Loyaal aan de baas

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

OPINIE - Over het gebrek aan respect voor klokkenluiders

Uitkeringsinstantie UWV probeert te voorkomen dat zijn werknemers misstanden naar buiten brengen. Het laatste nummer van het personeelsblad is geheel gewijd aan het onderwerp loyaliteit. De boodschap in het blad is duidelijk: bespreek kritiek intern, los de problemen binnenshuis op.
Het UWV wordt al jaren geplaagd door schandalen. Er loopt een langdurig conflict met bedrijfsartsen, er is een falend ICT-systeem en het ministerie doet onderzoek naar de oorzaken van achterstanden bij de beoordeling van uitkeringen. De organisatie wordt overspoeld door klachten van cliënten. Even googelen en je vindt regelmatig nieuwe berichten over problemen (afgelopen week bijvoorbeeld hier, hier en hier).

Maar de werknemers moeten hun mond houden. Ze worden zelfs bedreigd. Met de media praten kan negatieve gevolgen hebben volgens de personeelskrant van het UWV. Als voorbeeld wordt Ad Bos genoemd die de bouwfraude aan het licht bracht. “Hij eindigde berooid in een caravan”, stelt het blad, en vervolgt: “Sommige klokkenluiders krijgen een demotie, anderen worden ontslagen of door collega’s met de nek aangekeken.”De dreigende toon is opvallend en suggereert dat bij deze organisatie het water naar de lippen is gestegen.

Loyaliteit aan de organisatie waar je voor werkt is in beginsel een positieve waarde. Tegenwoordig heeft elke grote organisatie wel een integriteitsbeleid met procedures voor het afhandelen van misstanden. Dat begint dan standaard bij een interne klachtencommissie. Die kan een nuttige zelfreinigende functie vervullen. Maar niet altijd en niet overal. Dwang om onder alle omstandigheden loyaal te blijven kan ook negatieve consequenties hebben. Soms moet het maatschappelijk belang zwaarder wegen dan de loyaliteit aan de baas. Dat UWV kennelijk niets wil weten van deze optie is een teken aan de wand. UWV is een bedrijf dat met belastinggeld publieke taken uitvoert. Het is een bedrijf van en voor burgers. Dat betekent dat bij UWV openheid voorop hoort te staan. Dienstbaarheid aan de burgers gaat hier boven loyaliteit aan de organisatie. Enig respect voor klokkenluiders zou de organisatie dus sieren.

De loyaliteitsdwang waar de werknemers van UWV nu mee te maken hebben is helaas niet uniek. Dit bedrijf komt er nu mee in het nieuws, maar tal van organisaties met publieke taken zijn in de afgelopen jaren ontspoord en veranderd in gesloten bedrijven waar dienstbaarheid aan het publiek alleen nog in de reclameboodschappen te horen is. Als burgers en belastingbetalers mogen we blij zijn dat er af en toe mensen opstaan die zich bewust zijn van hun publieke taak en die zich -met de nodige risico’s- niets aantrekken van de disciplineringspogingen van hun bazen.

[overgenomen van Free Flow of Information]

Reacties (4)

#1 roland

@0: “tal van organisaties met publieke taken zijn veranderd in gesloten bedrijven waar dienstbaarheid aan het publiek alleen nog in de reclameboodschappen te horen is”
– en diezelfde overheid maar huichelen dat deze klokkenluiders beter wil beschermen.

  • Volgende discussie
#2 Henk van S tot S

Het is inderdaad uiterst droevig gesteld met organisaties, die ten dienste van de bevolking horen te werken.

Ze gaan steeds meer lijken op werkverschaffings-instellingen voor incapabele leidinggevende en minkukelige managers, die er alleen zitten om hun zakken te vullen.

Het wordt tijd dat er een onpartijdige partij (Rijk/Vakbond) komt, die de belangen van klokkenluiders beschermd en een commissie (Kamerleden + ??) die de gemelde zaken voortvarend kan/mag aanpakken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Vilseledd

O, maar daar moet je je niet aan houden, dat heb ik in 2005/2006 ook niet gedaan met de enorme problemen bij de Ziektewet. Dat werd toen ook aan ons meegedeeld, maar intern wordt er niks opgelost, alleen gladgestreken. Wil je een oplossing, dan moeten ze de hete adem van de media in de nek voelen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Noortje

Gelukkig heb ik persoonlijk nooit een relatie met het UWV gehad, maar wel in de rol van werkgever.

Heb je je in twee jaar tijd uit alle macht ingespannen om aan de zeer rigide eisen wet poortwachter te voldoen. Heb je geconstateerd dat het UWV alleen maar regels volgt en vergeet dat er achter elke zieke een werkelijk mens zit. Is het gelukt met veel inspanning (die veel verder gaat dan van een werkgever gevraagd wordt, al balancerend tussen medewerkersbehoefte, wet poortwachter, de bedrijfsarts en het uwv) om een voor 100% uitgevallen medewerker met een niet te genezen aandoening, weer lekker aan het werk te krijgen. Blije medewerker, blije collega’s.

Is het tijd de zaak af te ronden en de zieke medewerker in sterk aangepast werk weer als een gezond verklaard mens te laten functioneren. Is het ***uwv de helft van het dossier kwijt, zijn deadlines door het uwv vergeten (dat zou je als werkgever moeten doen) en worden interne escalaties bij het uwv genegeerd. Met als gevolg: medewerker in de stress en risico op een nieuwe uitval.

Wat hoop ik dat een klokkenluider dit interne schrijven negeert!

  • Vorige discussie