nationale identiteit? te bewaren. Dit levert moeilijkheden voor een bevolkingsgroep die al genoeg heeft aan de problemen die integreren in de Nederlandse samenleving met zich meebrengt. En juist daar moet Khadija Arib bij de helpende hand reiken.
Bahara: ?Wij hebben uw onverdeelde toewijding nodig om ons te helpen bij het moeizame integratieproces. Aan Nederlandse Marokkanen die om nostalgische of opportunistische redenen de band met Marokko niet kunnen verbreken hebben wij niets. Net zomin als aan de bemoeienissen met onze levens van een land dat wij alleen van vakantie kennen. Khadija Arib, wees niet alleen loyaal aan uw principes, maar ook aan ons. Vooral aan ons.?
Reacties (11)
Cursussen Arabisch? Zullen alle Berbers blij mee zijn…
@1: ik vond het ook vrij bijzonder, maar het staat er echt…
@1,2: Zegt waarschijnlijk meer over de positie van de berbers in Marokko.
Kunnen in ieder geval de bebertjes probleemloos integreren.
Dat van die culturele centra kan ook niet zo’n probleem zijn: we hebben hier ten slotte ook het Goethe-instituut e.d. Komt ook geen hond op af…
Maar zo’n gratis cursus arabisch zie ik wel zitten. Wat moet ik doen om m’n 2e paspoort marokaans te maken?
@3: Dat zegt Bahara ook in zijn stuk; in de jaren 50 en 60 was de politiek blij dat ze van de berbers afwaren, nu zijn ze een melkkoe geworden.
Als wij deze houding hadden aangenomen richting onze koloniën…
hadden we vast oorlog gehad tegen de koloniale overheersing.
Wijze les: ethische beweegredenen moet je altijd selectief toepassen. Het is ad politiek te bepalen hoe aangewend het t meest optimale effect creëert.
Natuurlijk draait dit allemaal weer om investeringen he.
De marokkaanse regering is als de dood dat de jongeren opeens geen trek meer hebben om in Marokko te investeren of geld te sturen naar familieleden.
Daarnaast wil Marokko haar nieuwe lichting vrouwelijke staatsimams richting Europa exporteren.
Als Arib daaraan meewerkt, prima. Die imamas zijn gelukkig niet zo achterbaks en orthodox als de berg-imams die we nu hier hebben.
Arabisch als onderwezen taal is voor Marokko natuurlijk het makkelijkst. De grootste Marokkaanse gemeenschap zit in Frankrijk, en die zijn voor een overgroot deel “Arabische” of gearabiseerde immigranten.
En het berber-schoolcurriculum is nog volop in ontwikkeling (ze hebben pas besloten welk alfabet ze willen gebruiken. Zowel het Latijnse alfabet als de arabische zijn afgewezen en men gebruikt nu een soort spijkerschrift alfabet). De eerste lichting leraren is nu pas het land ingestuurd, ik denk niet dat ze die al te gauw naar Europa willen sturen.
@7: De grootste Marokkaanse gemeenschap zit inderdaad in Frankrijk. Daar komt ook bijna de helft van het ‘migrantengeld’ vandaan (dus 1,75 mld).
Ik ben het niet met je eens over de vrouwelijke staatsimams (linkje?), tenminste, ik vind niet dat Arib zich daarmee zou moeten bemoeien.
Het is prachtig als ze haar best doet onrecht te bestrijden in Marokko, als adviseur van een soort waarheidscommissie (zoals ze dat ooit gezegd heeft) en ik vind het ook goed dat ze parlementslid is, maar op het moment dat belangen van twee landen door elkaar gaan lopen ben je de grip kwijt, zeker als het over een onderwerp gaat dat in Nederland hoog op de politieke agenda staat.
Arib moet ver blijven van pogingen van Marokko de Marokkaanse gemeenschap in Nederland te controleren.
@8 wat versta je onder controleren?
Het lijkt mij al erg genoeg dat ze zich inspannen om vervlechting met westerse landen tegen te gaan. Dat Arib mogelijkerwijs de belangen ve andere natie boven onze samenleving stelt en eraan meewerkt… Dat is mi geen optie voor iemand die door t Nederlandse volk is gekozen om in de volksvertegenwoordiging deel te nemen.
@knut: excuus, is anglicisme; to control, beïnvloeden dus.
En hoewel ik eerder geen twijfels had aan de commissie van Arib, denk ik dat het achteraf niet had gekund. Wat dat betreft is het dus maar beter dat haar werk bij die commissie nu klaar is.
-edit Roy: persoonsgegevens. Reactie gewist.